«آمتیس رمضانی» دبیر انجمن متخصصین بیماران عفونی با اشاره به شناسایی اولین مورد مبتلا به آبله میمون در ایران، در مورد این بیماری اظهار کرد: ویروس آبله میمون از خانواده آبله بوده و تفاوت چندانی با آبله انسانی که در سالهای گذشته در ایران و بسیاری از کشورهای جهان بوده، ندارد. ما یک خانواده بزرگ آبله داریم که در آن گونههای بسیاری مانند آبله انسانی، آبله گاوی و آبله میمونی وجود دارد.
وی افزود: اگر بخواهیم آبله میمونی را با گونه انسانی ۱۰۰ سال قبل مقایسه کنیم باید بگوییم که شدت و سرایت آن کمتر است. در آن زمان واکسنی برای آبله انسانی طراحی شد که آن واکسن از این آبله میمون تا حدی حفاظت انجام میدهد و اگر کسی در گذشته آن واکسن را تزریق کرده است تا حدود ۸۰ درصد در برابر این آبله میمون ایمن است و تقریبا تمامی افراد ۴۲ ساله به بالا در کشور ما این واکسن را تزریق کردهاند در کشورهای اروپایی نیز افراد بالای ۴۵ سال این واکسن را تزریق کردهاند.
مدیر بخش تحقیقات بالینی انستیتو پاستور ادامه داد: حال ممکن است پس از سالها آنتی بادی حاصل از این واکسن کاهش پیدا کرده باشد و در زمان مواجه با ویروس آبله میمون دچار علائم شویم. چیزی که الان گزارش میشود این است که به نظر میرسد افراد بدون علامت داشته باشیم. افرادی وجود دارند بدون سفر به نقاط آندمیک بیماری مانند کشورهای آفریقایی یا نقاطی که اکنون طغیان بیماری در آنها وجود دارد دچار این بیماری شدهاند. الان در همه موارد ابتلای انسان به انسان بوده و هیچ مورد ابتلا از حیوان به انسانی مشاهده نشده است و لذا به نظر میرسد که افراد بدون علامتی وجود داشته باشند که این افراد بیماری را به دیگرانی که سابقه سفر ندارند منتقل کنند و علائم بیماری در آنها ظاهر شود.
وی در مورد وجود بیماری در افراد بدون علائم نیز گفت: احتمال دارد وجود آنتیبادیهای ناشی از واکسن آبله انسانی موجب این شده باشد بیماری در افراد به شکل بی علامت یا کم باشد. همچنین این بیماری طیف وسیعی دارد از بیماری با شکل پر سر و صدای آن همراه با تب، بیحالی، سردرد، بدن درد و بزرگی غدد لنفاوی و بعد از یک تا سه روز پس از این تب، فرد دچار علائم ظاهری میشود.
رمضانی ادامه داد: این علائم ظاهری از سر و صورت آغاز شده و سپس در تمام بدن به ویژه در کف دست و پا پخش میشود، از سوی دیگر در برخی از افراد ممکن است علائم محدودی داشته باشند که چندان هم به آن دقت نکنند و فکر کنند یک عارضه گذرا بوده و خود به خود رفع شوند. عمده افراد ممکن است علامت نداشته باشند و این کم علامتها میتوانند موجب انتقال بیماری شوند که در مورد نحوه این خانم مبتلا در ایران هم چنین چیزی مطرح است.
دبیر انجمن متخصصان عفونی در رابطه با دوره نهفتگی این بیماری نیز گفت: دوره کمون این بیماری ۶ تا ۱۳ روز است. طولانی بودن این دوره موجب میشود که فرد چندان به آن دقت نکند.
