اولین گیاهی که باید روی مریخ بکاریم!
هنگامی که بر همه چالش‌های مربوط به رسیدن به مریخ غلبه کردیم، باید راه‌های چگونگی ایجاد یک زندگی پایدار در آنجا را بیابیم که رشد و کشت محصولات بخش عمده‌ای از آن خواهد بود. شاید شما هم فیلم «مریخی» را دیده باشید که نقش اصلی آن (مت دامون) چگونه توانست بر روی سیاره سرخ سیب زمینی بکارد.
اگر این موضوع برای شما تنها یک فیلم سرگرم کننده باشد، باید بگوییم که از لحاظ تئوری این کار ممکن است و ناسا نیز تاکنون با انجام آزمایش‌هایی آن را تأیید کرده است.
با این همه، ماجرا به همین سادگی‌ها هم نیست. شن و غبار سیاره سرخ نه تنها فاقد مواد آلی و میکروب‌های مفید است، بلکه مملو از نمک‌ها و مواد معدنی است که باعث می‌شود رشد و بقای بیشتر گیاهان به خطر بیفتد. اما بیشتر گیاهان، نه همه آنها! یک مطالعه جدید نشان داده است که گیاه یونجه می‌تواند در خاک‌های آتشفشانی سختی مانند خاکی که سطح مریخ را پوشانده، زنده بماند و سپس می‌تواند به عنوان کود برای رشد مواد غذایی مانند شلغم، تربچه و کاهو استفاده شود.
این محققان در مقاله منتشر شده خود می‌نویسند: «محتوای کم مواد مغذی خاک مریخ و شوری زیاد آب، آن را برای استفاده مستقیم برای تکثیر محصولات غذایی نامناسب می‌کند. بنابراین، توسعه استراتژی‌هایی برای افزایش محتوای مواد مغذی در خاک مریخ و نمک زدایی آب شور برای ماموریت‌های طولانی مدت ضروری است. اما انجام چنین کاری با موانع بسیاری روبرو است و به همین دلیل ما در ابتدا باید گیاهانی را در اولویت قرار دهیم که کمترین نیاز به این اقدامات اولیه را دارند و در اینجاست که یونجه نقش مهم خود را ایفا می‌کند.»
این دانشمندان در بررسی‌های خود متوجه شدند که گیاه یونجه می‌تواند به همان اندازه که در زمین رشد کند، در محیط ناهموار مریخ هم رشد کند، بدون اینکه نیازی به کود و یا مواد مغذی اضافی باشد.
این دانشمندان با استفاده از نمونه‌های خاک مریخی و نمونه‌های مشابه توانستند گیاه یونجه را کشت کنند و سپس با افزودن آن به خاک مورد نظر به نوعی کود برسند که به سادگی توانستند در آن گیاهان خوارکی مانند شلغم، تربچه و کاهو که به طور معمول کاشت ساده‌ای دارند، پرورش دهند. نتایج شگفت انگیز بود، زیرا این گیاهان خوراکی به خوبی در خاک غنی شده با یونجه رشد کردند.
با این حال هنوز یک مسئله مهم وجود داشت؛ این فرآیند با آب شیرین صورت گرفت پس آب شیرین هم مورد نیاز بود. این تیم تحقیقاتی برای این مشکل نیز راه حلی ارائه داد؛ آب شور موجود در مریخ را می‌توان با نوعی باکتری دریایی تصفیه کرد و سپس از طریق سنگ‌های آتشفشانی فیلتر کرد تا آب شیرین مورد نیاز برای رشد محصولات تولید شود.
رشد یونجه در مریخ برای استفاده به عنوان کود مطمئناً هزینه کمتری نسبت به حمل یخچال‌های عظیم غذا در طول میلیون‌ها کیلومتر سفر به سیاره سرخ خواهد داشت. محققان می‌نویسند: «این مطالعه نشان می‌دهد که برای اهداف بلندمدت، می‌توان منابع آب و خاک را در محل، برای کشاورزی در مریخ به جهت حفظ مأموریت‌های انسانی و سکونت‌گاه‌های دائمی تصفیه کرد.» نتایج این تحقیق در نشریه PLOS One به چاپ رسیده است.
