کنعانی: ایران با "کمیته حقیقت یاب" سازمان ملل درباره اعتراضات همکاری نمی‌کند

ناصر کنعانی، روز دوشنبه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران داخلی و خارجی در پاسخ به سوالی در مورد جلسه اخیر شورای حقوق بشر در مورد ایران و تشکیل کمیته‌ای از سوی این شورا به منظور بررسی تحولات اخیر ایران و این که آیا تهران با این کمیته همکاری خواهد کرد یا نه؟ گفت: در این ارتباط بیانیه وزارت امور خارجه به صورت مفصل منتشر شد و در آن دیدگاه‌های ایران بیان شد.

وی افزود: ایران همانطور که رسما اعلام کرد هیچگونه همکاری با این «کمیته سیاسی» تحت عنوان کمیته حقیقت‌یاب نخواهد داشت. جمهوری اسلامی در چارچوب مسئولیت‌های ملی خود رأسا اقدام به تشکیل کمیته ملی با حضور صاحبنظران و حقوقدانان و نمایندگان رسمی و غیررسمی کرده است و این به این معنا است که معتقد به مسئولیت ذاتی و ملی خودش است و در این ارتباط در حال انجام وظایف مسئولانه و بررسی و تحقیق همه‌جانبه هستیم؛ لذا استفاده عجولانه از ساز و کار‌های حقوق بشری و رویکرد‌های سیاسی و استفاده ابزاری از این سازوکار‌ها امری مردود است و هیچ کمکی به ارتقای مفهوم حقوق بشر و سازوکار‌های موجود در این زمینه نخواهد کرد.

کنعانی ادامه داد: جمهوری اسلامی در این ارتباط به مسئولیت‌های ملی خود عمل می‌کند. دولت در این زمینه تا الان مسئولانه عمل کرده و با تشکیل کمیته ملی مسئولیت خود را ادامه می‌دهد و در مورد نتایج پیگیری‌های این کمیته اطلاع‌رسانی شفاف خواهد کرد.

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی در مورد اقدام اخیر تیم ملی فوتبال آمریکا در برخی از صفحات مجازی خود در مورد پرچم جمهوری اسلامی ایران گفت: اقدام رژیم آمریکا غیر اخلاقی و غیرقانونی بود.

کنعانی در این زمینه با تاکید بر اینکه اقدام آمریکا در ارتباط با پرچم ایران غیرقانونی بود، اظهار داشت: متاسفانه در حوزه ورزشی شاهد رفتار‌های غیر اخلاقی و غیر قانونی از سوی برخی کشور‌ها از جمله رژیم آمریکا که مدعی قانونمداری است، هستیم. اقدام صورت گرفته از سوی آمریکایی‌ها غیرقانونی و غیر اخلاقی بود.

وی ادامه داد: در این ارتباط بلافاصله دستگاه دیپلماسی واکنش نشان داد، شخص وزیر امور خارجه در این ارتباط فعال شد، ارتباطات و تماس‌هایی برقرار شد، وزارت ورزش و فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی هم در این زمینه بلافاصله فعال شدند. سفیر ایران در قطر هم فعال شد، طرف آمریکایی هم در این زمینه به اشتباه خود اذعان کرد، پرچم را عوض کرد و پرچم صحیح جمهوری اسلامی ایران را بارگذاری کرد.

وی تصریح کرد: اقدام طرف آمریکایی از منظر مقررات فیفا هم اقدام غیرقانونی و شایسته پیگیری است و ان‌شاءالله فدراسیون فوتبال ایران مبتنی بر چارچوب مقررات موجود در این زمینه کار را دنبال می‌کند.