وی ادامه داد: اگر فرد شکل تیپیک بیماری را داشته و علائم ظاهری آن طی یا دو روز ظاهر شده باشد و همانگونه که گفتم ابتدا در سر و صورت سپس کف دست و پا و حتی قرنیه چشم را هم درگیر کند. در این حالت فرد طی دو تا سه هفته بهبود پیدا میکند. این ضایعات ابتدا به صورت دانههای ریزی در پوست ظاهر میشوند کم کم این دانهها برجستهتر شده و در آن مایعی جمع میشود و پس از آن ترشحات زرد درون دانهها زرد رنگ شده و حالت چرکی پیدا میکند و مانند زخم میشود و پس از آن زخم میافتد. تا زمانی که این زخم نیفتاده باشد فرد همچنان میتواند بیماری را انتقال دهد وقتی که آن زخم خشک شد فرد وارد مرحله بهبودی شده است.
وی با بیان اینکه تا حدود یک ماه ممکن است علائم بیماری در فرد باقی بماند، گفت: یکی از مسائل مهم در مورد آبله میمون بزرگ شدن غدد لنفاوی است، با همین بزرگ شدن غدد لنفاوی میتوان آن را با دیگر بیماریها که در آن ضایعات پوستی میدهد تشخیص دهیم.
رمضانی همچنین با بیان اینکه بچهها هم ممکن است به بیماری آبله میمون مبتلا شوند، گفت: همه افراد در معرض این بیماری هستند. با این حال شکل این بیماری در کودکان ممکن است شدیدتر باشد دلیل آن هم این است که نخست اینکه این افراد واکسن تزریق نکردهاند، از سوی دیگر در تماس با بیماری آبله نبودهاند تا در این افراد آنتیبادی وجود داشته باشند. از سوی دیگر افراد دارای نقص ایمنی و همچنین افرادی که خود ضایعات پوستی دارند نیز ممکن است به شکل شدید بیماری مبتلا شوند.
وی با تأکید بر اینکه این بیماری مانند کرونا واکسیناسیون عمومی نمیخواهد، گفت: شکل این بیماری از اساس با کرونا تفاوت دارد و کشورهایی که هم واکسن این بیماری را دارند، گروههای خاصی را برای هدف واکسیناسیون تعریف کردهاند، مانند کادر درمانی که با افراد مبتلا در تماس هستند یا کارکنان آزمایشگاه که با ویروس بیماری سر و کار دارند. همچنین افرادی که در تماس با این افراد هستند اگر تا ۴ روز از تماس خود این واکسن را تزریق کنند ممکن است بیماری در آنها علائم دار نباشد.
وی افزود: بیشتر از واکسن، باید هوشیاری و آگاهی را داشته باشند تا اگر با فردی که این ضایعه پوستی را دارد، حتی یک ذره باشد بی توجه از کنار آن رد نشویم. قرنطینه شدن و جدا سازی به جلوگیری از گسترش این بیماری کمک میکند.
رمضانی یادآور شد: الان موردی هم در یکی از کشورها گزارش شده که فرد بیماری را به حیوان خانگی خود انتقال داده است به همین دلیل باید هوشیار بود تا اگر کسی مبتلا شد تا پس از بهبودی حتما از سایر اعضای خانواده و حتی حیوان خانگی خود جدا باشد.
وی تأکید کرد: این بیماری تنها در برخی از گروهها شکل شدیدی دارد، با این حال در برخی از گروههای دیگر ممکن است با بیماری دیگری ترکیب شود مانند اینکه عفونت دیگری بر زخمهای حاصل از آبله میمون بنشیند یا اینکه در برخی از افراد عفونت ریه پیدا کنند. اینها موجب میشود تا بعضی وقتها این بیماری پیچیده شود.
این متخصص عفونی یادآور شد: عمدتا این بیماری شدید نیست. دو نوع ویروس وجود دارد که یکی از نیجریه آمده و خفیفتر است و عمده موارد در بیشتر کشورهای جهان این ویروس وجود دارد که موارد مرگ بسیار محدود است نوع دیگر که بیماری شدیدتر میدهد نوع کنگویی آن است که بیماری شدیدتری میدهد که خوشبختانه این نوع هنوز در غیر منطقه بومی خود در کشورهای دیگر مشاهده نشده است. با این حال نباید فکر کنیم، چون این ویروس خفیف است کاری انجام ندهیم باید اقدامات مناسب را انجام دهیم تا وضعیت آن در کشور به صورت اضطراری در نیاید.