عملکرد تیم‌هایی آسیایی در ادوار جام‌جهانی فوتبال

تیم ملی فوتبال استرالیا در پلی‌آف انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ توانست برابر پرو در ضربات پنالتی به پیروزی دست پیدا کند و مسافر جام جهانی شود. با اضافه شدن استرالیا به مسافران جام جهانی شمار نماینده‌های عضو کنفدراسیون فوتبال آسیا (AFC) در این رقابت‌ها به ۶ تیم افزایش پیدا کرد.

این برای نخستین بار است که در تاریخ جام جهانی، کنفدراسیون فوتبال آسیا ۶ نماینده در مرحله گروهی این رقابت‌ها دارد.

جدول عملکرد تیم‌های آسیا در جام جهانی

تیم‌هایی که به دور دوم صعود کردند با رنگ قرمز متمایز شدند.

اولین حضور

هلند شرقی که امروز به نام اندونزی مشهور است هشت سال بعد از شروع جام جهانی در سال ۱۹۳۸ اولین تیمی شد که از منطقه آسیا در کنار ۱۴ تیم دیگر در جام جهانی بازی کرد. از آن ۱۴ تیم ۱۲ تیم اروپایی بودند و کوبا و برزیل از قاره آمریکا می آمدند. تیمی که با مربیگری یوهانس ون مستربروک و اغلب با بازیکنان بومی و چند هلندی به فرانسه رفته بود ۶-۰ برابر مجارستان بازنده شد تا کارش در همین تک بازی به پایان برسد. مجارستان در پایان قهرمان شد. این آغاز راه طولانی آسیایی ها در جام جهانی بود.

در سال ۱۹۵۴ تیم‌های ترکیه، کره‌جنوبی و اسکاتلند برای نخستین بار جواز حضور در جام جهانی را به دست آوردند. کره جنوبی در این دوره ۲ بازی کرد و هر دو بازی را باخت. بدون گل زده و ۱۶ گل خورده عملکرد این تیم در جام جهانی بود.

طوفان زرد آسیا

شکست ایتالیا از کره شمالی در جام جهانی ۱۹۶۶ که با حذف این تیم همراه شد نخستین شگفتی تاریخ این رقابت‌ها را رقم زد. کره شمالی واقعاً در آن زمان فوتبال فوق العاده‌ای ارائه می‌داد و به طوفان زرد شهرت یافته بود. آنها توانستند در اولین بازی خود تیم ایتالیا را با یک گل در هم شکنند تا شگفتی آن جام رقم بخورد. تنها گل این دیدار توسط باک دو ایکس به ثمر رسید تا ایتالیا از دور بازی‌ها حذف شود. کره شمالی در مرحله یک چهارم نهایی برابر پرتغال قرار گرفت و شگفتی بزرگتری رخ داد. تا دقیقه ۲۴ بازی، نتیجه ۳ بر صفر به نفع تیم آسیایی بود ولی در نهایت شکست خورد و حذف شد.

اولین حضور ایران

جام جهانی ۱۹۷۴، جام جهانی بدون تیم‌های آسیایی بود. چهار سال بعد در سال ۱۹۷۸ ایران توانست جواز حضور در رقابت‌ها را برای اولین بار به دست بیاورد. ایران پس از یک صعود مقتدرانه به جام جهانی ۱۹۷۸ با برگزاری چند بازی‌ دوستانه به این رقابت ها رسید.

تیم ملی ایران در این دوره با تیم های پرو، هلند و اسکاتلند همگروهی بود و توانست با یک مساوی برابر اسکاتلند و دو باخت برابر تیم‌های هلند و پرو به رقابت خود در این دوره پایان دهد و در اولین دوره حضور خود در این مسابقات عملکرد نسبتا متوسطی را از خود نشان دهد. ایرج دانایی‌فرد توانست با گلزنی در مسابقه ایران و اسکاتلند، اولین بازیکنی باشد که برای تیم ملی ایران در مسابقات جام جهانی گلزنی می کند و اسم خود را در تاریخ تیم ملی ایران جاودانه کرد.