کنعانی تاکید کرد: ما معتقد هستیم که طرف آمریکایی مرتکب جرم و نقض قوانین و مقررات فیفا شده و باید در این زمینه مسئولانه مورد پیگرد قرار بگیرد و پاسخگو باشد، قوانین فیفا در این ارتباط جرایم سنگینی را در نظر گرفته است. امیدواریم با پیگیری که توسط فدراسیون فوتبال انجام می‌شود، فیفا در این زمینه قوانین و مقررات خود را در ارتباط با طرف مجرم اعمال کند.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در ابتدا و همچنین در انتهای نشست خود با آرزوی موفقیت برای تیم ملی فوتبال در مسابقه پیش روی خود در بخش دیگری از صحبت‌های خود در پاسخ به سوالی در ارتباط با ادعا‌های مطرح شده از سوی آمریکایی‌ها مبنی بر این‌که ایران در دریای عمان به نفتکش متعلق به یک تاجر رژیم صهیونیستی حمله کرده است با رد این اتهام اظهار کرد: اتهام‌زنی به ایران رویکرد شناخته شده آمریکا، رژیم صهیونیستی و متحدان آن‌ها است. جمهوری اسلامی ایران آنقدر شجاعت دارد که در خصوص موضوعی که می‌خواهد اقدام کند، رسما اقدام کند و مسئولیت آن را برعهده بگیرد.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد برجام و این‌که به نظر می‌رسد اروپایی‌ها دیگر تمایلی به احیای برجام و پیگیری مذاکرات برجامی ندارند و نظر ایران دراین ارتباط چیست، گفت: متاسفانه اروپایی‌ها دچار نوعی بی‌عملی در انجام تعهدات خود در ارتباط با موضوع برجام هستند. در زمان خروج آمریکا از برجام به رغم تعهدات این کشور‌ها مبنی بر خروج آمریکا از برجام و این‌که به نوعی عمل خواهند کرد که ایران از مزایای برجام منتفع شود در این حوزه دچار بی‌عملی و عدم استقلال رای بودند.

کنعانی تصریح کرد: در مذاکرات دوره‌های اخیر نیز اروپا نشان داد در سایه رویکرد سیاسی دولت آمریکا قرار گرفته و متاسفانه نمی‌توانیم بگوییم که اروپا نقش مستقلی را ایفا می‌کند و مواردی که از طریق اروپا اعلام می‌شود چندان قابل سرمایه گذاری نیست.

وی همچنین در ارتباط با نوع موضع‌گیری مقامات آمریکایی در ارتباط با موضوع برجام نیز اضافه کرد: همانطور که وزیر امور خارجه مطرح کردند آمریکایی‌ها در مواضع سیاسی اعلامی خود نکاتی را مبنی بر بی‌میلی نسبت به ادامه مذاکرات مطرح می‌کنند و می‌گویند مذاکره در دستور کار ما نیست، اما در حوزه عمل همچنان در حال ارسال پیام‌ها هستند.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان تصریح کرد: همانطور که بار‌ها گفته‌ایم جمهوری اسلامی ایران معتقد است روند دیپلماتیک بهترین روندی است که می‌تواند منافع طرف‌های مذاکره کننده در ارتباط با برجام را تامین کند ما به چارچوب دیپلماتیک پایبند هستیم.

وی تصریح کرد: در مورد روند جاری نیز نه اظهار خوش‌بینی می‌کنیم نه اظهار بدبینی و واقع‌بین هستیم و واقع‌بین خواهیم ماند. ایران فعال عمل می‌کند و اگر طرف مقابل نیز فعال باشد و از اراده سیاسی لازم برای انجام توافق برخوردار باشد حتما با واکنش مثبت ایران مواجه می‌شود و در صورتی که فعال نباشد ایران رویکرد مستقل خود مبتنی بر تصمیم و سیاست‌های کلان ملی کشور را دنبال خواهد کرد.

