به عقیده بسیاری از تحلیلگران ارزی نوسان سطح انتظارات تورمی افراد جامعه که ناشی از تحولات و نشستهای سیاسی رخ داده است را میتوان به عنوان سوخت تحرکات افزایشی نرخ دلار دانست. اما از سوی دیگر در ۶ ماه نخست سال جاری نهادهای بازارساز نیز تلاشهای چشمگیری در جهت مهار نرخ ارز داشتند که از جمله این تلاشها میتوان به افزودن گونه جدیدی از معاملات به فضای بازار ارز تهران اشاره کرد. در نهایت قیمت هر برگ اسکناس دلار آمریکا در معاملات روزهای ابتدایی پاییز ۱۴۰۱ نیز با حدود ۱۵۰ تومان افزایش نسبت به نرخهای پایانی هفته گذشته به رقم ۳۱ هزار و ۶۷۰ تومان رسید. اما برخلاف روند افزایشی نرخ دلار در روزهای گذشته قیمت هر قطعه سکه طلا طرح جدید در روز شنبه دوم مهر ماه با حدود ۱۷ هزار تومان کاهش به رقم ۱۴میلیون و ۳۲۳ هزار تومان رسید.
از روزهای ابتدایی سال جاری تاکنون نرخ دلار غیررسمی در معاملات بازار ارز تهران تحرکات افزایشی قابل توجهی را تجربه کرد. بر اساس بررسیهای بهعمل آمده از روند قیمت این ارز در روزهای پایانی اسفند ماه سال گذشته نرخ هر برگ اسکناس آمریکایی در روز ۲۷ اسفند سال ۱۴۰۰ در رقمی معادل ۲۶ هزار و ۲۵۰ تومان معامله شد. این در حالی است که آخرین نرخ ثبت شده در شهریور برابر با ۳۱ هزار و ۵۲۰ تومان بوده است. با توجه به ارقام مذکور نرخ رشد دلار غیررسمی از ابتدای سال جاری تاکنون برابر با ۰۷/ ۲۰ درصد بوده است. از سوی دیگر با بررسی عدد مذکور با شاخص بازدهی دلار در ۶ ماه نخست سال گذشته مشاهده میشود که دلار در مدت مشابه حدود ۹ درصد رشد بیشتری را ثبت کرده است.
عمده نوسانات مشاهده شده در نرخ ارز از ابتدای سال جاری تاکنون در راستای تغییر سطح انتظارات تورمی افراد جامعه و بازار رخ داده است. از روزهای انتهایی سال گذشته و با مطرح شدن گمانههایی در زمینه بینتیجه ماندن مذاکرات هستهای وین، نرخ دلار در روندی افزایشی با شیبی نسبتا ملایم قرار گرفت. در روزهای پایانی اردیبهشت بود که با انتشار سیگنالهای منفی قابل توجه در زمینه این نشستها قیمت ارز به صورت هیجانی افزایش یافت و در همین دوره افزایشی بود که اسکناس آمریکایی در روز ۲۲ خرداد در سقف تاریخی خود یعنی رقم ۳۳ هزار و ۱۵۰ تومان قرار گرفت. اما با شروع مجدد گفتوگوهای هستهای ایران و قدرتهای جهانی مجددا قیمت دلار فرونشست کرد و در کانال ۲۹ هزار تومانی به تعادل رسید. از سوی دیگر تلاشهای نهاد بازارساز در جهت کنترل نرخ ارز نیز عامل مهمی در جهت جلوگیری از جهشهای افزایشی قیمت دلار بود.