سرقت «علائم حیاتی» در جاده‌ها
«سال گذشته بنا بر اعلام سازمان پزشکی قانونی ۱۶ هزار و ۷۷۸ نفر در حوادث رانندگی جان خود را از دست داده‌اند که در مقایسه با مدت مشابه سال۹۹، ۹درصد افزایش یافته است. از کل تلفات تصادفات ۴۱۴۷ نفر در محورهای درون‌شهری، ۱۱هزار و ۶۰۵ نفر در مسیرهای برون‌شهری، ۹۴۱نفر در مسیرهای روستایی و ۸۵نفر در سایر مسیرها جان باخته‌اند. آمارها نشان می‌دهد بیشترین سهم تلفات مربوط به جاده‌های برون‌شهری است؛ جاده‌هایی که به گفته معاون سازمان راهداری ایران، به‌ویژه در سال‌های اخیر، در معرض خطر سرقت تابلو و علائم قرار گرفته‌اند. سرقت‌های جاده‌ای سالانه حداقل ۲۰ میلیارد تومان به این سازمان خسارت می‌زند و این رقم به جز خسارتی است که سرقت کابل‌های برق و روشنایی به بار می‌آورد.
همه استان‌ها هر از گاهی آمار و ارقامی از این سرقت‌های جاده‌ای مطرح می‌کنند اما به‌تازگی مسئولان آذربایجان غربی از خسارت هشت میلیارد تومانی سرقت تابلو و علائم جاده‌ای خبر داده‌اند؛ عددی که این استان را در مقایسه با میانگین اعلام‌شده از سوی راهداری کشور در رده استان‌های با سرقت بالا قرار می‌دهد. خوزستان، کرمانشاه و گلستان هم هر یک اعلام کرده‌اند سالانه به طور میانگین از این سرقت‌ها به علاوه سرقت تجهیزات روشنایی خسارت قابل توجهی می‌بینند.
سرقت هفت هزار تابلو در آذربایجان غربی
سال گذشته بین ۶۵۰۰ تا هفت هزار تابلو و علائم ایمنی از محورهای مواصلاتی آذربایجان غربی به سرقت رفته که بیشترین میزان تابلوهای سرقتی به ترتیب در بزرگراه‌ها، محورهای اصلی، کریدورهای اصلی و محورهای فرعی بوده است. مدیر کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای آذربایجان غربی ارزش ریالی تابلوهای سرقتی در سال گذشته را هشت میلیارد تومان اعلام می‌کند و می‌گوید: امسال ۲۰ پرونده سرقت تابلو و علائم جاده‌ای تشکیل شده است.
ارسلان شکری تأکید می‌کند سرقت تابلوها و علائم هشداردهنده موجب کاهش دید و هوشیاری راننده و اطمینان خاطر او هنگام رانندگی شبانه می‌شود و قطعا یکی از عوامل مؤثر در افزایش تصادفات و تلفات جاده‌ای است.
سرقت تابلو، عامل ۳۰درصد تصادف‌ها
طبق آمارهای اعلام‌شده سال گذشته ۲۸۶۷ تصادف جاده‌ای در آذربایجان غربی به وقوع پیوست که منجر به مجروح‌شدن ۳۵۶۰ و فوت ۲۵۵ نفر شد.
معاون راهداری اداره کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای آذربایجان غربی ۲۵ تا ۳۰ درصد تصادفات رخ داده در سال گذشته را در نتیجه نبود و سرقت تابلو و علائم می‌داند و به همشهری می‌گوید: در اکثر محورهای اصلی و فرعی اداره کل و اداره‌های شهرستان به‌صورت مستمر به نصب، تعمیر و تعویض تابلوهای مورد نیاز اقدام می‌کنند اما با توجه به گسترش سالانه شبکه راه‌های آسفالتی اصلی، فرعی و روستایی و همچنین سرقت‌های صورت‌گرفته در مجموع نیاز به نصب و تهیه تابلو و علائم بسیار بالاست.
منصور نصرتی اعتبار سالانه استان در تهیه و نصب تابلو و علائم از محل‌های ملی و استانی را در مجموع دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان می‌داند و تأکید می‌کند که این اعتبار بسیار محدود و اندک است.
او تصریح می‌کند: با توجه به تامین‌نشدن به‌موقع اعتبار و تخصیص نقدی، اداره کل راهداری و پیمانکاران این حوزه با مشکلات زیادی مواجه می‌شوند. با توجه به این که جنس مصالح فولادی و سرقت آنها بسیار بالاست، پیمانکاران مجبور به نصب چندباره علائم و تابلوها می‌شوند. نصرتی راهکار این مشکل را استفاده از مصالح کامپوزیتی و غیر فولادی می‌داند که هیچ ارزشی برای سارقان ندارد.
جان مسافران در خطر است
گر چه بررسی آمار اعلام‌شده از سوی استان‌های آذربایجان غربی، خوزستان، کرمانشاه، گلستان، سیستان‌وبلوچستان و تهران را بیش از همه در معرض سرقت تجهیزات جاده‌ای نشان می‌دهد اما مدیر کل دفتر نگهداری علائم، تجهیزات و ابنیه فنی راه‌ها سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای تأکید می‌کند نمی‌توان مقایسه دقیقی از این نظر میان استان‌ها انجام داد.
مجید صباغ‌زاده با اشاره به بیش از ۲۲ هزار کیلومتر طول راه‌های کشور به همشهری می‌گوید: آمار اعلام‌شده از سوی خوزستان و آذربایجان غربی یا دیگر استان‌ها مربوط به مواردی است که همکاران ما در اداره‌های راهداری به کمک نیروهای انتظامی توانستند سرقت را کشف و میزان خسارت را ارزیابی کنند اما برخی از استان‌ها چنین امکانی را ندارند و به همین دلیل نمی‌توان گفت در کدام منطقه بیشتر اتفاق می‌افتد.
او با بیان این که سرقت علائم جاده‌ای به دلیل طول راه‌های کشور به صورت صددرصدی قابل رصد و ردیابی نیست، می‌افزاید: عدد خسارت سرقت تابلو قابل توجه است که علاوه بر هدررفت بیت‌المال موجب صدمه‌های شدید در تصادف‌های رانندگی می‌شود.
صباغ‌زاده سرقت علائم جاده‌ای را مربوط به همه استان‌ها می‌داند و تأکید می‌کند: در جاده‌هایی که سیستم روشنایی دارند بیشترین سرقت در زمینه تجهیزات روشنایی و در بقیه تابلو و علائم است.
او تابلوها و علائم را تجهیزات معرفی راه توصیف می‌کند که می‌توانند جان افراد را نجات دهند و نبودشان خطرآفرین است. با همین تعریف صباغ‌زاده معتقد است با فرهنگسازی باید جلوی افراد اندکی را که دست به این سرقت‌های خطرآفرین می‌زنند، گرفت.
برنامه سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای اصلاح برخی مسیرها برای بی‌نیازشدن به علائم و تابلو و استفاده از تابلوهای با همان کارایی اما با جنس بدون ارزش اقتصادی است تا ضرر و زیان سرقت‌ها و آمار آن کاهش یابد.»
