آنچه باید در مورد سکته مغزی بدانید

درست است که خطر سکته مغزی با افزایش سن افزایش می‌یابد، اما سکته مغزی در جوانان - حتی نوزادان، کودکان و نوجوانان - نیز اتفاق می‌افتد. در واقع، طبق مطالعه‌ای که در فوریه ۲۰۲۰ در مجله Stroke منتشر شد، بین ۱۰ تا ۱۵ درصد از سکته‌ها در افراد ۱۸ تا ۵۰ ساله رخ می‌دهد. به طور کلی اغلب کارشناسان سن سکته مغزی جوان را زیر ۴۵ سال می‌دانند.

حتی اگر میزان کلی سکته در حال کاهش است، به ویژه در افراد بالای ۶۵ سال، در واقع در میان افراد جوان و میانسال در حال افزایش است. تجزیه و تحلیل شهرستان به شهرستان، که در نوامبر ۲۰۱۹ در مجله Stroke منتشر شد، نشان داد که در فاصله زمانی میان سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۶، میزان ابتلا به سکته‌های مغزی در میان افراد میانسال در آمریکا ۳ برابر بیشتر از سکته‌های مغزی در افراد بالای ۶۴ سال بوده است.

چگونه سکته مغزی در افراد جوان می‌تواند متفاوت باشد

نوع سکته‌هایی که در افراد جوان‌تر دیده می‌شود، معمولاً با آنچه پزشکان در بیماران مسن‌تر مشاهده می‌کنند، متفاوت است.

نوع سکته‌هایی که در افراد جوان‌تر دیده می‌شود، معمولاً با آنچه پزشکان در بیماران مسن‌تر مشاهده می‌کنند، متفاوت است. «اندرو راسمن»، متخصص مغز و اعصاب و مدیر پزشکی مرکز جامع سکته مغزی در کلینیک کلیولند در اوهایو، می‌گوید: مشکلات خاصی مرتبط با قلب وجود دارد که به نظر می‌رسد علل سکته مغزی در جوانان باشد.

وی افزود، بسیاری از جوانان تا زمانی که دچار سکته مغزی نشده باشند، از داشتن یک بیماری زمینه‌ای که به سکته مغزی کمک می‌کند، بی خبرند. عواملی که به سکته مغزی در جوانان کمک می‌کند، که معمولاً با آنچه پزشکان در افراد مسن سکته مغزی می‌بینند متفاوت است، شامل موارد زیر است:

مجرای بین دهلیزی باز-دکتر راسمن می‌گوید از هر ۴ نفر یک نفر سوراخ‌های کوچکی در دو دهلیز قلب دارد که در بدو تولد وجود دارد، اما معمولاً غربالگری نمی‌شود، بنابراین اکثر مردم نمی‌دانند که دارای آن هستند.

پاره‌گی شریانی - ۲۵ درصد از سکته‌های مغزی در افراد زیر ۴۵ سال ناشی از پاره‌گی رگ خونی در گردن است. به گفته راسمن، این موضوع ممکن است به دلایل مختلفی از جمله ضربه شلاقی یا ضربه‌های ورزشی رخ دهد، اگرچه اکثر پاره‌گی‌ها به صورت خود به خود و بدون ضربه اتفاق می‌افتد.

رگ‌های خونی از سه لایه تشکیل شده اند: یک لایه داخلی نازک از سلول ها، یک لایه عضلانی و یک لایه فیبری. لایه سطحی نازک می‌تواند پاره شود و سپس خون می‌تواند به دیواره آن رگ نفوذ کند. راسمن می‌گوید که این موضوع باعث باریک شدن رگ خونی می‌شود و می‌تواند علت سکته باشد. با توجه به اعلام کلینیک کلیولند، علائم پاره‌گی شریان می‌تواند شامل موارد زیر باشد: سردرد درد گردن و صورت به خصوص درد اطراف چشم دوبینی یا افتادگی پلک کاهش ناگهانی حس چشایی.

