عزتالله ضرغامی به نقدهایی که درباره انتصابهایش در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی وارد شده که به اعتقاد برخی، آن را به شعبه دوم صدا و سیما تبدیل کرده است پاسخ داد و درباره راهاندازی سفرهای ارزان در آینده نزدیک وعدههایی داد و درباره مقابله با دستگاههایی که در محوطههای تاریخی برای یافتن دفینه قرق و حفاری میکردند، توضیحاتی داد.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی که در یک برنامه تلویزیونی سخن میگفت، درباره راهاندازی سفرهای ارزان توضیح داد: گردشگری حق همه مردم است. همه باید سفر کنند. همه مردم حتی از طبقه فرودست باید کفی از سفر داشته باشند، به همین دلیل از همان اول روی گردشگری ارزانقیمت برنامهریزی کردیم. در آینده نزدیک سعی میکنم خروجیهای آن برنامه را اعلام کنم. ما برای برقراری سفرهای ارزان، تیمهایی را گذاشتهایم و شرکت مادر تخصصی گردشگری را مسؤول این کار کردهایم، با نهادهای مختلف نیز صحبت شده، مراکز اقامتی مختلف را اختیار کردهایم، بلیتهای ارزانقیمت و مهمانسراهای ارزانقیمترا درنظر گرفتهایم تا سفر ارزانقیمت رقم زده شود.
او با بیان اینکه زیرساختهای گردشگری مشکل جدی دارد، افزود: جلسات زیادی با دستگاههای مختلف داشتیم تا مشکل زیرساختها حل شود. در گردشکری دریایی صفر بودیم، در حالی که ۵۴۰۰ کیلومتر سواحل داریم. در این باره با مسؤولان جزایر برای کشتیهای کروز جلسه داریم تا برای بازیهای قطر، گردشگری دریایی را راهاندازی کنیم. هنوز امکان پهلو گرفتن کشتیهای بزرگ نیست. همین الان ایرلاینهای ما مشکل دارند، اشتباه کردند و گفتند اگر گردشگران خارجی بیایند، باید پول بیشتری برای هواپیما پرداخت کنند. هر چند مصوبه لغو شد، اما ایرلاینها هنوز در اجرا مشکل دارند.
ضرغامی با انتقاد از وضعیت مراکز اقامتی و محدودیت در تعداد هتلهای باکیفیت، اظهار کرد: تعداد هتلهای ایران کمتر از شهر استانبول ترکیه است. ششهزار مرکز اقامتی داریم که زیر ۶۰ هزار اتاق دارند. البته در صدور مجوز احداث مراکز اقامتی رونقی ایجاد شده است. بر همین اساس، قرار است ۳۶۴ پروژه در هفته دولت به ارزش ۱۱ میلیارد تومان افتتاح شود. ما دنبال گردشگری ارزان هستیم. بسیاری از مردم ما قدرت سفر ندارند، برای همین به ساخت هتلهای دو ستاره و مهمانسراها وام میدهیم. سال گذشته ۳۷۰۰ میلیارد تومان وام تبصره ۱۸ دادیم و جزو دستگاههای اول بودیم.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با اشاره به تقاطع کاری سایر دستگاهها با این وزارتخانه، افزود: ما برای نصب تابلو در جادهها با سایر دستگاهها دچار مشکل هستیم، مثلا نمیتوانیم در مسیر قزوین تابلوی قلعه الموت را نصب کنیم، باور میکنید؟! البته بعد از چند ماه پیگیری و صحبت با وزیر راه این مساله را حل کردیم. علیه دستگاه دیگری صحبت نمیکنم، اما طبق قانون جاده در اختیار بخش دیگری است که ما نمیتوانیم پابرهنه وسط بپریم و تابلو بزنیم که مثلا به فلان جاذبه گردشگری نزدیک میشوید. برای حل این مشکل آییننامهای را در دولت تصویب کردیم.
تهیه آییننامه چندماه طول کشید که به ماده ۱۰۰ برنامه ششم توسعه مربوط میشود و این اجازه را به ما میدهد در جادهها تابلو بزنیم، اما همین آییننامه هم اجرا نمیشود. برای همین مستقیم با وزیر راه صحبت کردم که چرا وزارت میراث فرهنگی اجازه ندارد در جاده تابلو نصب و سرویس بهداشتی احداث کند. این مساله در چم و خم قانون افتاده است. فکر نکنید مسائل ساده در گردشگری را با این عقبماندگی تاریخی، یکی و دو شبه میتوان حل کرد.
