با طرح این سوال که آیا حضور یک بازیگر میتواند در موفقیتهای اقتصادی یک فیلم سینمایی تاثیرگذار باشد یا عاملی موثر بر دیده شدن یک سریال در انواع پلتفرمها باشد به این نتیجه میرسیم که بله، تعدادی از بازیگران میتوانند برگ برنده فیلم سینمایی و سریال شبکه نمایش خانگی باشند، اما مگر چند بازیگر این توان را دارند که یک فیلم سینمایی را در گیشه به عددی متناسب با دستمزد درخواستی شان برسانند؟
دستمزدهای سه تا پنج میلیاردی برای فیلمی که کمتر از ۵ میلیارد میفروشد در واقع ظلمی است که برخی از تهیه کنندگان و سرمایه گذاران ناکاربلد سینما، به اقتصاد سینما و به خصوص به هنر بازیگری در سینما روا میدارند تا به اهداف دیگری جز تعالی سینما دست پیدا کنند.
وقتی که بازیگری بعد از یک موفقیت نصفه و نیمه درخواست دستمزد یک میلیاردی از کارگردانی دارد یا بازیگری بعد از موفقیت در یک سریال مناسبتی برای هر ماه دستمزدی ۵۰۰ میلیون تومانی طلب میکند و با کمی چانه زنیهای مرسوم این قرارداد منعقد میشود باید گفت یک جای کار میلنگد.
در گپ و گفتی که با تهیه کنندگان مختلف داشته ایم به این نکته میرسیم که پرداخت دستمزدهای هنگفت به برخی از بازیگران نه تنها زمام امور را از دست تهیه کننده خارج میکند که روی کار دیگر عوامل یک پروژه نیز تاثیرگذار است.
امروز سینما یک بیزینس محسوب میشود و هر بیزینس قواعد خودش را دارد. هر بازیگر میتواند دستمزد مد نظر خودش را اعلام کند و انتخاب بودن یا نبودن آن هنرمند بر عهده تهیه کننده و در برخی از مواقع کارگردان پروژه است. در این شرایط باید پیگیر آن شویم که چرا یک بازیگر میتواند به دستمزدی میلیاردی فکر کند. در حالیکه حضور او در موفقیت فیلم آنقدرها هم تاثیرگذار نیست.
بارها شاهد این بوده ایم که بازیگران با توجه به جایگاه شان میتوانند با یک اثر هنری شریک شوند و با این اوصاف در باخت و برد اثر شریک هستند و این گونه نیست که بیش از ۷۰ درصد هزینههای یک پروژه به بازیگران تعلق گیرد و بیش از نیمی از این ۷۰ درصد تنها دستمزد یک بازیگر باشد و مابقی عوامل از کارگردان و تهیه کننده و تیم تولید گرفته تا عوامل پسا تولید تنها ۳۰ درصد از هزینههای یک پروژه را به عنوان دستمزد دریافت کنند و در نهایت اثر با شکست در گیشه مواجه شود بدیهی است که این انتخاب و تصمیم نه حرفهای است و نه عاقلانه!
اخیرا شاهد این بوده ایم که برخی از مدیران تولید و برخی از دستیاران در برخی موارد سرمایه گذاران در این بی نظمی پرداخت نقش دارند و در واقع قواعد دیگری در پرداخت دستمزد بازیگران موثر است. اما این مسئله همه ماجرا نیست چرا که امروز نه تنها تهیه کنندگان سینما و پلتفرمهای شبکه نمایش خانگی که مدیران رسانه ملی نیز روی بحث دستمزد بازیگران ستاره اشراف کامل دارند و بابت بازیگران گاه معمولی اعداد و رقمهایی عجیب و غریب مصوب میکنند.
بازیگری که با سابقه دو سریال، امروز با دستمزدی میلیاردی پای برگه قرارداد را امضاء میکند طبیعی است که با یک ماه جا به جا شدن تاریخ تولید میتواند تهیه کننده را ورشکست و بدهکار نماید. در واقع میتوان گفت دستمزد میلیاردی برخی از بازیگران امروزه روی کیفیت آثار نیز تاثیرگذار بوده است.
گروه تولید و تیم تهیه در این شرایط مجبور هستند با سرعت بالا و آفیشهای مطول کار را پیش ببرند که از زمان مد نظر بازیگران گران خارج نشوند و طبیعتا این مسئله کار همه گروه را میتواند دچار نقاط ضعف بیشتر نماید.
اخیرا تهیه کننده سریالی از حذف تعدادی سکانسهای کارش به همین دلیل صحبت میکرد که این مسئله او را با نویسندگان پروژه درگیر کرده و تهیه کننده دیگری از حذف نقش اصلی سریالش به دلیل عدم توانایی در پرداخت قسط مضاعف برای ماه جدید خبر داد.
این در حالی است که کمتر بازیگری قبول میکند در چنین شرایطی روزهای اضافی از قراردادش را سر صحنه حاضر شود در این شرایط با توجه به برآورد مشخص هزینههای یک پروژه کار دچار خلل میشود.
کارگردان مطرحی در این باره میگوید: گاهی اوقات ترجیح میدهم با یک بازیگر کار بلد تئاتری کار کنم و روی بازی او وقت بگذارم، ولی به سراغ بازیگرانی که حضورشان پروژه را دچار استرس و اضطراب میکند نروم.
مدیران تولید در این باره نظرات جالبی دارند و میگویند بازیگران گران روی بحث برنامه ریزی تولید و حتی انتخاب لوکیشنها نیز موثر هستند و در این باره مدیر تولیدی با سابقه سی ساله میگوید: از دستمزد هنگفت و میلیاردی آقای بازیگر که عبور کنیم به نکته جدیدی میرسیم که برخی از آنان حتی در انتخاب پارتنر مقابلشان نیز نظر دارند و گاهی حتی پروژه را زیر بار مالی نظراتی میبرند که شاید کارگردان به آن نگاهی متفاوت دارد.
در پایان باید گفت دستمزد بازیگران به یک ساماندهی قابل احترام نیاز دارد که میبایست با دقت عمل خانواده سینما و قانونمند کردن آن رخ دهد.
پرواضح است بازیگرانی که میتوانند بار یک اثر را در سریال تلویزیونی به دوش بکشند و یا در دیده شدن سریالی در شبکه نمایش خانگی یا فیلمی روی پرده سینما موثر واقع شوند دستمزدی چند برابر دارند، اما بازیگرانی که تنها از طریق بار روانی شبکههای اجتماعی یا مصاحبههای مرسوم به دنبال جایگاه اجتماعی و هنری هستند نباید عاملی برای فلج شدن تولید آثار نمایشی و صدمه بر بدنه سینما و تلویزیون و ... باشند.