کنعانی در این نشست همچنین در پاسخ به سوالی در ارتباط با زمان سفر نخست وزیر عراق به تهران و هدف او از انجام این سفر اظهار کرد: آنگونه که هماهنگ شده نخست وزیر عراق در روز سه‌شنبه هشتم آذرماه به دعوت رسمی رئیس جمهور و به منظور استمرار گفتگو‌های دوجانبه بین تهران و بغداد به ایران سفر خواهند کرد.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان ادامه داد: ما علاوه بر کمیسیون مشترک دو کشور، کمیسیون عالی همکاری دو کشور را در سطح نخست وزیر عراق و معاون اول رئیس جمهور ایران داریم که مبنای رایزنی دو هیات خواهد بود. در مجموع دو کشور ایران و عراق به عنوان دو کشور همسایه موضوعات زیادی را برای گفتگو و رایزنی دارند.

وی همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با اخبار منتشر شده مبنی بر تصمیم عراق برای استقرار نیرو‌های امنیتی این کشور در مرز‌های منطقه اقلیم کردستان عراق و این‌که آیا در جریان سفر نخست وزیر عراق به تهران در این ارتباط مقامات دو کشور رایزنی و گفتگو خواهند کرد، اظهار کرد: همانطور که اشاره کردم در سفر نخست وزیر عراق به ایران موضوعات سیاسی، اقتصادی و تجاری بین دو کشور مورد بحث و گفتگو قرار می‌گیرد.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان با بیان این‌که در ارتباط با موضوع مورد اشاره طی نشست‌هایی که برگزار شده توافقاتی بین دو کشور انجام شده است، اضافه کرد: ما تاکید داریم که اقلیم کردستان عراق بخشی از خاک عراق است و دولت بغداد به عنوان دولت مرکزی این کشور، مسئول تامین امنیت خطوط مشترک مرزی دو کشور است و در این ارتباط دارای وظایفی است و می‌بایست به مسئولیت‌های قانونی خود در این ارتباط عمل کند.

کنعانی خطاب به خبرنگار پرسش‌کننده گفت: ما نیز این خبر را شنیده‌ایم که دولت عراق تصمیم گرفته نیرو‌های رسمی خود را در طول مرز‌های مشترک ایران و اقلیم کردستان عراق مستقر کند و امیدواریم این اتفاق بر مبنای تعهدات و مسئولیت دولت عراق و توافقات صورت گرفته بین دو کشور برای تامین امنیت مرز‌های مشترک انجام شود. ما از این موضوع استقبال می‌کنیم و آماده هستیم که در صورت نیاز به دولت عراق در این زمینه کمک و مساعدت‌های فنی و تکنیکی لازم را ارائه کنیم.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان همچنین در پاسخ به سوالی در ارتباط با تصمیم جمهوری آذربایجان برای تاسیس سفارت خود در اراضی اشغالی و برخی از اظهارات اخیر مقامات آذربایجانی در مورد ایران اظهار کرد: توسعه همکاری‌های دوستانه مبتنی بر احترام متقابل و منافع مشترک جزو اصول اعلام شده جمهوری اسلامی ایران در تعامل با کشور‌ها از جمله کشور‌های همسایه خود است و ایران در حوزه عمل نیز به این اصول پایبند بوده است و همانطور که پیش از این گفته‌ام در خصوص جمهوری آذربایجان نیز تمرکز ما بر سیاست حسن همسایگی و گسترش تعاملات با این کشور است.

کنعانی ادامه داد: آنچه که مربوط به رژیم صهیونیستی است این موضوع است که ما این رژیم را نامشروع می‌دانیم و معتقدیم نقش رژیم صهیونیستی در موضوعات منطقه‌ای همواره ضد ثبات، ضد امنیت و مخل پیشبرد مناسبات همسایگی کشور‌ها در منطقه بوده است.

