همه زنان ایرانی پوکی استخوان دارند؛ مگر خلافش ثابت شود
دکتر پیام محمدحسینی اظهار کرد: بافت یا توده استخوان همیشه در حال ساخت و ساز است اما عموما تا ۳۵ سالگی به بیشترین مقدار می‌رسد و پس از این سن تقریبا رشد آن متوقف و توده استخوانی کاهش می‌یابد.
وی افزود: با این وجود در طول دوران زندگی پروسه استخوان‌سازی وجود دارد که در قبل از بلوغ موجب رشد طولی و شکل‌گیری اسکلت بدن و پس از بلوغ موجب بازسازی بافت‌های استخوانی فرسوده و یا ترمیم شکستگی می‌شود.
فاکتورهای موثر در پیشگیری از پوکی استخوان
این متخصص ارتوپدی با بیان اینکه فاکتورهای زیادی بر بروز پوکی استخوان تاثیر دارد، گفت: یکی از مهم‌ترین موارد در این زمینه تغذیه است؛ مصرف غذاهای سرشار از کلسیم بسیار در پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان تاثیر دارد. کسانی که تغذیه خوبی ندارند کمتر مواد معدنی، کلسیم و ویتامین D مصرف می‌کنند و بیشتر دچار پوکی استخوان می‌شوند.
محمدحسینی بیان کرد: ورزش کردن نیز در استخوان‌سازی بسیار مهم است بنابراین کسانی که فعالیت بدنی کمتری دارند بیشتر به پوکی استخوان مبتلا می‌شوند. استفاده از دخانیات و الکل نیز موجب کاهش توده استخوانی می‌شود و نقش زیادی در بروز پوکی استخوان دارد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز عنوان کرد: مصرف داروها به ویژه داروهای کورتونی نیز یکی از دلایل اصلی بروز پوکی استخوان است. مصرف داروهای دیگر مانند آرام بخش‌ها هم می‌تواند موجب بروز پوکی استخوان شود اما بسیار کمتر از داروهای کورتونی.
پوکی استخوان در زنان شایع‌تر است
وی با بیان اینکه ژنتیک در ابتلا به پوکی استخوان موثر است، افزود: با توجه به ویژگی‌های خاص هورمونی زنان، میزان ابتلا به پوکی استخوان در زنان به ویژه در سن یائسگی شایع‌تر است. افراد مبتلا به سرطان، بیماری‌های مزمن کبدی، بیماری‌های التهابی روده، اختلالات تیروئیدی و بیماری‌های دیگر که موجب کاهش جذب مواد غذایی می‌شوند نیز در بروز پوکی استخوان تاثیر دارند.
تبعات افزایش قیمت لبنیات بر سلامت
محمدحسینی با اشاره به تبعات افزایش قیمت لبنیات در کاهش مصرف این مواد غذایی و بروز پوکی استخوان تصریح کرد: لبنیات به ویژه شیر سرشار از کلسیم هستند و قطعا در دسترس نبودن این مواد غذایی شاید موجب افزایش ابتلا به پوکی استخوان شود.
وی تصریح کرد: یک فرد بزرگسال باید روزانه ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ میلی گرم کلسیم جذب کند. با توجه به اینکه منبع اصلی کلسیم لبنیات است هر گونه کاهش مصرف یا در دسترس نبودن آن موجب افزایش روند ابتلا به پوکی استخوان می‌شود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: روند مراجعه بیماران مبتلا به پوکی استخوان به مراکز درمانی اهواز بسیار بالا است و روز به روز در حال افزایش است؛ یکی از دلایل آمار بالای مبتلایان به پوکی استخوان این است که این بیماری خاموش است و علامتی ندارد.
تعداد مبتلایان به پوکی استخوان بسیار بیشتر از موارد تشخیص داده شده است
وی افزود: در بسیاری از مبتلایان نخستین علامت ابتلا به پوکی استخوان شکستگی مچ دست یا شکستگی در استخوان بازو است. برخی از این بیماران نیز ممکن است دردهای عضلانی مبهمی داشته باشند اما ۹۰ درصد بیماران علامتی ندارند و با ضربه بسیار جزئی دچار شکستگی می‌شوند.
بعضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز عنوان کرد: تعداد مبتلایان به پوکی استخوان بسیار بیشتر از موارد تشخیص داده شده است و با توجه به سبک زندگی کنونی، بی‌تحرکی و بدتر شدن تغذیه روز به روز آمار مبتلایان به این بیماری بیشتر خواهد شد.
نقش سنجش تراکم استخوان در تشخیص بیماری
محمدحسینی با بیان اینکه شیوع پوکی استخوان در زنان دو برابر مردان است، افزود: متاسفانه در ایران و بسیاری از کشورهای جهان دستورالعملی برای انجام سنجش استخوان وجود ندارد اما در ایران توصیه می‌شود که زنان یائسه بالای ۵۰ سال و مردان ۶۰ سال به بالا سنجش تراکم استخوان را انجام دهند.
وی گفت: با توجه به سبک زندگی و فرهنگ و نوع تغذیه، می‌توان ادعا کرد که همه زنان ایرانی به پوکی استخوان مبتلا هستند مگر اینکه خلافش ثابت شود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: افرادی که در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان هستند از جمله کسانی که در طولانی مدت داروهای کورتونی مصرف می‌کنند و مبتلایان به سرطان روده باید زودتر سنجش تراکم استخوان را انجام دهند.
این متخصص ارتوپدی عنوان کرد: برای پیشگیری از بروز پوکی استخوان باید عوامل ابتلا به آن از جمله تغذیه نامناسب را رفع کرد. اصلاح سبک زندگی، ورزش کردن، پرهیز از استفاده از دخانیات و الکل، خودداری از مصرف داروهای کورتونی در صورت امکان، دریافت مواد معدنی و کلسیم به میزان ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ میلی گرم برای هر فرد بزرگسال و تا ۱۵۰۰ میلی گرم در زنان یائسه از دیگر راه‌های پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان است.
وی افزود: همچنین مصرف ۴۰۰ تا ۶۰۰ واحد ویتامین D توصیه می‌شود که افراد بالای ۷۰ سال می توانند تا ۸۰۰ واحد ویتامین D مصرف کنند و اگر این میزان ویتامین D در تغذیه وجود داشته باشد نیازی به مصرف مکمل وجود ندارد.
وی در خصوص چگونگی درمان مبتلایان به پوکی استخوان بیان کرد: راه درمان مبتلایان به پوکی استخوان مصرف دارو از جمله مکمل‌های کلسیم و ویتامین D و داروهای محرک استخوان‌سازی به منظور افزایش روند آن است.