ضرغامی بهترین نمره را به انتصابهایش داد
در ادامه این گفتگو که از شبکه تلویزیونی افق پخش شد، نقدی درباره انتصاب غیرمتخصصها در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، مطرح شد که این وزارتخانه را به صدا و سیمای شماره دو تبدیل کرده و به نوعی خلاف اصطلاح رایج وزیر درباره «زیر میز زدن» بوده است که ضرغامی در پاسخ به آن گفت: از نظر خودم، این انتصابها یکی از بهترین نمره دوره مدیریتی من را دارد.
او سپس به جوانگرایی در انتصابهایش اشاره کرد و افزود: حدود ۲۰ مدیر دهه شصتی را در ردههای بالا و مدیران ارشد وزارتخانه منصوب کردم که کمتر جایی این تعداد مدیریت جوان را دارد. معاونت گردشگری که بخش زیادی از مسائل وزارتخانه ما به آن مربوط میشود، مدیر دهه شصتی دارد که جزو افراد درجه اول گردشگری است؛ شخصی ایدیولوژیک که در گردشگری سابقه دارد. اگر دو نفر مدیر متخصص در گردشگری بخواهیم پیدا کنیم حتما یک نفرشان آقای دکتر شالبافیان است. بسیار هم از عملکردش راضی هستم. در استانها و شرکتهای بزرگ وزارتخانه نیز از امکان جوانگرایی استفاده کردم. البته در کنار آنها مدیران با تجربه و باسابقه را قرار دادم، چون به هماهنگی مدیریتی خیلی اعتقاد دارم.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سپس به دفاع از معاون میراث فرهنگی که بیشترین نقدها به انتصاب او وارد شده است، پرداخت و گفت: آقای دارابی یکی از بهترین و موفقترین مدیران صدا و سیما بوده و به گفته بسیاری از کارشناسان، یکی از موفقترین معاونان میراث فرهنگی است. تردید نکنید. اگر کسی ضعیف باشد بعد از مدتی او را عوض میکنم، اصلا تعارف ندارم. کارنامه ایشان (علی دارابی – معاون میراث فرهنگی) را بررسی کنید و ببینید کدام یک از کارهایی که آقای دارابی انجام داده در گذشته صورت گرفته است.
ضرغامی در پاسخ به این پرسش که در یک سال گذشته آیا افراد شایستهای در داخل وزارتخانه نبودند که انتصابات را از بیرون و صدا و سیما انجام ندهید؟ تصریح کرد: تا اینجا من چنین فردی را پیدا نکردهام.
چرا بانیان وضع موجود را از وزارت میراث بیرون نمیکنید؟
او ادامه داد: ما هم از کسانی که تجربه دارند استفاده میکنیم و هم از افراد جوان. در مدیریت ادارههای میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استانها از نیروهای استانی استفاده میکنیم. همین الان بعضی از دوستان به شدت به دولت حمله میکنند که قرار بود بانیان وضع موجود کنار بروند و شما باید همه مدیران را عوض کنید، به خصوص در استانها هر کجا آقای رئیسی میروند، بسیاری از نیروهای حزباللهی به آقای رییسی به شدت اعتراض و انتقاد میکنند چرا مدیران قبلی را که بانی وضع موجودند ابقاء میکنید. من معتقدم آدمهایی که در گذشته بودند و خدمت کردند، فرقی نمیکند در دولت آقای روحانی و حتی دولت آقای احمدینژاد و آقای خاتمی بوده باشند، اگر شایسته و سالم هستند، معاند و فتنهگر نیستند هیچ اشکالی ندارد، کار کنند. از طرفی، به دولت فشار میآورند چرا از بچههای جزباللهی انتصاب نمیکنید. نمیشود که یک فرد بدون تجربه مدیریتی را در مسؤولیت بالا گذاشت.
