نقش مهم صنعت بیمه در حوزه عمرانی کشور
کیومرث افشاریان- صنعت بیمه در حوزه عمرانی در واقع متدی برای مدیریت ریسک است. در یک پروژه عمرانی، شرکت بیمه توافق می‌کند کلیه ریسک‌های طرفی را که مسوولیت انجام پروژه را بر عهده دارد، پوشش دهد؛ ریسک‌هایی که متوجه مشتریان، پیمانکاران اصلی، پیمانکاران فرعی و دیگر طرف‌های درگیر در پروژه است. پس در واقع، صنعت بیمه نقش در حوزه عمرانی نقش مهمی در تضمین موفقیت پروژه‌ها ایفا می‌کند و بیمه‌گر پاسخگوی ضرر‌های وارده از بلایای طبیعی و خسارات دیگر است. اما گاهی اوقات، آن‌طور که باید، توجه لازم به بیمه پروژه‌های عمرانی صورت نمی‌گیرد، چون متولیان از ریسک‌های احتمالی و استراتژی مدیریت ریسک از طریق بیمه، درک روشن و واضحی ندارند. به هر حال، با اطمینان از پوشش بیمه‌ای مناسب، می‌توان این ریسک‌ها را به حداقل رساند. البته یک سیاست واحد که برای همه مناسب باشد وجود ندارد و قانون کلی برای همه کسب‌وکار‌ها کافی نخواهد بود.
ساختمان یا سازه‌ای که در دست ساخت است، مواد اولیه، سازه‌های موقت (مثل اتاق کارگران، داربست ها، و پهنه‌های ایمن)، حصارها، چشم‌انداز‌هایی که بخشی از پروژه هستند، و دیگر لوازم نصب کردنی بیرونی که توسط شرکت عمرانی به کار گرفته شده است، تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرند. مساله مهم دیگر در پروژه‌های عمرانی، بیمه کردن کارگران مشغول در پروژه است. سایت‌های پروژه‌های عمرانی مکان‌های بسیار خطرناکی برای افراد شاغل هستند و آسیب‌های بدنی ناشی از کار در این مکان‌ها بسیار متداول است.
قوانین صنعت بیمه در حوزه عمرانی در کشور‌های مختلف، متفاوت است. به عنوان مثال، شرکت‌های بیمه فعال در بازار لهستان، طیف گسترده‌ای از محصولات بیمه که به طور اختصاصی برای صنعت عمران طراحی شده‌اند، را ارائه می‌کنند. معیار اصلی هنگام انتخاب شرکت بیمه از طرف پیمانکاران، قیمت یک سیاست بیمه‌ای است، به عبارت دیگر، شرکت بیمه خدماتی را که مسوولیت عواقب ریسک را بر عهده می‌گیرد، با قیمتی مشخص به پیمانکار می‌فروشد. یا در هلند قانون طرف‌های پروژه‌های عمرانی را ملزم به استفاده از بیمه نمی‌کند، اما در طول سال‌ها یک سری اقدامات اختیاری برای پوشش ریسک‌های مرتبط با امور عمرانی در کشور هلند رایج شده‌اند. اسپانیا از سال ۲۰۰۰ استفاده از بیمه ضمانت را برای سازندگان ساختمان‌های مسکونی اجباری کرده است. این سیاست‌ها، هر گونه ضرر ناشی از آسیب ملک که به دلیل خطا یا کاستی‌هایی در هر مرحله از ساخت پیش آمده باشد، پوشش می‌دهند.
به طور کلی، چهار نوع خدمات اصلی صنعت بیمه بین الملل در حوزه عمرانی عبارتند از:
• بیمه عمرانی ریسک‌های همه‌جانبه. این نوع بیمه یک بیمه استاندارد برای خساراتی است که ممکن است در طول عمر یک پروژه عمرانی رخ دهند. در این بیمه، همه طرف‌های درگیر پروژه مثل کارفرما، پیمانکاران، تامین‌کننده‌ها، مدیریت اجرا، معماران، کارگران و دیگر مشاوران، بیمه می‌شوند.
• بیمه مسوولیت کسب‌وکار. این بیمه هر گونه جراحت بدنی، خسارت به دارایی‌ها و خسارات وارده از طرف اشخاص ثالث را پوشش می‌دهد و کارفرما و پیمانکاران را شامل می‌شود.
• بیمه مسوولیت حرفه‌ای. خساراتی که به اشخاص ثالث از طرف کارفرما وارد می‌شود، پوشش می‌دهد. این بیمه معمولا مختص معماران، مهندس‌ها و دیگر مشاوران است.
• بیمه طراحی و ساخت. تقریبا جدید است و اگر آسیب یا اشتباهی در طراحی، خارج از آنچه بین کارفرما و پیمانکار توافق شده صورت بگیرد، خسارت را پرداخت می‌کند.
در بالا، در مورد چهار نوع بیمه مرتبط برای پروژه‌های ساختمانی و توسعه پروژه بحث کردیم. بسته به مشخصات پروژه‌ها، مطمئناً بیمه‌های خاص‌تری وجود دارد که ممکن است به پروژه شما مربوط باشند، مانند ۱. بیمه بیش از حد مسئولیت (برای طراحی) ۲. بیمه برای نقص‌های پنهان ۳. بیمه ماشین آلات و تجهیزات ۴. بیمه تصحیح خاک ۵. بیمه مونتاژ ۶. بیمه گارانتی و ... از آنجایی که این بیمه‌ها به شرایط خاصی مربوط می‌شوند، در این مقاله به توضیح بیشتر آن‌ها نمی‌پردازیم.
اهمیت صنعت بیمه در اقتصاد مقاومتی و وظیفه صنعت بیمه، به منزله موسسه مالی این است که توان و قدرت خویش را در ارائه تامین، تشکیل سرمایه و تقویت بنیه سرمایه گذاری اقتصادی جامعه نشان دهد. امروزه، بیمه جزء لاینفک نظام مالی در هر کشوری است. شرکت‌های بیمه از نهاد‌های مهم در بازار سرمایه هستند که در کنار دیگر نهاد‌های مالی در امر تهیه و تخصیص سرمایه و کمک به تامین مالی واحد‌های اقتصادی کمک می‌کنند.
منابع:
https://www.mondaq.com/insurance-laws-and-products/۸۶۰۸۵۴/the-four-most-relevant-insurances-in-construction
https://www.builderspace.com/۹-reasons-why-construction-projects-should-be-insured#:~:text=Construction%۲۰Workers%۲۰Need%۲۰Insurance%۲۰Cover&text=When%۲۰an%۲۰injury%۲۰occurs%۲۰on,a%۲۰result%۲۰of%۲۰being%۲۰injured
https://www.iribnews.ir/fa/news/1446739
Insurance and construction project risks: a review and research agenda
Insurance contracts used in investment process in Poland