وی ادامه داد: ما در مورد موضوعات ملی و تصمیمات ملی کشور‌ها ورود نمی‌کنیم، اما توصیه ما به همسایگانمان در ارتباط با رژیم صهیونیستی این بوده که در مناسبات خود با این رژیم، دقت لازم را داشته باشند. رژیم صهیونیستی، رژیم امنیت‌سازی در حوزه مسائل امنیتی نبوده است و همواره باعث ایجاد بی‌ثباتی و ناامنی در منطقه شده است.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در پاسخ به این سوال که آیا وزیر خارجه عمان در جریان سفر به تهران حامل پیامی از سوی آمریکا بوده است و این‌که آیا وزیر خارجه قطر در گفت و گوی تلفنی با وزیر خارجه کشورمان حامل پیامی از سوی آمریکا بوده با توجه به این‌که اخیرا وزیر خارجه آمریکا به دوحه سفر کرده است، تصریح کرد: ما بار‌ها تاکید کرده‌ایم که پیام‌هایی میان ایران و شرکای برجامی از جمله دولت آمریکا تبادل می‌شود من بدون تایید تکذیب انتقال پیام از سوی مقامات مورد اشاره از سوی شما تاکید می‌کنم که تبادل پیام از طریق واسطه‌ها از جمله مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا یا مقامات و وزرای خارجه کشور‌های دوست که با دو طرف (ایران و آمریکا) در ارتباط هستند انجام می‌شود.

وی در پاسخ به سوال مجدد خبرنگار پرسش‌کننده که آیا وزیر خارجه عمان حامل پیام از سوی آمریکا به ایران بود، اظهار کرد: من این موضوع را نه تایید می‌کنم نه تکذیب.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این‌که اگر شورای حقوق بشر سازمان ملل پرونده ایران را به شورای امنیت ارسال کند واکنش ایران چه خواهد بود، تصریح کرد: ایران برای حفاظت از منافع ملی خود از همه چارچوب‌ها و ظرفیت‌های دیپلماتیک و قانونی خود استفاده می‌کند.

وی ادامه داد: همانگونه که بار‌ها اعلام کرده‌ایم به هرگونه اقدام غیرسازنده طرف‌های مقابل پاسخ می‌دهیم من در مورد آنچه که سوال کردید ارزیابی و پیشگویی نمی‌کنم، ولی خطاب به این کشور‌ها تاکید می‌کنم آزموده را آزمودن خطاست و به آن‌ها توصیه می‌کنم که مدبرانه و حکیمانه عمل کنند و اگر بخواهند پیش از این آزموده‌اند آزمون کنند باید متوجه باشند که نتیجه مورد نظر خود را دریافت نخواهند کرد.

کنعانی در ادامه گفت‌وگوی خود با خبرنگاران در پاسخ به سوال یک خبرنگار آمریکایی مبنی بر این‌که ایران بار‌ها اعلام کرده که مدارکی مبنی بر دخالت و حضور برخی کشور‌های خارجی در تحولات اخیر ایران در اختیار دارد و آیا امکان دارد در مورد این اطلاعات و مدارک توضیح دهید، گفت: این‌که دولت‌های غربی و مشخصا دولت آمریکا و کشور‌های همسو با آن در تهییج و دامن زدن به اغتشاشات در ایران نقش داشتند تردیدی نیست در این ارتباط اطلاعات دقیقی وجود دارد و این اطلاعات در چارچوب‌های مختلف به نمایندگان دیپلماتیک این کشور‌ها و روسای نمایندگی‌های آن‌ها در ایران و در ارتباط با دولت آمریکا از طریق سفارت سوئیس در ایران ارائه شده از طرف سفرای ما به مقامات این کشور‌ها نیز این اطلاعات داده شده است.

