درز بیسابقۀ بیش از ۱۲۴ هزار سند از شرکت تاکسیرانی آنلاین اوبر نشان داده است که چگونه مقامات ارشد سیاسی جهان از جمله امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه به صورت محرمانه به موفقیت این غول دنیای فناوری در پروسههای قضایی و قانونی کمک کردهاند.
اسناد فاش شده که توسط تیمی از روزنامهنگاران بینالمللی تحت هدایت روزنامه گاردین بریتانیا منتشر شدهاند، یک بازۀ زمانی ۵ ساله از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ را دربر میگیرد و بیش از ۸۳ هزار ایمیل، اساماس و پیام واتساپ رد و بدل شده میان مقامات داخلی این شرکت را شامل میشود.
این مدارک نشان میدهند که اوبر در زمان مدیریت تراویس کالانیک، رئیس سابق این شرکت، چگونه تلاش کرده است با برقراری ارتباط با نخستوزیران، رؤسای جمهور، میلیاردرها، الیگارشها و چهرههای ذینفوذ رسانهای حمایت کسب کند.
مطابق این اسناد، رئیس سابق اوبر با امانوئل ماکرون رئیسجمهور کنونی فرانسه دوستی نزدیکی داشته است. این دو برای اولین بار در سال ۲۰۱۴ پس از انتصاب آقای ماکرون به سمت وزیر اقتصاد فرانسه با یکدیگر ملاقات داشتهاند تا فعالیت اوبر در این کشور را تسهیل کنند.
اسناد نشانگر ارتباطات متعدد میان تراویس کالانیک و آقای ماکرون و کمکهای پنهانی این مقام فرانسوی به اوبر است و ایمیل لابیگران اوبر نیز نشان میدهد که این شرکت روی ماکرون به عنوان «منبعی برای پیشبرد اهداف خود» حساب میکرده است.
بویژه زمانی که تلاشهای اوبر برای دور زدن قوانین فرانسه به سود خود به مشکل برخورد و در پی شروع اعتراضات خشونتآمیز اتحادیه تاکسیداران، ارائه یک سرویس ویژۀ اوبر در این کشور ممنوع اعلام شد.
در آن زمان در ایمیل یکی از مدیران داخلی اوبر درباره این اعتراضات نوشته شده بود: ««فکر میکنم ارزشش را دارد. خشونت، موفقیت را تضمین میکند.»
امانوئل ماکرون پس از بروز اعتراضات تاکسیداران در پیامکی به رئیس اوبر گفته بود: «هفته بعد همه را بسیج میکنم تا تغییرات را انجام دهم و قانون را اصلاح کنم.» چند ماه بعد از این پیامک، آقای ماکرون فرمانی را امضا کرد که به موجب آن شرایط صدور مجوز برای رانندگان اوبر تسهیل میشد.
اسناد منتشره نشان میدهد مقامات داخلی اوبر، خود به موارد قانونشکنی اذعان داشتهاند. در یک مورد یکی از مدیران داخلی از اوبر با عنوان «دزدان دریایی» یاد میکند.
شایعات و انتقادات پیرامون فعالیتهای اوبر پیشتر نیز به طور گسترده وجود داشته است، با این حال این برای نخستینبار است که اسنادی با این جزئیات از محتوای فعالیتهای محرمانه این شرکت منتشر میشود.
در پیامهای منتشرشدۀ اوبر صدها تلاش برای ارتباط گیری با سیاستمداران از جمله اولاف شولتس، شهردار وقت هامبورگ و صدراعظم کنونی آلمان و همچنین جو بایدن، معاون رئیسجمهور وقت آمریکا و رئیسجمهور فعلی این کشور دیده میشود. در این ارتباطات مسئولان اوبر بر پایین نگه داشتن حداقل دستمزد کارگران و تغییر قوانین داخلی کشورها به سود خود پافشاری کردهاند.
اسناد درزکرده تحت هدایت یک کنسرسیوم بینالمللی از روزنامهنگاران تنظیم و منتشر شده است. قرار است بیش از ۱۸۰ روزنامهنگار از ۴۰ رسانه از جمله لوموند فرانسه، واشنگتنپست آمریکا و گاردین بریتانیا در روزهای آتی گزارشهای بیشتری از این پرونده منتشر کنند.
اوبر در بیانیهای در واکنش به افشای این اطلاعات، به «اشتباهات و گامهای نادرست» اذعان کرده؛ با این حال گفته است که از سال ۲۰۱۷ تحت رهبری مدیر اجرایی فعلی، دارا خسروشاهی، رویه این شرکت تغییر کرده است.
در بیانیه اوبر آمده است: «ما برای رفتارهای گذشته که آشکارا با ارزشهای کنونیمان همخوانی ندارد بهانهای نیاورده و نمیآوریم. در عوض از مردم میخواهیم که ما را بر اساس آنچه در پنج سال گذشته انجام دادهایم و در سالهای آینده انجام خواهیم داد، قضاوت کنند.»
اوبر شرکتی ۴۳ میلیارد دلاری است و شهروندان در بیش از ۴۰ کشور دنیا روزانه تقریبا ۱۹ میلیون سفر با آن انجام میدهند.