دوش گرفتن با دمای آب کمتر از 21 درجه سانتی گراد را دوش آب سرد می گویند. این روش ممکن است با فواید سلامتی متنوعی نیز همراه باشد. آب درمانی یا همان هیدروتراپی قرن هاست که با تکیه بر تمایل بدن ما به سازگاری با شرایط سخت، استفاده شده است. در نتیجه چنین تمریناتی، بدن در برابر استرس مقاوم تر از قبل می شود.
با این حال دوش آب سرد را نمی توان عامل قطعی و اصلی درمان هر بیماری دانست. در مقابل این عمل ممکن است به بهبود علائم ناخوشی و بهزیستی عمومی کمک کند. فوایدی که در ادامه توضیح داده می شوند، با استناد به مقالات منتشر شده توسط مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا جمع بندی شده اند:
اندورفین ها را افزایش می دهد
به گفته مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا، افسردگی حداقل 10 درصد از بزرگسالان این کشور را تحت تاثیر خود قرار می دهد. داروهای مختلفی وجود دارند که بسته به شدت یا مدت علائم، افسردگی را درمان می کنند. یکی از روش های درمانی جامع که محبوبیت زیادی یافته است، آب درمانی است. در یک کارآزمایی بالینی مشخص شد که دوش آب سرد به مدت حداکثر 5 دقیقه، 2 تا 3 بار در هفته به کاهش علائم افسردگی کمک می کند.
در افراد مبتلا به افسردگی، دوش آب سرد می تواند به عنوان نوعی شوک الکتریکی ملایم عمل کند. آب سرد تکانه های الکتریکی زیادی به مغز شما ارسال می کند. آنها به بدن تلنگری می زنند تا سطح هوشیاری و انرژی خود را افزایش دهد. در این فرآیند اندورفین ها که گاهی اوقات هورمون های شادی نامیده می شوند نیز ترشح خواهند شد. این تاثیر سبب القای احساس رفاه و خوش بینی می شود.
به بهبود متابولیسم کمک می کند
چربی سفید چربی هایی هستند که ما آنها را با شرایطی مانند چاقی و بیماری های قلبی- عروقی مرتبط می دانیم. اما همه ما با چربی قهوه ای متولد می شویم. محققان دریافته اند که چربی قهوه ای نقش مهمی در سلامت بزرگسالان ایفا می کند. علاوه بر این سطوح سالم و طبیعی چربی قهوه ای نشان می دهد که چربی سفید در وضعیت سالمی قرار دارد. لازم به ذکر است که چربی قهوه ای با قرار گیری در معرض دمای سرد فعال می شود.
البته افراد چاق نمی توانند به سادگی از دوش آب سرد برای کاهش وزن آن هم بدون تغییر عادات و سبک زندگی سود ببرند. با این حال دوش آب سرد به صورت 2 یا 3 بار در هفته می تواند به افزایش متابولیسم و مبارزه با چاقی طی زمان کمک کند.
تا به حال به طور دقیق مشخص نشده که دوش آب سرد چگونه به کاهش وزن افراد کمک می کند. با این وجود به نظر می رسد که آب سرد می تواند سطوح خاصی از هورمون ها را متعادل سازی کند و سیستم گوارشی را التیام ببخشد. چنین اثراتی ممکن است به توانایی دوش آب سرد به منظور کاهش وزن یاری برسانند.
گردش خون را بهبود می بخشد
غوطه ور سازی بدن در آب سرد می تواند سبب ایجاد احساس ناراحتی شود، اما در عین حال نشاط آور نیز خواهد بود. در واقع آب سردتر از دمای طبیعی بدن باعث می شود که بدن برای حفظ دمای اصلی و همیشگی خود مقداری سخت تر کار کند. دوش آب سرد می تواند سیستم گردش خون ما را کارآمدتر کند. برخی افراد همچنین گزارش کرده اند که وضعیت پوست آنها در نتیجه دوش آب سرد بهتر شده است که احتمالا به دلیل گردش خون بیشتر است.
به همین علت است که ورزشکاران از آب سرد برای بهبودی پس از آسیب های ورزشی استفاده می کنند. در نتیجه به دنبال کبودی یا آسیب عضله، یخ سبب کاهش التهاب می شود. به بیان دیگر با پایین آوردن دمای یک ناحیه از بدن، انتقال خون گرم، تازه و پر از اکسیژن به آن ناحیه را تسریع می کنیم و این موضوع باعث کاهش زمان بهبودی می شود. این روش برای افراد با گردش خون ضعیف از جمله مبتلایان به فشار خون بالا و دیابت بسیار مفید است.
به مبارزه با بیماری های معمول کمک می کند
بدن ما به گونه ای طراحی شده است که در برابر عناصر محیطی مقاوم شود. به عنوان مثال لکوسیت ها به مبارزه با عفونت در بدن کمک می کنند. شوک آب سرد در جریان خون باعث تحریک لکوسیت ها می شود. این بدان معناست که گرفتن دوش آب سرد می تواند به مقاومت ما در برابر بیماری های معمول مانند سرماخوردگی یاری برساند.
همچنین بر اساس یک سری مطالعات معتبر، دوش آب سرد می تواند بدن را مقابل انواع خاصی از سرطان ها مقاوم سازی کند. از طرفی دیگر این متد برای افرادی که در انتظار جراحی یا سایر درمان های منحصر به فرد بیماری خود هستند نیز می تواند بسیار مفید باشد.
احتیاط
دوش آب سرد درمانی جادویی برای هر نوع بیماری نیست. این روش باید به عنوان مکمل درمان های سنتی استفاده شود، اما نه به عنوان جایگزین.
به یاد داشته باشید که افراد مصرف کننده دارو برای سلامت روان خود نباید داروهایشان را به طور ناگهانی به نفع درمان جایگزین قطع کنند.
اگر احساس بیماری می کنید، اخیرا از بیمارستان مرخص شده اید و یا سیستم ایمنی بدن شما به خطر افتاده است، دوش آب سرد را با مقداری تاخیر انجام دهید.