مأموران اجازه ورود به بیمارستان‌ها را دارند؟
اخبار منتشرشده درباره اقدامات انتظامی در برخی بیمارستان‌ها در روز‌های اخیر نگرانی‌ها و واکنش‌هایی را در جامعه پزشکی شکل داده است. روز گذشته نامه‌ای از دکتر هاشم موسوی رئیس بیمارستانی در گرگان منتشر شد که در آن به ورود نیرو‌های گارد امنیتی به بیمارستان موسوی گرگان برای پیدا کردن معترضان اشاره شده بود.
دکتر موسوی در نامه خود اعلام کرده بود که ورود نیرو‌ها با مقاومت وی و برخی از پرسنل روبه‌رو شده و یکی از نگهبانان این بیمارستان دستگیر می‌شود. دکتر موسوی، برای ارائه توضیح و آزادی این نگهبان به خیابان می‌آید، اما به‌دلیل استشمام گاز اشک‌آور با مشکل تنفسی روبه‌رو و در سی. سی. یو بستری می‌شود.
دکتر هاشم موسوی روز ۲۹ آبان طی نامه‌ای خطاب به هیئت‌مدیره سازمان نظام پزشکی استان گلستان و مردم گزارشی از وقایع رخ‌داده در این بیمارستان در ۲۶ آبان ارائه کرد.
در دو ماه گذشته این اولین‌بار نیست که حریم بیمارستان و پزشکان برای ایجاد امنیت مورد خدشه قرار می‌گیرد. روز چهارم آبان، دکتر حسین کرمان‌پور، رئیس اورژانس بیمارستان سینا با انتشار عکسی از پوکه گاز اشک‌آور در توئیتر خود مدعی شد که گاز اشک‌آور به داخل این بیمارستان پرتاب شده است. پس از طرح این مطلب، او امروز به سازمان‌های امنیتی برای پاره‌ای توضیحات احضار شده است.
در همان روز، تجمع پزشکان در مقابل سازمان نظام پزشکی هم به برخورد فیزیکی و بازداشت تعدادی از نیرو‌های کادر درمان کشید می‌شود و رئیس و قائم‌مقام سازمان نظام پزشکی تهران در اعتراض به برخورد با تجمع پزشکان استعفا می‌کنند. علاوه بر این، فیلمی از پرتاب گاز اشک‌آور روی پشت‌بام بیمارستان سینا در فضای مجازی منتشر شده است.
سازمان نظام پزشکی از اتفاقات خبر ندارد
دکتر محمدرضا اسدی، نائب‌رئیس نظام پزشکی در واکنش به این اتفاقات و قوانین مربوط به آن، گفت: «اینکه نیروی انتظامی می‌تواند وارد بیمارستان شود یا خیر، برای ما هم جای سوال است. قوانین حاکمیتی بر این موضوعات صدق می‌کند و این قوانین توسط مراجع بالادست و وزارت بهداشت تهیه می‌شوند.»
او در پاسخ به این سوال که ورود نیرو‌های امنیتی با لباس گارد به بیمارستان می‌تواند وحشت و اضطراب به وجود آورد؟ تاکید کرد: «بنا به اصول روان‌شناسی این احتمال وجود دارد. اما پزشکان به‌ویژه پزشکان اورژانس موظف هستند در صورت مراجعه فردی با جراحت به بیمارستان، این موضوع را به نیروی انتظامی اطلاع دهند و سال‌هاست که نیروی انتظامی در بیمارستان‌ها تردد می‌کند.»
