ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در یک کنفرانس خبری که مشروح آن در وبگاه این وزارتخانه منتشر شده، در پاسخ به این سوال که ارزیابی آمریکا درباره نقش ایران در جنگ روسیه و اوکراین چیست؟ با بیان ادعاهایی علیه ایران گفت: ما از ماه ژوئیه هشدار داده بودیم که ایران برنامه دارد پهپادهایی برای استفاده در جنگ اوکراین به روسیه بفروشد. ما همچنین علنا افشا کردیم که روسیه از ایران پهپاد دریافت کرده و برنامه داشته که صدها نوع پهپاد ایرانی وارد کند و این که متصدیان روس نحوه استفاده از این پهپادها را در ایران آموزش میبینند. شواهد گستردهای از به کارگیری آنها[پهپادها] توسط روسیه علیه اهداف نظامی و غیرنظامی در آنجا[اوکراین] وجود داشته است.
پاتل ادامه داد: تعمیق اتحاد روسیه با ایران چیزی است که تمام جهان، به ویژه در منطقه باید آن را یک تهدید ببینند و هر کشوری باید به آن دقت کند. این موضوعی است که ما از طرف خودمان به دقت آن را رصد کرده و با متحدان و شرکایمان، از جمله در سازمان ملل، همکاری تنگاتنگی داریم تا به موضوع اشاعه تسلیحات توسط ایران به روسیه رسیدگی کنیم.
او با اتکا به این ادعاها هشدار داد: هر کسی هر نوع تجارتی با ایران بکند که به نوعی به پهپادها یا تولید موشکهای بالستیک یا سرازیر شدن تسلیحات از ایران به روسیه ربط داشته باشد، باید مراقب بوده و دقت لازم را به خرج دهند؛ آمریکا در بهکارگیری تحریمها یا انجام دادن اقداماتی علیه عاملان آن تردید نخواهد کرد.
پاتل در ادامه این بحث در پاسخ به این سوال که آیا آمریکا ارزیابی مستقلی دارد که تایید کند حملات پهپادی روز[دوشنبه] به کییف، پهپادهای ایرانی بودهاند، توضیح داد: من نمیتوانم چیزی درباره این گزارشها بگویم اما همانطور که در ابتدا اشاره کردم، ما از ماه ژوئیه در این باره هشدار داده بودیم و این فقط به خاطر بهکارگیری آنها نبود، بلکه موضوع در وهله اول، برنامه ایران برای فروش پهپاد به روسیه بود.
معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به این سوال که آمریکا بر این باور است که ایران آماده فرستادن تسلیحات دیگری از جمله موشکهای کوتاهبرد به روسیه میشود، گفت که گزارشهای موجود در این زمینه را دیده است اما توضیحی درباره آن ندارد.
او همچنین در پاسخ به این سوال که آیا دولت بایدن عقیده دارد که روسیه یا ایران در حال تخطی از قوانین یا محدودیتهای بینالمللی هستند؟ مدعی شد: بله ما این طور فکر میکنیم. فکر میکنم شما امروز شاهد این بودید که متحدان فرانسوی و انگایسی ما ارزیابی کرده بودند که تامین این پهپادها توسط ایران برای روسیه، تخطی از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است و ما با آن موافقیم.
او در پاسخ به این اظهار خبرنگار حاضر در نشست که تاریخ تحریم تسلیحاتی علیه ایران به پایان رسیده است، گفت: تمامش منقضی نشده. علاوه بر این، ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، محدودیتها علیه انتقال برخی تسلیحات پابرجاست و این محدودیت تسلیحات غیر از تسلیحاتی هستند که تحت تحریم تسلیحات متعارف قرار دارند. از نظر ما، این پهپادها که از ایران به روسیه منتقل شده و توسط روسیه در اوکراین استفاده شدهاند، از جمله تسلیحاتی هستند که همچنان ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ مشمول ممنوعیت میشوند.
ادعاهای پاتل در این باره در حالی مطرح میشود که ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در نشست خبری اخیرش در پاسخ به سوالی درباره ادعای مقامات اوکراین مبنی بر فروش پهپادهای ایرانی از سوی تهران به روسیه، بیان کرد: متاسفانه اخباری منتشر میشود که مبتنی بر اهداف سیاسی است و عمدتا از سوی منابع رسانه غربی نیز به آنها دامن زده میشود. ایران بارها اعلام کرده که یک طرف جنگ بین روسیه و اوکراین نیست. ایران هیچ سلاحی را برای هیچ کدام از طرفین جنگ صادر نکرده است. همانطور که بارها گفتهایم سیاست خارجی ایران مبتنی بر مخالفت با جنگ است و در خصوص جنگ در اوکراین نیز ما مخالف جنگ هستیم و متناسب با ظرفیتهای خود تلاش کرده و میکنیم که رویکرد نظامی در این زمینه خاتمه پیدا کند.
این دیپلمات ارشد ایرانی ادامه داد: این طنز تلخ سیاسی است که کشورهایی که خودشان صادر کننده میلیاردها دلار اسلحه و تجهیزات نظامی به یک طرف جنگ هستند کشور دیگری را به ارسال اسلحه به یک طرف جنگ متهم میکند و جنگ تبلیغاتی و روانی علیه ایران راه میاندازند. آنها اگر طرفدار صلح و ایجاد راهکار سیاسی در جنگ اوکراین هستند این میزان ارسال اسلحه برای یک طرف جنگ از سوی آنها چه معنایی دارد؟ این یک رفتار متناقض است. ما برای حل این بحران به دنبال راهکار سیاسی هستیم و از راهکارهای سیاسی استقبال میکنیم.
ودانت پاتل در ادامه این نشست خبری در پاسخ به سوالی درباره وضعیت شهروندان آمریکایی زندانی در ایران، گفت: درباره شهروندان آمریکایی زندانی در ایران توضیح خواسته میشود و سالمند. ما به دقت وضعیت آنها را رصد میکنیم.
او افزود: ما با کشورهای دیگر که بسیاریشان شهروندانی دارند که در اوین زندانی هستند، همکاری میکنیم تا مسئولیت ایران را در قبال امنیت و سلامت شهروندان زندانیمان به آن گوشزد کنیم. درخواستمان برای آزادی فوری تمام شهروندان آمریکایی را که به طور غیرقانونی زندانی شدهاند، تکرار میکنیم.
دوشنبه گذشته، سخنگوی وزارت خارجه ایران در باره بحث تبادل زندانیان بین ایران و آمریکا اظهار کرد: انجام توافق بین دو کشور برای تبادل زندانیان بین دو کشور را تایید میکنیم. این توافق پیش از این انجام شده است ولی طرف آمریکایی آماده اجرای توافق نبود و اجرای آن را منوط به احیای برجام کرده بود. ایران از همان ابتدا تاکید کرده بود که به موضوع زندانیان به عنوان موضوعی انسانی نگاه میکند و این مسئله ربطی به موضوع احیای برجام ندارد.
کنعانی با اشاره به موضوع آزادی باقر نمازی شهروند ایرانی - آمریکایی طی روزهای گذشته اظهار کرد: توافق صورت گرفته در یک مرحله انجام شد و یکی از زندانیان بر اساس نگاه انسانی و با حسن نیت با کمک کشور عمان آزاد شد. ما برای اجرای گامهای بعدی توافق آمادگی داریم. روند برای اجرای توافق مهیا است و اگر آمریکاییها به این جمعبندی برای اجرای توافق برسند میتوانیم شاهد مبادله هر چه زودتر زندانیان بین دو کشور بر اساس نگاه انسانی باشیم.