وی ادامه داد: تعدادی از اتباع کشور‌های غربی که با پوشش‌های مختلف در ایران بازداشت شده‌اند اطلاعات در خصوص نقش سازماندهی شده ایشان در اغتشاشات وجود دارد و دلایل آشکار و اثبات شده‌ای است که نقش مداخله‌جویانه‌ای این کشور‌ها در تهییج، تحریک و دامن زدن اغتشاشات داشته باشد و این اطلاعات و اسناد و مدارک از طریق مجاری دیپلماتیک و دیگر مجاری موجود در اختیار این کشور‌ها قرار گرفته است.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان همچنین در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به تعرض‌های صورت گرفته به مکان‌های دیپلماتیک ایران در طی مدت اخیر افزود: در این مدت بیش از ۵۰ مورد تعرض به اماکن دیپلماتیک ما صورت گرفته است. دیپلمات‌های ما تهدید شده و یا از اماکن دیپلماتیک ما بالا رفته‌اند از جمله در کشوری مانند انگلیس که سابقه سیاهی در نقض مصونیت‌های دیپلماتیک و کنوانسیون وین دارد. در این کشور پیش ازاین نیز در اوایل انقلاب، سفارت ایران در لندن مورد تعرض قرار گرفت دیپلمات‌های ما به گروگان گرفته شدند تعدادی از آن‌ها مجروح شده‌اند و تاکنون هیچ گزارشی از نتیجه پیگیری‌های دولت انگلیس در ارتباط با این موضوع ارائه نشده است. در تحولات اخیر نیز مشاهده کردیم که در این کشور و برخی دیگر کشور‌های مدعی قوانین مربوط به اماکن دیپلماتیک و مصونیت دیپلمات‌ها نقض شد و کشور‌های پذیرنده به مصونیت‌های دیپلماتیک خود عمل نکردند در حالی که کشور‌های پذیرنده موظف به حمایت از اماکن دیپلماتیک و کارکنان آن هستند و متاسفانه این کشور‌ها اجازه دادند که عده‌ای خشونت‌طلب از دیوار‌های سفارتخانه‌ها و مکان‌های دیپلماتیک ایران بالا روند و آن‌ها هیچ اقدامی در برابر این نقض قانون انجام ندادند.

کنعانی همچنین در پاسخ به سوالی در مورد آخرین وضعیت پرونده اسدالله اسدی دیپلمات بازداشت شده در بلژیک اظهار کرد: تحول جدیدی در مورد پرونده ایشان رخ نداده است.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان که امروز به همراه یک ماسک شیمیایی به سالن سخنگویی آمده بود در پاسخ به سوالی در ارتباط با نقش دولت آلمان در صادرات تسلیحات شیمیایی در عراق برای استفاده صدام از این تسلیحات علیه ملت ایران اضافه کرد: در چند روز آینده شاهد فرارسیدن روز بین‌المللی و جهانی همبستگی با قربانیان سلاح‌های شیمیایی هستیم و این ماسک مخوفی که امروز همراه خودم در این جلسه آوردم برای من گویای خاطراتی است و هم رمز و نماد خاصی برای ملت ایران، شهروندان ایرانی و نیرو‌های مسلح، نظامی و بسیجیان ایران در طول دوران جنگ تحمیلی است.

وی با اشاره به حضور خود در میدان جنگ در زمان نوجوانی ادامه داد: بنده در دوره دفاع مقدس زمانی که جوانی ۱۵ – ۱۶ ساله بودم مدتی را در جبهه‌های جنگ در کنار رزمندگان حضور داشتم و این ماسک که ظاهر مخوفی دارد یکی از اقلام همراه ما بود که معمولا با خودمان در مناطق مختلف حتی در پشت جبهه داشتیم و دلیل آن هم این بود که رژیم صدام در استفاده از تسلیحات ممنوعه و غیرمتعارف از جمله استفاده از تسلیحات شیمیایی هیچ ابایی نداشت.

کنعانی با بیان این‌که در طول دوران جنگ متاسفانه تعدادی از دولت‌های غربی از جمله دولت آلمان سلاح‌های شیمیایی در اختیار صدام قرار دادند و او از این سلاح‌ها علیه ملت ایران استفاده کرد، تصریح کرد: رژیم بعث عراق با استفاده از این سلاح‌ها جنایات بی‌شماری را نه فقط علیه نظامیان ایرانی بلکه علیه شهروندان ایرانی و عراقی انجام داد و براساس بررسی‌هایی که خود منابع غربی مشخصا آلمانی‌ها انجام دادند این یک موضوع مشخص شده است که آلمان در تسلیح عراق به مواد شیمیایی و سلاح‌های شیمیایی نقش داشته است. شرکت‌های آلمانی نقش وسیعی در این زمینه ایفا کرده‌اند و براساس برخی از گزارش‌ها که حدود ۸۰ درصد تولید گاز‌های شیمیایی عراق با کمک این شرکت‌ها انجام شده است.