دو ایراد به انتصاب مدیر موزه فرش وارد کرد؛ کشیدن پیپ و چلمن سیزدهم
در ادامه این گفتگو درباره ماجرای انتصاب مدیر موزه فرش که در شبکههای اجتماعی به نام «چلمن سیزدهم» معروف بوده، سوال پرسیده شد که ضرغامی به مجری آن برنامه تلویزیونی نخست تذکر داد وقتی برنامهای از تلویزیون زنده پخش میشود، مطالعه کنید که راجع به چه کسی چه میگویید و در ادامه، گفت: موزه فرش یک فعالیت تخصص دارد که سالیان سال با یک روال مدیریت میشد، درحالیکه موزه باید به قدری زنده و فعال باشند که وقتی کسی وارد آن میشود احساس لذت کند. از طرفی برنامههای متعدد و مرتبط با موضوع موزه داشته باشد. ضمن احترام به مدیر قبلی، وقتی وارد موزه فرش شدم، دیدم اصلا نمیتوانم چنین مدیریتی را قبول کنم، دنبال فردی گشتم که بتواند ویژگیهایی که دنبالش هستم را اجرا کند. موزه فرش تا اینجا خیلی موفق بوده است، شاید سه چهار ماه دیگر برنامههای آن را بررسی کنید، متوجه تفاوت آن از زمین تا آسمان بشوید.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی افزود: درباره مدیر موزه فرش دو ایراد گرفته بودند که از سوی جریان چپ و مافیای این وزارتخانه بود و باید با آنها برخورد میکردیم. ما هر کجا زیر میز زدیم صدای یک عده بلند شد، انتصاب مدیر موزه فرش هم یکی از همان زیر میز زدنها است؛ مدیری که از نظر من نمیتوانست منویات ما را برای رونق کار اجرا کند، عوض کردیم. بعد یک عده گفتند ایشان در صفحات اینستاگرامش پیپ کشیده و به پیپ هم علاقه دارد. یکسری هم گفتند ایشان شخصیت طنز «چلمن سیزدهم» بوده است. اولا پیپ کشیدن چه اشکالی دارد، بزرگان ما در کشور یک دورهای اهل پیپ بودن، بعدها کنار گذاشتند. هیچ اشکالی هم ندارد. خیلی از روشنفکرها و همانهایی که ایراد گرفتند، پیپ میکشند و عکس هم میگیرند که بگویند ما روشنفکریم، به این که رسیدند گیر پیپ داشتند؟
او اضافه کرد: اگر آدم فرهنگی آنقدر سیلقه داشته باشد که مخاطب را بشناسد، شخصیت طنز تعریف کند و حرفهای فرهنگی و سیاسی را به طنز بیان کند، خیلی خوب است که، یک توانمندی مضاعف است. ما «گل آقا» را داریم، «گل آقا» آدم سبکی بود؟ خود من هم یک کانال خمیازه راهاندازی کرده بودم که ظاهرش طنز بود و جدیترین حرفهای سیاسی و فرهنگی را آنجا مطرح میکردم. آقای نوروزیان (مدیر موزه فرش) فردی با مطالعه، فرهنگی، ادیب و شناخته شده است، اگر شخصیت طنز چلمن سیزدهم را خلق کرده است و در صفحاتش حرفهای جدی میزند، جزو فضائلش است. مسخره نکنید.
مدیر محافظهکار به درد نمیخورد
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در ادامه درباره زیر میز زدنهایش گفت: اولین چالشی که ما در کشور با آن مواجهیم و سالهاست از اصطلاح زیر میز زدن برای حل آن استفاده میکنم، این است که با روشهای محافظهکارانه و کارمندی که البته صفت بدی هم نیست، خیلی از کارها جلو نمیرود. ما وارث یک نظام اداری ناکارآمد و پوسیده هستیم که مثل بختک روی کشور افتاده و هر اقدام تحولی را مانع میشود و فکر میکنم یکی از خطرات دولت آقای رییسی میتواند همین باشد. این نظام اداری فسادآفرین اجازه نمیدهد کارهای درست تحولی انجام شود.
او افزود: بسیاری از مجوزها که به خیابان آزادی و به وزارت میراثفرهنگی برمیگشت، موجب فساد اداری و امضای طلایی میشد. اگر شخصی برای فعالیتی مجوز نیاز داشت باید به وزارتخانه مراجعه میکرد. اولین کاری که کردم نشستی با عنوان نهضت تفویض اختیار برگزار کردیم تا ماموریتها را به بخشهای صنفی در سراسر کشور منتقل کنیم. هفت جلسه افق تحول در وزارتخانه برگزار کردیم که برای تمام مدیران تازگی دارد. نگاه آنها را عوض کردیم و شجاعت تزریق کردیم. مدیر محافظهکار به درد سیستم و کار انقلابی نمیخورد. اگر میگویم بزنیم زیر میز منظورم دور زدن قانون نیست، بلکه روش اجرایی قانونی است. مدیران ما باید شجاعت داشته باشند.
قرقهای گنجیابی و پروندهسازی برای مخالفان
ضرغامی در ادامه این بحث با یادآوری اینکه وظیفه کاوش، تحقیق و بیرون آوردن اشیاء تاریخی فقط متعلق به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است، گفت: هیچکسی نباید در اینباره دخالت کند. داشتیم دستگاه نظارتی و اطلاعاتی که به خود اجازه میداد، حکم قضایی میگرفته یا نمیگرفته، جایی را قُرق میکرده و این کار را انجام میداده است. بعضا اگر مدیر ما میخواسته دخالت کند برای آن پرونده درست میکردند. من وقتی آمدم با صدای بلند اعلام کردم، جز میراث فرهنگی دیگران حق ندارند نسبت به یک منطقه میراثی که آدرسش را میدهند که آنجا میتواند دفینه ارزشمند داشته باشد، اقدام کنند. آنقدر با صدای بلند این موضوع را گفتم که دستگاههای دیگر مطلع شدند و مدیران ما شجاعت پیدا کردهاند.