علت فوت کودک اسدآبادی؛ سم در شربت نذری یا شیگلا؟
محمدمهدی مجذوبی یکشنبه ۲۳ مردادماه در جمع خبرنگاران در بحث همه گیری بیماری گوارشی در روستای چنار اسدآباد، توضیح داد: عصر روز تاسوعا یا ظهر عاشورا خبر همه گیری اسهال با مجموعه ای از علائم نظیر ضعف، بیحالی و اسهال رسید و علائم در کودکان شدیدتر از افراد بالغ دیده می شد.
وی با اشاره به استقلال دانشکده علوم پزشکی اسدآباد افزود: این دانشکده از دانشگاه علوم پزشکی همدان خواست در حوزه تشخیص، درمان و پیشگیری کمک کند. در مرحله اول کمبودهایی که حس می کردیم پیش بیاید نظیر سرم و دارو را از مرکز استان ارسال کردیم. موضوع دوم تشخیص بود، بنابراین برای این قضیه تصمیم گرفتم با تعدادی از اعضای هیات علمی دانشگاه بازدید میدانی داشته باشیم که مشاهده کردیم در بخشی از روستای چنار تعداد مبتلایان بیشتر است و خود اهالی می گویند این قسمت یک نوع شربت و بخش دیگر روستا نوع دیگری از شربت نوشیده اند پس قضیه را بیشتر مورد بررسی قرار دادیم.
مجذوبی بیان کرد: در ابتدا از بیمارانی دچار اسهال بودند، سرکشی کردیم و دیدیم کاملاشکل اسهال منطبق بر اسهال عفونی است و یکسری علل مطرح شد که چه موردی موجبش می شود، محتمل ترینش علل میکروبی یا باکتریال بود اما مستندات قطعی نداشتیم و فقط با مشاهدات بالینی منطبق بود. در آزمایش هم یکسری منطبق بود اما هنوز باکتری جدا نشده بود.
وی ادامه داد: درخواست انتقال تعدادی از بیماران بدحال را به بیمارستان بعثت دادیم تا مشکلی برایشان پیش نیاید و توسط فوق تخخصص کودکان معاینه شوند. در ادامه نمونه گیری از بیماران بیمارستان های اسدآباد و همدان انجام شد و با تعدادی از آزمایشگاه های خصوصی هم همکاری کردیم.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی ابن سینا با اشاره به انجام آزمایشات کشت و پی سی آر به روش آزمایشگاهی، اظهار کرد: متاسفانه در همان ابتدا یک کودک بر اثر کاهش هوشیاری جان باخت و به احتمال زیاد اسهال عفونی شیگلا عامل مرگش بود. در نمونه های مورد بررسی در بیمارستان بعثت تعداد قابل توجهی عامل شیگلا جدا شد و بقیه منفی بود.
وی در توضیح باکتری شیگلا گفت: باکتری شیگلا در بعضی افراد بدون علامت، در برخی با اسهال خفیف و اکثرا در کودکان با اسهال شدید خونی نمود پیدا می کند به طوریکه این باکتری در روده توکسین ترشح کرده و وارد جریان خون می شود و در مغز و کلیه اثر می کند به طوریکه در کودک فوتی این اتفاق افتاده بود، متاسفانه آمار مرگ و میر در این حالت بالاست.
مجذوبی با اشاره به اینکه خوشبختانه با تشخیص و درمان به موقع به فاصله ۲۴ ساعت بیماران به زندگی بازگشتند، درباره اینکه این باکتری از کجا آماده بود توضیح داد: ممکن است فردی بیمار که شاید کودک هم بوده، دچار بیماری اسهالی بوده که یا بدون علامت یا با علائم خفیف همراه با اسهال بوده و بهداشت فردی را رعایت نکرده و در تهیه نوشیدنی شرکت کرده که می توانسته افراد زیادی را آلوده کند. این همه گیری ممکن است در یک مهدکودک یا مرکز بهزیستی اتفاق بیفتد.
وی با بیان اینکه راه انتقال این بیماری دهانی است و به میزان رعایت بهداشت فردی برمی گردد، کافی است یک نفر رعایت نکرده باشد افراد زیادی را می تواند درگیر کند، خاطرنشان کرد: موضوع دیگر مورد بررسی آب روستا بود که از دو مخزن تامین می شود، هم از منبع هم از محل مصرف مورد آزمایش قرار گرفت حتی کلر آن هم اندازه گیری شد وخوشبختانه سالم بود در غیر این صورت کل اهالی روستا باید از طریق آب آلوده بیمار می شدند.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی ابن سینا در ادامه به شکل گیری وجود سم در اذهان عمومی اشاره کرد و توضیح داد: اگر هم زمانی این موضوع واقعیت داشت اسهال عفونی بروز نمی کرد و موجب نارسایی کبدی می شد در حالیکه تعدادی از کودکان اسهال خونی داشتند. در نمونه هایی که از کودکان گرفتیم یکی دو آنزیم را چک کردیم که مرتبط با فرضیه سم بود و هیچ کدام مثبت نشد. با همکاران پزشکی قانونی هم صحبت کردیم گفتیم آثاری از سم پیدا شده، گفتند یافت نشد بنابراین به طور قطع سم وجود خارجی نداشت.
وی با اشاره به اینکه در مجموع ۲۶۰ نفر بیمار سرپایی به مراکز دولتی مراجعه کردند البته شاید هم مواردی به مراکز خصوصی رفته باشند، یادآور شد: از این تعداد ۵۵ نفر بستری شدند که ۹ نفر افراد بالغ و بقیه کودک بودند.
مجذوبی افزود: با مدیربت خوب بیمارستان بعثت آزمایش ها سریع و به موقع انجام گرفت و حتی تست حساسیت آنتی بیوتیک سنجیده شد که برای تمام بیماران سیپروفلوکساسین جواب داد. در مجموع با تشخیص، درمان و توصیه های بهداشتی در این زمینه خوب عمل شد.
وی به دیگر فرضیات موضوع مسمومیت پرداخت و مطرح کرد: کرونا جزو فرضیات روز اول بود چراکه تست پی سی آر چند بیمار مثبت و این فرضیه مطرح شد اما عامل بیماری کرونا نبود. برخی هم گفتند انگل است که علتی مطرح نبود. عامل این بیماری باکتری بود و آنتی بیوتیک موثرش هم تجویز شد فقط باید تا مدتی بهداشت فردی رعایت شود و خانواده ها بر کودکان نظارت داشته باشند تا زنجیره انتقال و حتی موارد تک گیر هم قطع شود.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی ابن سینا اعلام کرد: خوشبختانه در حال حاضر حال عمومی بیماران خوب است و از ۱۷ بیمار بستری در بیمارستان بعثت، حدود هشت نفر برای احتیاط ترخیص نشده اند و فقط برای اینکه خانواده ها خیالشان راحت شود نگه داشته ایم. در حالت عادی بیماران این چنینی را روز دوم سوم ترخیص می کنیم.
