محمدرضا مرتضوی رئیس انجمن آرادسازان ایران در پاسخ به این پرسش که آیا حذف یارانه آرد صنعتی بر افزایش قیمت آرد تاثیر داشته یا خیر، عنوان کرد: «بعد از اینکه قیمت گندم مشخص شد و خرید گندم از کشاورزان به 11 هزار و 500 تومان اطلاق شد، نرخ فروش گندم برای آرد صنعتی اقلامی همچون ماکارونی، بیسکوییت، کیک و... خود را با همین قیمت 11 هزار و 500 تومان تنظیم کرد و 12 هزار تومان شد که دولت این را اعلام کرد.
انتظار میرفت که قیمت آرد افزایش داشته باشد ولی بهتر بود قبل از آن تاثیراتش روی سایر کالاها بررسی شود. به هر صورت دولت تصمیم گرفت و وزارت جهاد کشاورزی هم با مصوبه ستاد تنظیم بازار، قیمت گندم مربوط به صنعت را تقریبا پنج برابر کرد.»
وی همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا جنگ روسیه و اوکراین هم در این افزایش قمیت نقشی داشتهاند، گفت: « به طور کلی قیمت جهانی گندم افزایش پیدا کرده است ولی حدود چندسالی بود که دولت برای گندم صنعت، یارانه میداد. حال وقتی نرخها را به حالت نرخ جهانی نزدیک و خرید گندم از کشاورز را اصلاح و یارانه را قطع کرد، طبیعتا نرخ گندم 12 هزار تومان شده است.»
مرتضوی درباره تاثیر افزایش قیمت آرد بر قیمت ماکارونی، بیان کرد: «انجمن تولیدکنندگان ماکارونی دقیقتر میتوانند پاسخ دهند ولی پیشبینی من این است که قیمت هر کیلو ماکارونی به 32 تا 36 هزار تومان برسد.»
رئیس انجمن آرادسازان در خصوص تاثیر این افزایش قیمت بر کشاورزان، تصریح کرد: «همیشه این را گفتهایم که در دنیا چه وقتی که قیمت بالا میرود و چه زمانی که پایین میآید، نرخ خرید در ایران هم باید خود را با این بالا و پایین رفتنهای نرخ جهانی هماهنگ کند.
ولی در ایران به این شکل نیست؛ سالی یکبار نرخ خرید تضمینی اعلام میکنند که مطابق با نرخ جهانی نیست. اما در مورد کشاورزان باید پاسخ دهم که بله، بالاخره گرانتر از آنان خریداری میکنند ولی این باعث سعادتمندی کشاورز ایرانی نمیشود، چراکه مسائل زراعی، روشهای نوین آبیاری، استفاده از بذرهای اصلاح شده، خرید تقویت خاک و... همه مواردیست که باید درست شود تا کشاورز بتواند از کارش بهره ببرد.»
وی ضمن بیان اینکه نرخ در داخل کشور همواره باید با نرخی که در دنیا جاریست، تنظیم شود، گفت: «ما در دنیا هم دو نرخ داریم؛ یکی نرخ خرید غلات در مزرعه و دیگری هم خرید غلات در بنادر مقصد یا مبدا است. قیمت خرید تضمینی گندم باید مطابق با نرخ خرید گندم در مزرعه باشد، اما در مکانیزم تعیین نرخ هیچکدام از واحدهای صنعتی و تولیدی شرکت ندارند بلکه فقط کشاورزان و دولت حضور دارند. در حالی که باید صنایع تبدیلی هم که این موضوع برایشان اهمیت دارد، در جلسات کارشناسی نرخ حضور داشته باشند.»
مرتضوی خاطرنشان کرد: «به هر روی اگر شما امسال گندم را 20 هزار تومان هم بخرید، فکر نمیکنم باعث شود که گندم بیشتری کاشت شود. بر اساس آمار وزارت جهاد کشاورزی 5 میلیون و 500 هزار تا 6 میلیون هکتار زمین، یک مقداری آب و مقداری هم بهرهوری از زمین داریم. با این مقدار زمین، نباید خرید تضمینی گندم 5 یا 6 میلیون تن باشد. ما در دورانی تجربه کاشت 6 میلیون تن گندم هم داشتهایم، همچنین در دورانی که وضع بارندگی بهتر بود، تا 13-14 میلیون تن تولید داشتیم. این مهم نشان میدهد که اشکلاتی وجود دارد.»
او درباره این مشکلات گفت: «از نظر من عدم توجه به مسائلی همچون تکنولوژیهای مدرن برای تولید بذر، زهکشی زمینها، سیستمهای آبیاری و تقویت خاک برای کشت مناسب از جمله اشکالات است. اگر همه این موارد مورد توجه قرار گیرد و نرخ هم مطلوب باشد، وضعیت مناسبی خواهیم داشت. وزارت جهاد کشاورزی میبایست تمام توجه، امکانات و اراده خود را برای بهبود زراعت در کشور استفاده کند.»
رئیس انجمن آرادسازان در ادامه مطرح کرد: «ما در یک دوره چند سالهای در گندم خودکفا بودیم. نمیتوان گفت که تنها به دلیل آب بوده است ولی در دولت آقای خاتمی به خودکفایی رسیدیم و این خودکفایی تا مدتها ادامه داشت. اما اینکه استفاده از بذرهای مناسب، استفاده از روشهای مناسب آبیاری و توسعه صنعت آبیاری در کشوری که کم آب است چه قدر موفق بوده، باید بگویم که به نظر من موفق نبوده است.»
مرتضوی افزود: «اگر موفق بودیم، الان به این شکل وابسته به واردات غلات نبودیم. امسال باید 20 میلیون تن واردات غلات داشته باشیم که هیچوقت تا این اندازه وابسته به واردات غلات نبودهایم. همه اینها در حالیست که بیشترین آسیب به منابع آبی کشور را در همین سالهایی زدهایم که 20 میلیون تن واردات غلات داشتهایم. این مهم است که نشان میدهد که یک جای کار اشتباه است. ما باید یک نقشه راه و یک دکترین مشخصی در مورد چگونگی استفاده از میزان محدود آب و میزان محدود زمینهای کشاورزیمان داشته باشیم و در مورد استفاده از بذرهای مناسب بیشتر سعی و تلاش کنیم.»
رئیس انجمن آردسازان در پایان بیان کرد: «اینطور که معلوم است بعید میدانم امسال دولت بیش از 5-6 میلیون تن خرید کند. در حد دو سه بار بارش خوب و به موقع در همین ماههای قبل از برداشت، میتواند وضعیت کشت را تا یک یا دو میلیون تن بهبود بخشد.
امسال هم باید 6 - 7 میلیون تن گندم وارد کنیم که به نظر میآید بیشترش را از روسیه یا از کشورهای بالتیک و حتی اروپا وارد کنیم. با توجه به جنگ روسیه و روسیه بعید میدانم ریزش زیادی در قیمتها داشته باشیم و در این فصل قیمت اکثر کالاهای کشاورزی دنیا در پیک خود قرار گرفتهاند. البته ممکن است این پیک در ماههای تیر و مرداد و شهریور، یک مقدار کاهش پیدا کند.»