آفتابنیوز : آفتاب: رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: «اسلام توجه ویژهای به نماز جمعه داشته است به طوری که در چند روایت نماز جمعه به عنوان یک عمل سیاسی عبادی تشریح شده است».
به گزارش سرویس سیاسی آفتاب به نقل از ایسنا، آیتالله هاشمی رفسنجانی در بیستمین گردهمایی ائمه جمعه سراسر کشور افزود: «امام جمعه یک منصب مثل امامت مسجد نیست بلکه موقعیت ویژهای دارد به ویژه اینکه در فقه ما این منصب حکومتی است و امام جمعه باید از سوی ولیفقیه منصوب شود، پس یک مقام کاملا رسمی، سیاسی و دینی است».
رییس مجلس خبرگان خاطرنشان کرد: «اجازه از ولایت، انتظارات مردم و وظایفی که برای ما تعریف شده است، مسئولیتمان را سنگین میکند؛ چراکه این نهاد در اسلام به گونهای طراحی شده که به نظر میرسد محوری برای هدایت جامعه است».
وی افزود: «به عنوان مثال اگر برخی علما نماز جمعه را در زمان غیبت مستحب میدانند، باید این موضوع بررسی شود که استحباب این عمل صحیح است یا اینکه باید به وجوب برسیم. به هر حال مردم در این نماز شرکت میکنند و امام جمعه موظف است در بخشی از صحبتهای خود علاوه بر دعوت به تقوا، حمد، توحید،نبوت و موعظه مردم آنها را در جریان مسائل سیاسی کشور قرار دهد. این وظیفه برای هر روحانی و امام جماعتی آورده نشده است».
امام جمعه موقت تهران خاطرنشان کرد: «اینکه ما در 580 شهر نماز جمعه داریم؛ ضمن اینکه خبر مبارکی است، اما کافی نیست. مردم باید در روستاها هم نماز جمعه بخوانند و این به این معناست که هفتهای یک بار کسی که مستقیم یا غیرمستقیم منصوب ولی فقیه است و قاعدتا مورد اعتماد مردم قرار دارد عموم مردم را در جریان مسائل مهم روز بگذارد».
وی ادامه داد: «نهاد نماز جمعه میتواند برای آوردن مردم به صحنه و حفاظت مردم از نظام بسیار کارساز باشد. البته در مساجد میتوان همین نتیجه را گرفت اما در نماز جمعه این از وظایف امام جمعه تلقی میشود. این نهاد طوری تنظیم شده که در درجه اول وظیفه شخص اول مملکت است که به عنوان خطیب و امام خطبههای نماز جمعه را بخواند و این تقدس بیشتری به این نهاد میدهد. البته شبکه مساجد هم بسیار مهم است، اما نماز جمعه متمرکزتر و فشردهتر است و مسائل خاصی در آن مطرح میشود».
رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام با ابراز تاسف از اینکه " نماز جمعه پس از پیامبر(ص) در مسیر خود قرار نگرفته است" گفت: «خطبههای نماز جمعه خیلی زود از مسیر خود خارج شد و در خدمت کسانی قرار گرفت که ویژگی لازم را نداشتند. حتی بعدها این نهاد به یک منبر مضر تبدیل شد، به طوری که خطراتی که از این ناحیه در زمان بنیامیه و معاویه بر سر خطبهها آمد این بسیار تاسفبار و یک انحراف کلی است».
هاشمی رفسنجانی تصریح کرد: «شیعه موفق نشد به عنوان مکتب اهل بیت این نهاد را احیا کند و اگر نماز جمعه خوانده میشد محدود به حیطههای خاصی بود. در حقیقت شیعه از این موهبت الهی در تاریخ محروم بود. البته بعدها که حکومت شیعه تشکیل و این منصب احیا شد برخی شخصیتهای روحانی وارد این مسوولیت شدند که از سوی حکومت تعیین میشدند اما نمونههای مورد وثوق مردم در بین آنها کم بود. در این زمینه تاریخ اهل سنت بهتر از ماست و آنها البته با حکومتهایی که ما قبولشان نداریم این نهاد را داشتهاند».
وی با بیان اینکه " احیای نماز جمعه به عنوان یک فریضه الهی از افتخارات انقلاب اسلامی است" یادآور شد: «امروز این نهاد کم کم از نظر وسعت شکل واقعی به خود میگیرد. افتخار بزرگی نصیب نسل ما شده که با پیشتازی امام(ره) و فداکاری مردم و روحانیت آگاه و موثر انقلاب پیروز شد تا با مبانی مکتبمان محوری برای حکومت در ایران تعریف کنیم».