وی اضافه کرد: مجله اشپیگل آلمان در جایی گزارش می‌کند که دولت آلمان ۱۳۹ تذکر از سازمان ملل به خاطر فروش مواد شیمیایی و بیولوژیکی در عراق دریافت کرده است و گزارش‌های کمیسیون بازرسی تسلیحات سازمان ملل هم در این زمینه وجود دارد.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان ادامه داد: در این روز‌ها شاهد این هستیم که دولت آلمان ادعا‌هایی را در ارتباط با نقض حقوق بشر در ایران مطرح می‌کند و پرچم‌دار ارائه قطعنامه ضد ایرانی در شورای حقوق بشر سازمان ملل علیه تهران بوده است دولت آلمان با توجه به سابقه‌اش در مورد حقوق بشر در جایگاهی نیست که بخواهد چنین ادعا‌هایی را علیه ایران مطرح کند.

کنعانی ادامه داد: این کشور‌ها که دارای سابقه سیاهی در نقض حقوق بشر هستند چگونه به خودشان حق می‌دهند خودشان را مدعی و مدافع حقوق بشر نشان دهند چه طور به خودشان حق می‌دهند در عین حالی که زنان، کودکان و مردان کرد ما را در سردشت با تجهیز رژیم متجاوز صدام به سلاح‌های شیمیایی بمباران کرده است اکنون دم از حقوق زنان کرد ما بزنند نفاق آن‌ها آشکار است این نفاق شرم‌آور است، اما آن‌ها انجام می‌دهند.

وی اضافه کرد: قطعا دولت جمهوری اسلامی ایران در چارچوب‌های سیاسی و دیپلماتیک خود پیگیر جنایات کشور‌های غربی علیه ملت ایران از جمله پیگیر کشور‌های آلمان و شرکت‌های آلمانی در تجهیز صدام به سلاح‌های شیمیایی برای به‌کارگیری علیه ملت ایران خواهد بود.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در ادامه گفت‌وگوی خود در پاسخ به سوالی در خصوص پیگیری‌های ایران و اقدامات حقوقی تهران در ارتباط با پیگیری پرونده ترور شهید فخری‌زاده اظهار کرد: طبیعتا اقدامات ضد امنیتی و غیرقانونی که علیه ایران انجام می‌شود ممکن است بعضا پیگیری آن‌ها به دلیل اقتضائات و شرایط مشمول وقت و زمان شود، ولی فراموش نمی‌شود و ایران درعمل نشان داده که اقدامات غیرقانونی علیه اتباع و منافع خود را فراموش نمی‌کند و در موقع خود پاسخ لازم و اقدام مقتضی را انجام خواهد داد. موضوع مورد اشاره در دستور کار و پیگیری است در مورد پرونده ترور شهید سلیمانی نیز اقداماتی انجام شده و این اقدامات تا احقاق حقوق ایران ادامه خواهد داشت و تکمیل می‌شود.

کنعانی در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با برخی اقدامات ترکیه در شمال سوریه و مناطقی از عراق تصریح کرد: ما ضمن درک نگرانی‌های امنیتی ترکیه معتقدیم چارچوب‌های دوجانبه و امنیتی موجود بین ترکیه و همسایگان بهترین چارچوب و سازوکار برای حل و فصل اختلافات و رفع نگرانی‌ها است.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در ابتدای این نشست که حدود ۶۰ دقیقه به طول انجامید گزارشی از عملکرد وزارت خارجه ارائه داد و به مناسبت‌های مهم پیشرو در تقویم نیز اشاره کرد.