مقصر کیست؟ تحریم‌ها یا مدیران؟
«استقلالی‌ها دیروز صبح را با یک شوک میلیاردی آغاز کردند. آندره‌آ استراماچونی، سرمربی سابق استقلال، پس از ماه‌ها کش‌وقوس موفق شد در دادگاه بین‌المللی ورزش هم آبی‌پوشان پایتخت را محکوم کند. دادگاه بین‌المللی ورزش (CAS) پس از چند بار تعویق در صدور حکم پرونده شکایت آندره‌آ استراماچونی از استقلال و در مقابل، اعتراض آبی‌ها به رأی صادره از سوی فیفا در نهایت حکم نهایی این پرونده را اعلام کرد. حکم ابتدایی فیفا که جریمه یک میلیون و ۳۰۰ هزار دلاری بود از سوی دادگاه عالی ورزش تأیید شد. ضمن اینکه با احتساب دیرکرد و سایر هزینه‌ها باشگاه استقلال باید یک میلیون و ۴۰۰ هزار دلار به این مربی ایتالیایی بپردازد.جریمه‌ای ۴۲ میلیارد تومانی.
غرامت سنگین برای کمتر از نیم‌فصل
استراماچونی سه سال پیش هدایت استقلال را بر عهده گرفت و پس از شروع ضعیف، نتایج خوبی را کسب کرد و به مربی محبوب هواداران تبدیل شد. «استرا» موفق شد در لیگ نوزدهم استقلال را پس از ماه‌ها به صدر جدول لیگ ایران برساند؛ صدرنشینی‌ای که خیلی تلخ شد و این مربی به دلیل عدم دریافت مطالبات خود در پایان هفته سیزدهم ایران را ترک کرد و دیگر برنگشت. استراماچونی که به فیفا شکایت کرده بود، توانست با ارائه ادله کافی علیه استقلال حکم بگیرد و در آبان‌ماه سال ۱۳۹۹ با رأی فیفا، باشگاه استقلال به پرداخت یک میلیون و ۳۰۰ هزار یورو جریمه شد. استقلالی‌ها با توجه به جدایی ناگهانی سرمربی ایتالیایی خود، درخواست اعمال تجدید نظر از سوی دادگاه بین‌المللی ورزش را داشتند که در این پرونده شکست خوردند. حالا با حکم صادرشده در صورت عدم پرداخت مطالبات سرمربی ایتالیایی، با توجه به حکم فیفا و تأیید دادگاه بین‌المللی ورزش، خطر کسر امتیاز و بسته‌شدن پنجره نقل‌وانتقالاتی، آبی‌ها را تهدید می‌کند.
غرامت پشت غرامت
پرداخت غرامت به استراماچونی تنها بدهی سنگین فوتبال ایران در این سال‌ها نبوده است. پرسپولیس در یک دهه اخیر به مانوئل ژوزه، برانکو ایوانکوویچ و گابریل کالدرون غرامت‌های سنگین داده است. از حکم سنگین مارک ویلموتس علیه تیم ملی هم تنها چند هفته گذشته است؛ حکمی که ایران را با یک غرامت سه میلیون و ۲۰۰ هزار یورویی روبه‌رو کرد. تراکتور هم در این سال‌ها بارها چنین احکام سنگینی را پیش روی خود دیده است. در پرونده ویلموتس، برانکو، کالدرون و استراماچونی شباهت‌هایی دیده می‌شود. این مربیان چند ماهی حقوق خود را دریافت نکردند. طبق قوانین فیفا یک مربی اگر دو ماه حقوق دریافت نکند می‌تواند قراردادش را فسخ و کل مبلغ قرارداد را مطالبه کند. مدیران ایرانی در واقع با تأخیر در پرداخت، شرایط فسخ قرارداد و دادن غرامت سنگین را ایجاد کردند؛ مدیرانی که تحریم‌ها و نبود امکان انتقال پول را دلیل تأخیر پرداخت دستمزد مربیانشان عنوان می‌کنند. استراماچونی قراردادی دوساله با استقلال داشت و به همین دلیل موفق شد کل مبلغ قراردادش را مطالبه کند. معمولا پس از محکوم‌شدن تیم‌های ایرانی در فیفا، مدیران هزینه زیادی برای شکسته‌شدن رأی در دادگاه عالی ورزش می‌کنند که به غیر از مورد ویلموتس هرگز در آنجا هم به جایی نرسیدند و تنها هزینه وکلای دو طرف و جریمه دیرکرد نصیبشان شده است.
