بیشتر بودن شیوع سرطان پوست در جوامعی که رنگ پوست روشن دارند

دکتر مهناز بنی‌هاشمی اردبیلی اظهار کرد: پوست بزرگترین عضو بدن است و بیشتر از سایر اعضا در معرض نور خورشید، گرما، عفونت، آسیب‌های ناشی از بریدگی، سوختگی و ضرب‌دیدگی قرار دارد. به همین دلیل امکان ابتلای پوست به انواع بیماری‌ها وجود دارد.

وی افزود: یکی از آسیب‌های شدیدی که می‌تواند ضربه‌های جبران‌ناپذیری را به پوست وارد کند، سرطان پوست است. گاهی پوست بدن دچار تغییراتی در بافت خود می‌شود و سلول‌های بدخیم را در بافت خود تشکیل می‌دهد. این سلول‌ها می‌توانند باعث ایجاد سرطان در این قسمت از بدن شود.

متخصص بیماری‌های پوست ضمن اشاره به اینکه سه نوع سرطان پوست وجود دارد، گفت: سرطان سلول پایه‌ای نوعی از سرطان پوستی است که در قسمت‌هایی از پوست که بیش از دیگر قسمت‌ها در معرض نور خورشید قرار می‌گیرد، بروز پیدا می‌کند. این نوع از سرطان پوست کم‌خطرترین و خوش‌خیم‌ترین نوع است. هر چه تشخیص این نوع از سرطان زودتر صورت بگیرد، احتمال موفقیت درمان آن نیز بیشتر خواهد شد.این نوع سرطان در افراد سفیدپوست به دلیل اینکه این افراد به آفتاب حساسیت بیشتری دارند شایع‌تر است.

بنی‌هاشمی بیان کرد: نوع دیگری از سرطان پوست سرطان سلول سنگفرشی است که تهاجم بیشتری دارد. سلول‌های سنگفرشی سلول‌های نازکی هستند که در بخش سطحی پوست و در لایه‌های خارجی و میانی پوست قرار دارند؛ بنابراین جهش در این سلول‌ها می‌تواند سبب ایجاد تغییر و جهش در سلول‌های بنیادی یا DNA شود.

این متخصص پوست ادامه داد: بدخیم‌ترین نوع سرطان پوست ملانوم است. پوست همه ما از رنگ‌دانه‌هایی به نام ملانین تشکیل شده است. گاهی روی پوست خال‌هایی به شکل غیرعادی ایجاد می‌شود که در واقع محل تجمع ملانین هستند. وجود همین خال‌ها می‌تواند نشانه‌هایی از سرطان ملانوم باشد. این نوع خال‌ها به ویژه در سنین بزرگسالی بیشتر ظاهر می‌شوند. این نوع سرطان حالت کشندگی بیشتری نسبت به دو سرطان گفته شده دارد.

وی یکی دیگر از عوامل ایجاد سرطان را سن افراد عنوان کرد و گفت: هرچه سن بیشتر باشد افزایش ابتلا به سرطان پوست بیشتر است. همچنین عوامل ارثی نیز موثر است و در کسانی که سابقه فامیلی از سرطان پوست را دارند ابتلا به این نوع سرطان در آنها بیشتر است. به خصوص در سرطان‌های پوست ملانوم و سلول سنگفرشی ارث دخالت بیشتری دارد.

استفاده از سولاریوم برای پوست خطرناک است

بنی‌هاشمی با اشاره به اینکه مهمترین عامل ابتلا به سرطان پوست نور خورشید است، گفت: عامل دیگری که در ابتلا به سرطان پوست نقش دارد رنگ پوست است. شیوع سرطان پوست در جوامعی که رنگ پوست روشن، موهای بور و چشمانی روشن دارند بیشتر است. متاسفانه امروزه استفاده از دستگاه‌های سولاریوم برای برنزه کردن پوست بسیار شایع شده است که این دستگاه‌ها به دلیل داشتن اشعه‌های مضر برای پوست بسیار خطرناک هستند.