دکتر اسدی در پاسخ به این سوال که شلیک گاز اشک‌آور نزدیک بیمارستان می‌تواند برای بیماران و کادر درمان خطراتی را به‌وجود آورد؟ گفت: «گاز اشک‌آور ابزار قهریه و برای ایجاد نظم است و قطعا می‌تواند مشکلاتی به‌وجود آورد. البته در موضوع بیمارستان سینای تهران خوشبختانه شواهد و مستندی دال بر اینکه گاز اشک‌آور داخل بیمارستان شلیک شده به‌دست نیاوردیم و پزشکی که این خبر را منتشر کرد، مورد بازخواست قرار گرفته است. ملاحظات در مورد مراکز درمانی در تمام دنیا وجود دارد. در ایران هم این ملاحظات در اولویت است.»
اهمیت نحوه ورود گارد ویژه به بیمارستان
آیدین مولازاده، حقوقدان حوزه پزشکی نیز درباره ورود گارد ویژه و نیرو‌های امنیتی به بیمارستان گفت: «اگر نیرو‌های امنیتی حکم قضایی داشته باشند، ورودشان به بیمارستان قانونی است. اما نحوه ورود مهم است، چون احتمال دارد مشکل بیمارانی که به دلیل مشکل قلبی، ریوی و... بستری هستند، تشدید شود. اگر قانون را هم کنار بگذاریم، این نحوه ورود به بیمارستان‌ها اخلاقی هم نیست. البته من تحقیق کردم و متوجه شدم ورود گارد ویژه به این شکلی که این افراد ادعا کرده‌اند، صورت نگرفته است. اما در هر حال در قسمت پشتی بیمارستان سینا این اتفاق رخ داده است. اما هر اقدامی که باعث شود که بحث درمان متوقف شود و عوارض مادی و جسمی برای بیمار ایجاد کند، اخلاقی نیست.»
او تاکید کرد: «مراجعی که از این تخلفات باخبر می‌شوند با افراد متخلف برخورد می‌کنند. قطعا این اتفاقات هم مورد بررسی قرار خواهد گرفت و قطعا مسئولان بالادستی می‌دانند که این اقدام درستی نبوده است.»
مولازاده درباره ورود گارد ویژه با لباس مخصوص، افزود: «صرف لباس که نمی‌تواند ترساننده باشد. در برخی از بیمارستان‌ها حتی همراهان بیمار نزاع می‌کنند و قمه‌کشی هم می‌شود. اما نوع برخورد گارد ویژه مهم است. وقتی کسی مشکل ندارد اگر نیرو‌های امنیتی با لباس گارد بیایند یا لباس فضایی، فرقی ندارد، از آن‌ها نمی‌ترسند.»
امنیت جسمی و روانی مردم مصون از تعرض است
هوشنگ پوربابایی، حقوقدان و وکیل پایه یک دادگستری در گفتگو با خبرنگار هم‌میهن گفت: «به‌لحاظ بداهت موضوع در قوانین داخلی، مقررات خاصی در خصوص ممنوعیت حضور نیرو‌های پلیس وجود ندارد که البته محل تامل است، اما در خصوص ورود نیرو‌های انتظامی به مراکز علمی، مقرراتی وضع شده که به‌دلیل با‌اهمیت بودن مراکز آموزشی و علمی و همچنین اشخاص ممتازی که در این‌گونه مراکز حضور دارند، حضور نیرو‌های انتظامی را با ممنوعیت مواجه کرده است.
با وجود این مصوبه طبیعی است که حضور افرادی که ارتباطی با بیمار یا بیمارستان ندارند به مراکز درمانی و بیمارستان‌ها به‌دلیل حفظ امنیت جانی و جسمی افراد، با محدودیت جدی‌تری روبه‌روست. مستحضرند که این محدودیت‌ها حتی برای اقربای نسبی و سببی بیمار حتی زمان ملاقات با بیماران هم با جدیت خاصی روبه‌روست و حضور این‌گونه اشخاص ساعتی در روز از سد چنین محدوده‌ای، خارج است.