آیا فقط تحریم مقصر است؟
درست است که تحریم بانکی عامل اصلی پرداخت‌نشدن حقوق مربیان و ایجاد شرایط فسخ قرارداد عنوان می‌شود اما سؤال اصلی این است که چرا مدیرانی که می‌دانند مشکل انتقال پول وجود دارد چنین قراردادهایی با مربیان و بازیکنان خارجی بستند و می‌بندند. از طرفی همیشه این خطر وجود دارد که یک سرمربی با دریافت‌نکردن مطالباتش به دنبال فسخ قرارداد برود و مدیران باید از ایجاد شرایطی که بند فسخ فعال شود جلوگیری کنند که در این سال‌ها بارها دیده شده در این زمینه دوراندیشی نشده است. بستن قراردادهای دوساله و بلندمدت هم ریسک دیگری اضافه می‌کند.
در پرونده استراماچونی و شکست استقلال، موارد دیگری هم مطرح شده است. معاون حقوقی باشگاه استقلال می‌گوید که عدم حضور امیرحسین فتحی مدیرعامل سابق آبی‌ها در جلسه دادگاه CAS، یکی از عوامل صدور رأی سنگین علیه این باشگاه بوده است. فرشید سمیعی در این باره گفت: «ما در این مدت تلاش کردیم به این وکلا کمک کنیم ولی آنها مستقل کار می‌کردند و ما فقط از آنها گزارش کار می‌گرفتیم. تا اینکه به جلسه آنلاین رسیدیم و از ما درخواست کردند یک‌سری شهود پیدا کنیم از جمله پزشکان تیم و پزشکان یک بیمارستان. ما همه این افراد را در جلسه آنلاین حاضر کردیم اما مهم‌ترین شاهد که می‌توانست در جلسه رأی را به نفع استقلال تغییر دهد، آقای فتحی، مدیرعامل سابق، بود. متأسفانه ایشان بنا به دلایلی در جلسه شرکت نکردند. همان زمان به وزیر ورزش وقت گزارش دادیم که این یک مسئله ملی بوده و شخصی نیست ولی ایشان به هر دلیلی در جلسه شرکت نکردند. به قول وکلای خارجی، این امر به ضرر آنها تمام شد و مهم‌ترین شاهدشان در جلسه را از دست دادند.»
استقلال با خطر بسته‌شدن پنجره نقل و انتقالاتی روبه‌روست و به همین دلیل باید سریعا بازیکنان مدنظرش را به خدمت بگیرد.
به نظر می‌رسد استقلال حدود ۲۰ روز برای پرداخت این جریمه ۴۲ میلیارد تومانی وقت داشته باشد. ضمن اینکه این تمام ماجرا نیست و به‌زودی حکم دستیاران استراماچونی نیز ابلاغ می‌شود و غرامت استقلال به حدود ۵۰ میلیارد تومان خواهد رسید. در این میان مشخص نیست که این مبلغ سنگین از چه محلی پرداخت خواهد شد. بر خلاف شایعات استقلال نمی‌تواند این جریمه را از بورس پرداخت کند. سمیعی دراین‌باره گفت: «بر خلاف گفته‌ها این پول را نمی‌توانیم از بورس پرداخت کنیم. مبلغ حاصله از فروش آتی سهام مستقیم به خزانه واریز می‌شود و ربطی به پرداخت بدهی‌های استقلال ندارد. پول قبلی نیز صرف سرمایه‌گذاری بلندمدت شده تا از منافع حاصله برای باشگاه هزینه شود. سیاست باشگاه این است که با تلاش شبانه‌روزی و سرعت هر چه بیشتر، نقل و انتقالات را به پایان برساند ولی هم‌زمان هم به فکر پرداخت این مبلغ هستیم و باید بهترین راهکار را پیدا کنیم.»
این فصل چند سرمربی خارجی به لیگ ایران اضافه شده‌اند و باید دید چند پرونده دیگر به پرونده‌های متعدد فوتبال ایران در فیفا اضافه خواهد شد.»