این متخصص پوست تصریح کرد: از دوران کودکی باید پوست را با استفاده از ضدآفتاب‌های مناسب هر سن محافظت کرد. همچنین استفاده از کلاه‌های لبه‌دار بزرگ، عنیک آفتابی و پوشیدن لباس‌های آستین بلند به خصوص از ساعت ۹ صبح تا ۱۵ بعدازظهر که شدت نور بیشتر است توصیه می‌شود.

وی ادامه داد: عوامل دیگری که ابتلا به سرطان پوست را تشدید می‌کند تماس با برخی مواد شیمیایی مانند ارسنیک است. این ماده شیمیایی گاهی به صورت اتفاقی در برخی از آب‌های آشامیدنی دیده می‌شود. افرادی که که در معدن کار می‌کنند بیشتر در معرض این ماده شیمیایی هستند. همچنین در برخی مناطق دنیا به صورت لوکال این ماده وجود دارد که طبق بررسی متوجه شده‌اند در این مناطق سرطان پوست بیشتر است. ارسنیک علاوه بر سرطان پوست باعث ایجاد سرطان احشایی هم می‌شود.

بنی‌هاشمی از دیگر عوامل مساعدکننده سرطان پوست به رادیوتراپی‌ها اشاره کرد و گفت: برخی از بیماری‌ها و داروهایی که باعث کاهش سیستم ایمنی بدن می‌شوند سرطان پوست را در فرد تشدید می‌کنند. همچنین خال‌های مادرزادی بزرگ نیز باید تحت نظر پزشک باشد و درصورت نیاز برداشته شوند، زیرا ریسک ابتلای سرطان پوست را افزایش می‌دهند.

دستگاه‌های لیزر موجب سرطان پوست نمی‌شوند

وی با بیان اینکه خوشبختانه دستگاه‌های لیزر به دلیل فرم اشعه تولیدکننده و میزان اشعه آن سبب سرطان پوست نمی‌شود، ادامه داد: شیوع سرطان پوست در بین زنان و مردان متفاوت است و افراد بیشتر از سن ۴۰ سال به بعد مبتلا می‌شوند، البته باید گفت که در سن پایین نیز ممکن است به سرطان‌های پوست مبتلا شد که البته بیمار یکسری فاکتورها و شرایط مساعدکننده برای ابتلا به سرطان پوست را در این موارد دارد.

سرطان پوست سایر اعضای بدن را درگیر می‌کند

این متخصص پوست خاطرنشان کرد: سرطان پوست نیز می‌تواند سایر قسمت‌های بدن را درگیر کند که البته بستگی به زمان مراجعه بیمار به پزشک درگیری همه اعضای بدن متفاوت است؛ بنابراین افراد باید در صورت مشاهده هرگونه تغییر در پوست همچون وجود دانه، ضایعه، ضایعه‌ای که پوسته می‌دهد و تا مدت‌ها روی پوست باقی می‌ماند یا به زخم تبدیل می‌شود و وجود ضایعه‌های رنگی روی پوست به پزشک مراجعه کنند. همه تغییرات پوستی ناشی از سرطان پوست نیست و پزشک برای تعیین علت تغییرات پوستی، پوست را بررسی خواهد کرد.

وی در خصوص درمان سرطان پوست گفت: درمان این سرطان با توجه به نوع سرطان متفاوت است. باید توجه داشت که درمان معمولا جراحی است و در موارد خاص از سرمادرمانی و کرایوتراپی استفاده می‌شود.سرطان پوست ملانوم و سلول‌های سنگ‌فرشی در صورت تشخیص دیر هنگام به غدد لنفاوی، ریه، کبد و سایر قسمت‌های بدن سرایت می‌کند. سرطان پوست شایع‌ترین نوع سرطان است. طبق آمار در کشور آمریکا از هر ۵ نفر، یک نفر مبتلا به سرطان پوست می‌شود.