اختلالات انعقادی برخی از بیماری ها، از جمله بیماری سلول داسی شکل، باعث می‌شود که خون توده‌هایی تشکیل دهد که می‌تواند به لخته تبدیل شود و باعث سکته مغزی در جوانان شود.

راسمن می‌گوید: «اغلب سکته مغزی ممکن است اولین نشانه‌ای باشد که نشان می‌دهد این جوانان دچار اختلال انعقادی هستند. راسمن توضیح می‌دهد که به طور خاص، مصرف کوکائین رگ‌های خونی را منقبض می‌کند در حالی که تجمع سلول‌های خونی را افزایش می‌دهد که باعث لخته شدن می‌شود. خودداری از مصرف مواد مخدر و مصرف زیاد الکل خطر ابتلا به سکته مغزی را در هر سنی کاهش می‌دهد.

عواملی که جوانان می‌توانند برای کاهش خطر سکته مغزی کنترل کنند

اگرچه داشتن یک بیماری زمینه‌ای قلبی خارج از کنترل است، اما مطالعات متعدد نشان داده‌اند که بسیاری از عوامل خطری که فرد را در مراحل بعدی زندگی مستعد ابتلا به سکته مغزی می‌کنند، مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا، دیابت و چاقی، در حال رایج‌تر شدن هستند. در افراد جوان‌تر بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا (CDC)، بیش از ۴۲ درصد از بزرگسالان و بیش از ۱۸ درصد از کودکان این کشور چاق هستند.

راسمن می‌گوید: اگر قبول دارید که سکته مغزی در افراد زیر ۴۵ سال در حال افزایش است، احتمالاً یک دلیل بزرگ چاقی است. فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت. همه این‌ها عوامل خطر مهم سکته مغزی در هر سنی هستند. چاقی در کودکان و نوجوانان افزایش یافته است و این خطر ابتلا به سکته مغزی را در طول زندگی افزایش می‌دهد. چاقی خطر ابتلا به فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت را افزایش می‌دهد. همه این‌ها عوامل خطر مهم سکته مغزی در هر سنی هستند.

خوردن غذا‌های سالم، تازه و فرآوری نشده و ننوشیدن نوشیدنی‌های شیرین هر دو با کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی مرتبط هستند. اما به گفته راسمن، مهمترین اصلاح رژیم غذایی که باید در نظر گرفته شود، محدود کردن مصرف نمک است. او می‌گوید: «اگر مستعد ابتلا به فشار خون بالا هستید و نمک زیادی مصرف می‌کنید، در کنترل فشار خون بالا که علت اصلی سکته است، مشکل خواهید داشت.

به گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا (CDC)، ۹۰ درصد از کودکان آمریکایی نمک بیش از حد مصرف می‌کنند که به طور متوسط ۱۰۰۰ میلی گرم بیشتر از حد توصیه شده روزانه ۲۳۰۰ میلی گرم است. راسمن می‌گوید: فست فود‌ها و غذا‌های آماده سرشار از سدیم هستند و بهتر است از مصرف آن‌ها اجتناب کنید. اگر به غذای دیگری به جز فست فود دسترسی ندارید، می‌توانید در سفارش خود تغییراتی ایجاد کنید، مثلا از آن‌ها بخواهید به سیب زمینی سرخ کرده نمک اضافه نکنند.

ترک سیگار کشیدن

مطالعه‌ای که در ماه مه ۲۰۱۸ در مجله Stroke منتشر شد، نشان داد که ارتباط قوی بین تعداد سیگار‌هایی که مردان زیر ۵۰ سال می‌کشیدند و خطر سکته مغزی ایسکمیک وجود دارد. محققان به این نتیجه رسیدند که اگرچه ترک سیگار باید هدف باشد، اما حتی ترک سیگار می‌تواند راهی موثر برای کاهش سکته در مردان زیر ۵۰ سال باشد. دستورالعمل‌های پیشگیری از سکته ۲۰۲۱ انجمن قلب آمریکا (AHA) نیز این ادعا‌ها را تأیید می‌کند.