دکتر مهدی مطهرنیا در خصوص اهمیت حل مسائل پادمانی برای احیای برجام اظهار کرد: مسائل پادمانی مواضع اتهامی است که بر اساس اسناد خارج شده از تهران توسط رژیم حاکم در تلآویو و دیگر مسیرهای اطلاعاتی به آژانس بینالمللی انرژی هستهای زده شد و طبق آن از ایران خواسته میشود به این اتهامات پاسخگو باشد.
این تحلیلگر مسائل بینالملل ادامه داد: اگر ایران پاسخی درخور و شایسته دارد که آنان نمیپذیرند، پس صلاحیت آژانس بینالمللی انرژی اتمی در این زمینه زیر سوال میرود و ایران نباید تن به این اتهامات بیپایه و اساس دهد در غیر این صورت غرب اهرم فشار را بر نخواهد داشت و حداقل امتیازات چشمگیری در برابر برداشتن مسائل پادمانی درخواست خواهد کرد.
مطهرنیا اضافه کرد: به نظر میرسد غرب اهمیت این موضوع را دریافته و ایالات متحده آمریکا و دیگر کشورها با در نظر داشتن چنین موضوعی اکنون بر این مساله پافشاری میکنند و همین موضوع موجب شده که حتی میزان کاهش تحریمها به سال ژانویه ۲۰۱۵ هم نرسد؛ چراکه به عنوان مثال تحریمهای سپاه در دوران ترامپ انجام شد و با توجه به این موضوع، طبیعتا همه تحریمهای دوره ترامپ برداشته نمیشود.
وی در رابطه با انگیزههای آمریکا از اعلام زودهنگام موافقت خود با پیشنهادات اروپا، عنوان کرد: هیچکس از متن توافق خبر ندارد مگر مذاکرهکنندگانی که در مذاکرات حضور داشتهاند و رهبران پایتختهای آنان. هنوز متنی منتشر نشده ولی مطمئنا متنی که اروپا تهیه میکند مورد توجه ایالات متحده آمریکاست. آنچه مسلم است این نکته است که هم اتحادیه اروپا و هم آمریکا و حتی کشورهایی مانند چین و روسیه نمیخواهند ایران از جایگاه تعریف شده خود در نظام بینالمللی و منطقهای خارج شود و به یک قدرت رقیب تبدیل شود، بنابراین ایران در پذیرش این توافق با چالش روبه روست و نمیتواند به راحتی توافق موجود را بپذیرد.
وی با اشاره به ادعاهای اخیر آمریکا مبنی بر تلاشهای ایران برای ترور مقامات دولت پیشین ایالات متحده، خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی که بحث مذاکرات هستهای داغ است، انگیزه امریکا از مطرح کردن مکرر ادعای ترور جان بولتون از طرف دادگستری و سازمان FBI آمریکا که پیش از این هم مطرح شده بود، به دو دلیل است؛ اول اثرگذاری بر فضای تصمیمگیری در مورد پرونده هستهای در روزهای آتی که بر اساس اعلام نماینده اتحادیه اروپا تا ۲۴ مرداد فرصت باقیست و دوم اعلام آمادگی برای انتقال فشارها بر ایران از پرونده هستهای به پروندههایی مانند حمایت از تروریسم، حقوق بشر، مسائل منطقهای و مسئلهی اعراب و اسرائیل. بالتبع با پذیرش برجام وبازگشت ایران و ایالات متحده به آن، مسئله ایران و آمریکا در نظام بینالملل به طور کامل حل نمیشود و در مسائل دیگر ادامه مییابد. در واقع یکی از این مسائل که اگر الان حل نشود در آینده روابط ایران و آمریکا را تحت تاثیر قرار میدهد، مسئله اتهام جاری بر تهران در ارتباط با ترور و حمایت از تروریسم است که ایالات متحده به عنوان یک پرونده دارد از آن استفاده میکند.
این تحلیلگر مسائل بینالملل در خصوص سنگاندازیهای مداوم اسرائیل در مسیر احیای برجام و اینکه آیا میتوان حمله اخیر رژیم صهیونیستی به غزه را هم نمونهای از این سنگاندازیها دانست یا خیر، گفت: کشمکش میان تلآویو و تهران امر تازهای نیست و همواره استمرار داشته است. جهاد اسلامی در فلسطین یکی از سازمانهایی است که آشکارا و با اعلام رسمی در کنار تهران بر علیه تلاویو اعلام موضع دارد. این اعلام موضع ایران در قبال اسرائیل همواره از آغاز انقلاب اسلامی تا کنون وجود داشته است و رسما هیچگاه موجودیت دولتی به نام اسرائیل در سرزمینهای فلسطین برای ایران قابل پذیرش نبوده و با آن به عنوان یک امر غیر مشروع برخورد میشود.
مطهرنیا افزود: بنابراین این تنشها میان ایران و اسرائیل امری طبیعی است و درگیریهای اخیر بین رژیم صهیونیستی با جهاد اسلامی را نمیتوان به مذاکرات هستهای ربط داد و همین طبیعی بودن میتواند مورد توجه قرار گیرد. اینکه بگوییم چالشها با اسرائیل بر پرونده هستهای اثری ندارد، اشتباه است ولی از طرفی دیگر مرتبط دانستن هر موردی که در ارتباط با تهران و تلآویو یا مسئله اسرائیل در منطقه پیش میآید با پرونده هستهای آن هم به صورت مستقیم، به همان اندازه اشتباه خواهد بود. ایران و اسرائیل در غزه، در کل منطقه و حتی در نظام بینالملل در موارد گوناگون چه در حوزه تلاطم و تزاحم نرم و چه در حوزه برخوردهای سخت همواره این تنشها را داشته و خواهند داشت و الزاما نمیتوان این مسائل را به مذاکرات هستهای ربط داد.
وی در خصوص اینکه آیا نهایتا شاهد احیای برجام خواهیم بود یا خیر، بیان کرد: برجام دیگر احیا نمیشود، آنچه به دست میآید چیزی است تنها به نام برجام و احیای برجام. در واقع برجام پایان یافته و فقط نام آن باقی مانده است. حتی برجام در زمان تولد خود ناقص بود؛ چراکه برجام برنامه جامع اقدام مشترک است نه برنامه پرونده هستهای ایران. بنابراین نام برجام پذیرفته شده، اما هیچگاه برنامه جامع اقدام مشترکی در همه مسائل ایران و آمریکا در مسیر مذاکرات شکل نگرفته است.