کویت واراد شد

در سال ۱۹۸۰ تنها عنوان قهرمانی خود را در جام ملت‌های آسیا به دست آورد و آن زمانی بود که این کشور کوچک حاشیه خلیج فارس میزبانی رقابت‌ها را برعهده داشت. کویت ۴ سال پیش از آن قهرمانی در این رقابت‌ها به عنوان دوم رسیده بود و ۴ سال بعد از قهرمانی‌اش هم در مکان سوم برترین تیم‌های فوتبال آسیا نشست. این موفق‌ترین دوران تاریخ فوتبال کویت در آسیا بود. این تیم در جام جهانی ۸۲ حاضر بود و در دور گروهی حذف شد.

اولین حضور عراق

در سال ۱۹۸۶ عراق برای اولین بار جواز حضور در جام جهانی را به دست آورد و مانند خیلی از تیم‌های آسیایی در همان دور اول حذف شد. یک گل زده و دریافت ۴ گل سهم عراق در این جام بود.

اولین جام جهانی امارات

تیم ملی امارات نیز در جام جهانی ۹۰ توانست اولین و تاکنون آخرین حضور در جام جهانی را تجربه کند. این تیم نیز با ۳ باخت، دو گل زده و ۱۱ گل خورده در همان دور اول وداعی زودهنگام داشت.

عربستان به دور دوم رسید

صعود آمریکا و عربستان به دور دوم از شگفتی‌های جام ۹۴ بود. عربستان با گلزنی "سعید العویران" برابر بلژیک که می‌توان آن را بهترین گل جام جهانی ۱۹۹۴ نام برد به این مهم دست یافت.

برد تاریخی ایران برابر آمریکا

تیم ملی فوتبال ایران در این دوره توانست یک برد تاریخی به دست بیاورد و آمریکا را ۲ بر یک شکست دهد. روز چهارشنبه ۳۱ خرداد یک روز ویژه‌ برای فوتبال ایران است چرا که سالگرد اولین برد تاریخ تیم‌ ‌ملی فوتبال ایران در جام‌های جهانی آن هم برابر آمریکا در جام جهانی فرانسه است.

ایران و آمریکا در لیون فرانسه برابر هم به میدان رفتند. تیم‌های آلمان و یوگسلاوی نیز دیگر تیم‌های حاضر در گروه F جام جهانی بودند. آمریکا که در دوره قبل توانسته بود به دور دوم برسد و بازیکنان زیادی در اروپا داشت، برابر تیم‌ ‌ملی فوتبال ایران قرار گرفت. در طرف مقابل بازیکنانی همچون علی دایی، کریم باقری و خداداد عزیزی تنها بازیکنان شناخته شده فوتبال ایران بودند که در لیگ فوتبال آلمان بازی می‌کردند و مابقی بازیکنان ایران در لیگ داخلی بودند.

ایران در اولین بازی عملکرد قابل قبولی برابر یوگسلاوی داشت ولی در آن بازی با یک گل شکست خورد. این در حالی بود که آمریکا در بازی نخست با دو گل به آلمان باخته بود.

ایران در بازی سوم نیز برابر ‌آلمان قرار گرفت و می دانست که با یک برد می‌تواند راهی مرحله بعد شود. تیم جلال طالبی در نیمه نخست برابر آلمان عملکرد خوبی داشت. با این حال قدرت آلمان در نیمه دوم به ایران دیکته شد و آنها توانستند در این بازی دو بار دروازه‌ ایران را باز کنند. ایران از جام جهانی حذف شد ولی بازیکنان ایران با افتخار به کشور بازگشتند.

کره جنوبی، چهارم جهان

تیم ملی فوتبال برزیل با دو گل در دیدار پایانی رقابت‌های فوتبال جام جهانی ۲۰۰۲، آلمان را شکست داد و برای پنجمین بار برنده‌ جام جهانی شد. در این دوره کره جنوبی شگفتی‌ساز بود و به جمع چهار تیم پایانی راه یافت.

آن یونگ هوان ستاره کره در آن دوره از رقابت ها بود که به خاطر بازی درخشانش به شهرت رسید. او دو گل در جام جهانی ۲۰۰۲ به ثمر رساند و توانست سومین گلش را در جام جهانی ۲۰۰۶ به ثمر برساند و دروازه توگو را باز کند. هوان بهترین گلزن تیم ملی کره در تاریخ جام جهانی شد.