رییس مجلس خبرگان تاکید کرد: «نماز جمعه از دستآوردهای خوب پس از انقلاب است، باید این وظیفه و تکلیف را غنیمت بشماریم و همانطور که اسلام خواسته آن را محقق کنیم، در این صورت این نهاد جای خود را خالی نخواهد کرد و پشتیبان عظیمی برای نظام در جهت آگاهی مردم، آوردن آنها به صحنه و جلوگیری از انحرافات میشود، این بسیار کارساز است. البته شبکه مساجد و علما هم در این راستا کار خود را به خوبی انجام میدهند».
امام جمعه موقت تهران یادآور شد: «اگر به گذشته برگردیم در تاریخ ایران هیچ وقت شرایط را مثل امروز نمیبینیم که جامعه روحانیت اینقدر سنگین و عمیق دارای شخصیتهای برجسته و سوابق تاریخی باشد. برای نمونه روحانیت همان قدرتی است که رژیم پهلوی را با آن سفاکی در هم شکست و آمریکا، انگلیس و استعمارگران را از کشور بیرون راند تا این کشور را خانه امام زمان کند و این قدرت عظیم از آن روز تقویت شده است».
وی ادامه داد: «خوشبختانه علیرغم اینکه دشمنان اسم نظام ما را نظام آخوندی گذاشتند، روحانیت در این کشور جایگاه رفیع خود را حفظ کرده و هنوز هم مطمئنترین مرجع برای نیازهای فکری مردم است. مسلمانان خارج از کشور هم به کشور ما توجه دیگری دارند و اینجا را قبله خود میدانند که این حجت خدا بر ماست و وظایف سنگینی بر دوش ما قرار میدهد. این نماز جمعه احکام، روحانیت، سابقه تاریخی و تجربیات 30 سال گذشته، مسوولیت را بر ما سنگینتر میکند».
وی با بیان اینکه " سوالات زیادی در حوزه نماز جمعه باید پاسخ داده شود" گفت: «امام جمعه باید تاریخ نماز جمعه را بداند؛ آیا ما میدانیم که چه زمانی در اسلام نماز جمعه تشکیل شده؟ نماز جمعه برای اولین بار در مکه خوانده شده یا مدینه؟ اگر گفته میشود که نماز جمعه اولین بار در مدینه خوانده شده چطور وقتی که این عمل تشریع نشده بود زوبیر یا زوراره این نماز را در مدینه خوانده بودند؟ اگر پیامبر(ص) در مکه نماز جمعه خوانده پس خطبههای آن کجاست؟ قطعا پیامبر در خطبهها مسائل روز را با مردم در میان میگذاشتند اما ما جز تعداد کمی خطبه از پیامبر خطبهای نداریم. از زمان علی (ع) هم فقط چند خطبه موجود است».
وی یادآور شد: «متاسفانه نه ما روی این مسائل کار کردیم و نه اسلافمان و اگر هم آنها کار کردهاند، گم شده است. باید به دنبال این برویم که خطبههای خلفا، علما، اهل سنت و بزرگان شیعه را استخراج کنیم؛ زیرا خطبهها را در دست نداریم. اگر هم در اینباره کاری شده به دست ما نرسیده است».
رییس مجلس خبرگان تاکید کرد: «اگر مرکز تحقیقات درست شود و محققان واقعی از طیف دانشگاهیان در آن حضور پیدا کنند، میتوانیم به دنبال اسناد خطی در اینباره برویم و شاید هم اسرار خطبهها را بیشتر دریابیم و بتوانیم آنها را تحلیل کنیم. اکنون ما گامهای کوچکی برای شناخت نماز جمعه برداشتیم، اما شاید اگر اینها را پیدا کنیم، چیزهای دیگری در کنار آن کشف شود».
وی ادامه داد: «مخاطب من شورای سیاستگذاری ائمه جمعه است که صرفا به یافتن امام جمعه اکتفا نکند، یکی از کارهای خوبی که اخیرا در شورای سیاستگذاری انجام شده این است که آنها به دنبال امکانات اولیه برای ائمه جماعات رفتهاند که از ضروریات اولیه است. ما باید کار میدانی و نظرسنجی کنیم و نیازهای آنها را از خودشان بپرسیم، قطعا نظام هم برای کار مهمی که بزرگترین پشتوانه اوست سرمایهگذاری میکند و میتواند سیستم مراکز نماز جمعه را به هم مرتبط کند».
امام جمعه موقت تهران با اشاره به پیشنهادات خود درباره نماز جمعه گفت: «این مسائل میتواند در دستور کار شورای سیاستگذاری قرار گیرد. رهبری هم با دید وسیع خود که مبتکر این مسائل هستند، قطعا از این طرحها پشتیبانی میکنند. نظام ما عاجز از پشتیبانی مالی و تدارکاتی ائمه جماعات نیست، همچنین ما نیازمند علوم دیگری مثل روانشناسی، تاریخ، زبان و به ویژه علوم انسانی هستیم، مردم و جوانان هم مطمئنا از زبان روز دانشگاهی استقبال میکنند».
رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: «قبلا برای ائمه جماعات و خطبا، فرصت آموزش نبود اما اکنون که میشود این کار را کرد. باید چنین سازمان و نهادی را محکم کنیم تا بتوانیم عالمانه، به روز و با ادبیات مناسب برای مردم سخن بگوییم و از پشتوانه عظیم مردمی استفاده کنیم تا هم سنت نماز جمعه را بر محور خوبی بچرخانیم و هم انشاءالله یادگاری در تاریخ اسلام از مکتب اهل بیت(ع) در ایران به یادگار بگذاریم».
وی تاکید کرد: «نکته مهم برای طلبهها و روحانیت که باعث پیروزی انقلاب شد، ارتباط مردمی ماست. اگر روحانیت ارتباط مردمیاش ضعیف شود، تاثیرگذاریاش از دست میرود و این ارتباط به صداقت، صراحت، امانت و طرح خوب مسائل بستگی دارد. شما که در جلسات تصمیمگیری استانها هستید؛ صریح، شجاع و مسوولیتپذیر مسائل مردم را مطرح کنید، اگر مردم درد و دل خود را از زبان شما بشنوند، دیگران هم روی شما بیشتر حساب میکنند».
هاشمی رفسنجانی با بیان اینکه " روحانیت در شرایط استبداد مطلق پناه مردم بوده است" گفت: «امروز روحانیت خودش مبدع این انقلاب و پشتیبان آن است و اگر دستش را از پشت سر انقلاب بردارد، چیزی نمیماند. نکته مهم این است که انقلاب را به عنوان هدیه و حجت الهی بشناسیم؛ چراکه اگر از این انقلاب به آسانی عبور کنیم، از آن دفاع نکنیم و اجازه دهیم به دست نااهلان بیفتد، دیگران نفوذ میکنند و این برای مسوولیت ما در پیشگاه خداوند عذری باقی نمیگذارد».
وی گفت: «همه چیز برای کار بیشتر، بهتر و عمیقتر در ایران پیرو مکتب اهل بیت(ع) به وجود آمده انشاءآلله که بتوانیم اهلش باشیم و از این مکتب استفاده کنیم».
رییس مجلس خبرگان همچنین در بخشی از سخنان خود با تاکید بر لزوم تاسیس مرکز تحقیقات جامع برای نماز گفت: «ما باید بپذیریم که نماز جمعه را به خوبی نمیشناسیم».
هاشمی رفسنجانی افزود: «من به عنوان کسی که حدود 25 سال است نماز جمعه میخوانم سوالات زیادی در اینباره دارم. ما نیازمند مرکز تحقیقات جامعی هستیم که اکنون جایش خالی است».
امام جمعه موقت تهران گفت: «شاید هرکس مطالعات فردی داشته باشد که هماهنگ با هم نیست، میتوان هر کاری که در حاشیه نماز جمعه قرار میگیرد را در مرکز تحقیقات گنجاند. ما افراد عالم زیادی در حوزه و دانشگاه داریم و بودجه زیادی داریم که صرف مسائل کمبازده میشود».
وی ادامه داد: «همچنین ما نیازمند ایجاد مرکز آموزش وسیع برای شناسایی یک امام جمعه هستیم. اکنون باید چهرههایی را در حوزه شناسایی کنیم و آنها را با استانداردها تطبیق دهیم اما منصبی به این عظمت قطعا نیازمند آموزش است. باید متونی تهیه کنیم و اساتیدی برای این مرکز در نظر بگیریم تا ائمه جماعات را تعلیم دهند. اگرچه شاید ما از گذشته به صورت دیمی در حوزه بزرگ شدهایم، که البته نتایجی هم داشته اما اکنون امامت جمعه منصبی حکومتی است و باید برای تربیت امام جمعه مرکز آموزشی داشته باشیم».
وی همچنین با تاکید بر لزوم ایجاد ارگان جامع صوتی و تصویری و مکتوب برای نماز جمعه گفت: «اکنون شاهد هستیم که گاهی صداوسیما بخشهایی از نماز جمعه را که خوشش میآید، پخش میکند اما چیزی که امام جمعه مصلحت میداند آن را به گوش مردم برساند، پخش نمیکنند در حالی که نماز جمعه برای خود سیاستی دارد و نیاز داریم که ارگانی رسانهای با اساسنامه مشخص برای نماز جمعه ایجاد کنیم. اگر این مطالب از صد سال گذشته جمع میشد تاریخ صد سال گذشته برایمان آشکارتر بود».