بیماری بواسیر یا هموروئید چیست و چگونه از بین می‌رود؟
بیماری بواسیر یا hemorrhoid یک عارضه شایع است که تقریبا از هر چهار فرد بزرگسال تقریبا سه نفر در طول زندگی خود به هموروئید مبتلا می‌شوند. در برخی افراد این عارضه خفیف است و خود به خود بهبود می‌یابد. اما برخی دیگر دچار نوع پیشرفته هموروئید می‌شوند و علائم آزاردهنده‌ای را تجربه می‌کنند. این افراد باید در اولین فرصت برای درمان بواسیر با لیزر یا سایر روش‌های جراحی اقدام کنند، زیرا در صورتیکه بیماری پیشرفت کند، روند درمان سخت‌تر خواهد شد.
بواسیر داخلی و خارجی چیست؟
هموروئید ورید‌های متورم و بزرگ شده‌ای هستند که در داخل و خارج مقعد و رکتوم ایجاد می‌شوند. آن‌ها می‌توانند دردناک و ناراحت کننده باشند و باعث خونریزی مقعدی شوند. بیماری بواسیر در واقع سیاهرگ‌هایی هستند که بطور طبیعی در مقعد وجود دارند و وظیفه آن‌ها خونرسانی به ناحیه مقعد است. اما زمانی که این رگ‌ها به دلیل ایجاد فشار زیاد در مقعد دچار آسیب و تورم شوند، شما به بیماری بواسیر یا هموروئید مبتلا شده اید.
بواسیر داخلی
اگر رگ‌های دیواره داخلی مقعد دچار آسیب و تورم شوند، بواسیر شما از نوع داخلی است. هموروئید داخلی بسته به شدت بیرون زدگی به چهار درجه مختلف تقسیم می‌شود.
- در بواسیر گرید ۱ عروق متورم کاملا در داخل مقعد قرار دارند و بیرون نمی‌زنند.
- در گرید ۲ هموروئید داخلی، عروق بواسیری گاهی از مقعد بیرون می‌زنند، اما خود به خود به داخل برمی‌گردند.
- در گرید ۳ رگ‌های بیرون زده از مقعد فقط با فشار دست به داخل برمی‌گردند.
- در گرید ۴ هموروئید داخلی، عروق بیرون زده از مقعد به هیچ عنوان به داخل برنمی‌گردند و تنها راه درمان آن‌ها جراحی است.
بواسیر خارجی
هموروئید خارجی زمانی ایجاد می‌شود که یک یا چند برجستگی حساس در زیر پوست اطراف مقعد شما ایجاد می‌شود. این نشان دهنده درگیری رگ‌های بیرون و اطراف مقعد شما است. معمولا شدت علائم بواسیر خارجی بیشتر و آزاردهنده‌تر است.
چه کسانی در معرض ابتلا به هموروئید هستند؟
بواسیر زمانی اتفاق می‌افتد که فشار زیادی روی رگ‌های اطراف مقعد شما وارد شود. علل و عوامل خطر احتمالی عبارتند از:
- زور زدن در طول اجابت مزاج
- نشستن طولانی مدت به خصوص روی توالت
- داشتن یبوست مزمن یا اسهال
- داشتن سابقه خانوادگی هموروئید
- انجام مداوم بلند کردن اجسام سنگین یا سایر فعالیت‌هایی که بدن شما را تحت فشار قرار می‌دهد
- داشتن چاقی
- داشتن آمیزش جنسی مقعدی که می‌تواند هموروئید را تحریک کند
- باردار بودن (بزرگ شدن رحم روی ورید روده بزرگ فشار می‌آورد و باعث برآمدگی آن می‌شود)
- بالای ۵۰ سال بودن
نحوه تشخیص
معاینه بصری مقعد ممکن است برای تشخیص هموروئید کافی باشد. برای اطمینان از تشخیص، پزشک ممکن است معاینه دیگری را برای بررسی هرگونه ناهنجاری در مقعد انجام دهد.
این چکاپ به عنوان معاینه دیجیتال رکتال شناخته می‌شود. در طول این معاینه، پزشک یک انگشت دستکش و روغن کاری شده را وارد راست روده شما می‌کند.
بسته به عوامل خطر شما برای بیماری گوارشی، پزشک ممکن است آزمایش اضافی مانند آنوسکوپی، سیگموئیدوسکوپی یا کولونوسکوپی را تجویز کند.
هر یک از این آزمایش‌ها شامل استفاده از یک دوربین کوچک برای تشخیص هر گونه ناهنجاری در مقعد، رکتوم یا کولون می‌شود. آنوسکوپی داخل مقعد، سیگموئیدوسکوپی ۵۰ سانتی متر آخر روده بزرگ و کولونوسکوپی کل روده بزرگ را بررسی می‌کند.