در تمام کشور‌های دنیا برای رعایت بهداشت روانی و جسمانی بیماران چنین ممنوعیت‌هایی تدوین شده است؛ بنابراین زمانی که پروتکل‌های بهداشتی اجازه ورود افرادی که صرفا برای دلجویی از بیماران به بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند و نه قصد برهم زدن نظم و امنیت داشته باشند با ممنوعیت‌هایی روبه‌رو است، با چنین فرضی ورود اشخاص غیرمرتبط، به خصوص نیرو‌هایی که نگرانی‌ها را تشدید کنند، قطعا ممنوع است.»
او با بیان اینکه برابر اصل ۲۲ قانون اساسی، امنیت جسمی و روانی مردم مصون از تعرض است، افزود: «نیرو‌های نظامی، انتظامی و امنیتی باید با ممنوعیت‌های بیشتری روبه‌رو شوند، چون نیرو‌های امنیتی در مراکز درمانی موجبات نگرانی، اضطراب و وحشت بیماران را ایجاد می‌کنند و ممکن است صرف حضورشان تشویش افراد را تشدید کنند؛ بنابراین به‌دلیل هر اتفاقی حضور نیرو‌های انتظامی در بیمارستان با مشکل جدی روبه‌رو است.»
این حقوقدان با اشاره به اینکه اگر هم فرض کنیم که نیرو‌های امنیتی به علت جرمی یا اتفاق عمل مجرمانه‌ای ناگزیر به حضور در بیمارستان هستند، توضیح داد: «نیرو‌های انتظامی اگر دلایل کافی برای رفتار مجرمانه مشهود، ضرورت حضور در مراکز درمانی را حس می‌کنند باید قبل از ورود، برای حفظ امنیت بیماران با مسئولان بیمارستان هماهنگی‌های لازم را انجام دهند تا از این طریق امنیت جسمی و روانی بیماران با تهدید و مشکل حادتری روبه‌رو نشود.
پس از این هماهنگی‌هاست که نیرو‌های انتظامی مجاز به حضور و جمع‌آوری ادله، طبق مقررات آیین دادرسی کیفری در بیمارستان می‌شوند. اما در صورتی که جرم، مشهود نباشد نیرو‌های نظامی و انتظامی به‌هیچ‌وجه حق ورود به بیمارستان را ندارند و در صورت نیاز، طبق آیین دادرسی کیفری قبل از ورود باید مراتب را به مقام قضایی اعلام کنند و با دستور تفتیش و بررسی و با هماهنگی مقامات درمانی وارد بیمارستان شده و نسبت به بررسی ادله اقدام کنند.»
هوشنگ پوربابایی با اشاره به حوادثی که دکتر هاشم موسوی درباره بیمارستان موسوی گرگان اعلام کرده، گفت: «در صورتی که نیرو‌های امنیتی بدون هماهنگی و رعایت موضوعات مطرح‌شده وارد بیمارستان و موجب مصدومیت افراد شوند، قابل پیگیری در دادسرای مربوطه از حیث جزایی مطابق قانون مجازات اسلامی است و اگر خسارت، جراحت یا تشدید بیماری رخ دهد از حیث مسئولیت مدنی هم باید پاسخگو باشند؛ بنابراین توصیه می‌شود نیرو‌های امنیتی با کنترل هیجانات خود از ورود به مراکزی که امنیت جسمانی و سلامت روحی افراد در معرض خطر قرار می‌گیرد، پرهیز کنند.
امنیت پرستاران، بهیاران، اطبا و کادر درمان در این شرایط از اولویت برخوردار است، چون در اثر این تحریکات در بیمارستان‌ها احتمال رخ‌دادن اتفاقات ناخوشایندی وجود دارد. کادر درمان باید با آرامش‌خاطر نسبت به مداوای بیمار اقدام کند و هرگونه خطرات این‌چنینی ممکن است تبعات ناخوشایند و حتی موجب تشدید مشکل فوت بیمار شود. به استناد تمام این دلایل ورود نیرو‌های امنیتی به بیمارستان و مراکز درمانی به کل ممنوع است!»
هم‌میهن