در این آزمایش‌ها، یک دوربین فیبر نوری کوچک در لوله کوچکی قرار می‌گیرد و وارد مقعد می‌شود. با این آزمایش، پزشک شما تصاویر واضحی از داخل راست روده شما دریافت می‌کند تا بتواند هموروئید را از نزدیک بررسی کند.
کدام روش درمان هموروئید مناسب است؟
به نقل از سایت everydayhealth.com بسته به نوع بواسیر و شدت علائم شما، طیف گسترده‌ای از گزینه‌های درمانی برای بواسیر وجود دارد. پیشگیری از یبوست اغلب کلید درمان هموروئید خفیف است و رژیم غذایی ساده و تغییرات سبک زندگی ممکن است به کاهش علائم این بیماری کمک کند. البته در مواقعی که بیماری پیشرفت کرده، استفاده از روش‌های خانگی، نمی‌تواند به درمان بواسیر کمک کند. در چنین مواقعی باید به سراغ روش‌های پزشکی درمان این بیماری بروید که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم:
داروی هموروئید
تعدادی کرم، پماد و ژل برای کمک به تسکین درد، تورم و خارش ناشی از هموروئید در دسترس هستند. طبق گفته موسسه ملی دیابت و بیماری‌های گوارشی و کلیوی، پزشکان استفاده از محصولات بدون نسخه را به مدت یک هفته توصیه می‌کنند. اگر علائم بیش از یک هفته ادامه یافت، حتما به دکتر متخصص مراجعه کنید.
کرم‌ها و شیاف‌های حاوی هیدروکورتیزون می‌توانند باعث ضعیف شدن و نازک شدن پوست شوند، بنابراین نباید بیش از یک هفته از آن‌ها استفاده کرد. اگر هر یک از این کرم‌ها باعث ایجاد بثورات یا خشکی پوست در اطراف ناحیه مقعد شد، باید با پزشک معالج تان تماس بگیرید.
یک مکمل فیبر، مانند متاموسیل (پسیلیوم)، یا نرم کننده مدفوع، مانند سیتروسل (متیل سلولز)، می‌تواند به جلوگیری از یبوست کمک کند.
از مصرف ملین‌ها که می‌تواند منجر به اسهال و تشدید علائم هموروئید شود، خودداری کنید.
عمل سرپایی بواسیر با لیزر
روش‌های نوین و بسیار پیشرفته‌ای در علم پزشکی به وجود آمده است که مقوله درمان بواسیر و بسیاری از بیماری‌ها را به طور کل دگرگون کرده است. در روش لیزر بواسیر با تاباندن اشعه یکپارچه لیزر co۲ زائده‌های هموروئیدی را حذف می‌کنند و این درمان با حداقل درد و خونریزی انجام می‌شود.
به گفته سایت دکتر بیژن عابدیان در عمل سرپایی بواسیر با لیزر نه خبری از بستری است و نه خبری از بیهوشی عمومی و عوارض آن. زمان هم قطعا با اهمیت است و شما باید در سریع‌ترین زمان ممکن دوره درمان نقاهت خود را بگذرانید. مدرن‌ترین روشی که امروزه در دنیا برای درمان قطعی بواسیر بدون عمل جراحی کاربرد دارد تکنولوژی لیزر درمانی است.
هموروئیدکتومی باز و بسته
پزشک جراح ممکن است هموروئیدکتومی را برای برداشتن هموروئید خارجی بزرگ و هموروئید داخلی پرولاپس که به درمان‌های دیگر پاسخ نمی‌دهد، انجام دهد. عمل بواسیر به روش هموروئیدکتومی به دو صورت باز و بسته انجام می‌شود.
هموروئیدکتومی باز در بیمارستان انجام می‌شود و طی عمل زائده‌های هموروئیدی با استفاده از تیغ جراحی بطور کامل حذف می‌شود. در انتهای عمل ممکن است زخم جراحی بدون بخیه و باز گذاشته شود تا بطور طبیعی و به مرور زمان ترمیم شود. این کار معمولا برای پیشگیری از عفونت انجام می‌شود.
هموروئیدکتومی بسته هم کاملا مشابه روش باز انجام می‌شود، با این تفاوت که در انتهای عمل زخم ایجاد شده را بخیه می‌زنند. روش‌های جراحی هموروئید همواره با ریسک بازگشت مجدد بیماری یا بروز عوارضی مثل بی اختیاری همراهند؛ بنابراین باید در انتخاب پزشک جراح دقت کافی را داشته باشید و همچنین مراقبت‌های بعد از عمل هموروئید را به خوبی انجام دهید تا دچار عود مجدد و عوارض این بیماری نشوید.
