چگونه کبد چرب به نارسایی کبد منجر می‌شود؟
دکتر لیلا مرادی با اشاره به روند شیوع بیماری کبد چرب اظهار کرد: کبد چرب حالت برگشت‌پذیری از تجمع چربی در سلول‌های کبد است. در حالت عادی درجات چربی در کبد همه افراد وجود دارد اما اگر این میزان بیش از ۵ تا ۱۰ درصد وزن کبد باشد می‌تواند منجر به بروز کبد چرب شود.
وفور مشاهده کبد چرب در کودکان
وی افزود: در ایران با کبد چرب گریبان‌گیر هستیم و شیوع این بیماری، افزایشی است. این بیماری مختص سن خاصی نیست و در همه سنین مشاهده می‌شود. با توجه به اینکه اکنون روند چاقی در ایران به صورت پیش رونده در حال افزایش است و به سنین پایین کشیده شده، شیوع چاقی در کودکان دبستانی نیز بالاتر رفته است به گونه‌ای که بیماری کبد چرب حتی در کودکان به وفور مشاهده می‌شود.
مهم ترین علت نارسایی کبد، کبد چرب است
این متخصص بیماری‌های داخلی و فوق تخصص غدد بزرگسالان گفت: شایع‌ترین فرم بیماری مزمن کبد، بیماری کبد چرب است که شیوع این بیماری در همه جای دنیا رو به افزایش است اما آمار این بیماری در ایران نگران‌کننده است. در حال حاضر مهم‌ترین علت نارسایی کبد در ایران، بیماری کبد چرب است در حالی که در یک برهه زمانی مهم‌ترین علت نارسایی کبد، هپاتیت‌ها بودند.
وی بیان کرد: کبد چرب هر فردی را در هر سنی و با هر وزنی درگیر می‌کند اما هر چه وزن بالاتر برود، احتمال مقاومت بدن به انسولین بیشتر می‌شود و شیوع این بیماری نیز بالاتر می‌رود به گونه‌ای که اکنون گفته می‌شود حدود ۷۵ درصد افراد دارای اضافه وزن و بیش از ۹۰ درصد افرادی که چاقی شدید دارند، به کبد چرب مبتلا هستند.
کبد چرب چگونه بدخیم می‌شود؟
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز افزود: بیماری کبد چرب خطراتی دارد و اگر به موقع تشخیص داده نشود و درمان نشود، التهاب کبد ناشی از آن می‌تواند در کبد پیشرفت کند و به سمت تشکیل سیروز در کبد برود یا به اصطلاح کبد سفت شود و به سمت سیروز برود.
وی افزود: سیروز یک حالت خطرناک و پیش رونده بیماری کبد چرب است که درمان آن مشکل و هزینه‌بر است و در درصد کمی از بیماران نیز ممکن است به سمت ایجاد بدخیمی‌های سلول‌های کبدی پیش برود که البته این عارضه، نادر است.
مرادی با بیان اینکه کبد چرب ممکن است به بروز سیروز و نارسایی کبد و افزایش شیوع بیماری‌های دیگر منجر شود، عنوان کرد: بیماران مبتلا به کبد چرب در معرض اختلالات دیگر نیز هستند؛ کبد چرب حالت مقاومت شدید بدن به انسولین است و معمولا شیوع دیابت تیپ ۲، فشار خون و اختلال چربی خون در مبتلایان به کبد چرب بیشتر است. بیماری‌های انسداد قلبی و عروقی نیز در این بیماران بیشتر است و اکنون شایع‌ترین علت مرگ بیماران مبتلا به کبد چرب، بیماری‌های انسداد قلبی و عروقی است.
علائم بروز کبد چرب
این متخصص بیماری‌های داخلی و فوق تخصص غدد بزرگسالان با اشاره به علائم بروز کبد چرب، گفت: بیماری کبد چرب، یک بیماری خاموش است و معمولا در بیشتر موارد بدون علامت بروز پیدا می‌کند اما ممکن است علائم بسیار خفیف و مبهمی ناشی از ابتلا به این بیماری بروز پیدا کند.
وی افزود: ممکن است کبد چرب منجر به بروز احساس پری و سنگینی در قسمت راست و فوقانی شکم (ناحیه کبد) شود و اگر این بیماری به سمت سیروز پیشرفته پیش برود ممکن است تورم شکم، خونریزی‌های گوارشی و تجمع رگ‌های خونی روی شکم مشاهده شود.
مرادی عنوان کرد: در یک سری موارد شک می‌کنیم بر اساس سوابق پزشکی یک فرد ممکن است به کبد چرب مبتلا باشد؛ در صورتی که در شرح حال فرد متوجه شویم فردی تحرک کافی ندارد، رژیم غذایی نامناسب و پرکالری دارد یا بیماری‌های خاص مانند دیابت تیپ ۲، تیروئید کنترل نشده، سابقه مصرف برخی دروها مانند داروهای هورومونی و قلبی دارد، احتمال بروز کبد چرب بیشتر می‌شود. اگر هم شک کردیم یک سری اقدامات مانند آزمایش‌ها، سونوگرافی و ام‌آرآی برای فرد انجام می‌شود.
این متخصص بیماری‌های داخلی و فوق تخصص غدد بزرگسالان اشاره به اهمیت تحرک فیزیکی و داشتن رژیم غذایی مناسب در پیشگیری و درمان کبد چرب، گفت: وضعیت سبک زندگی و رژیم غذایی کنونی و شیوع برخی بیماری‌ها مانند دیابت، بروز کبد چرب را افزایش می‌دهد و اگر این بیماری درمان نشود عوارض زیادی بر جای می‌گذارد بنابراین بهترین کار، پیشگیری از این بیماری است.
راه‌های پیشگیری از ابتلا
وی افزود: فعالیت فیزیکی منظم و حفظ کردن وزن بدن در محدوده سالم، در پیشگیری از ابتلا به کبد چرب بسیار موثر است. گروه‌های پر خطر مانند افراد چاق نیز باید تحت نظر متخصصان تغذیه باشند و الگوی غذایی سالم داشته باشند. افرادی که در معرض خطر هستند باید ۳۰ درصد کالری مصرفی روزانه خود را کاهش دهند. افراد دارای اضافه وزن نیز حداقل ۳ تا ۵ درصد وزن خود را کاهش دهند.
مرادی بیان کرد: توصیه می‌شود مصرف چربی‌های پرکالری و حیوانی محدود شود و چربی‌های غیراشباع نیز با روغن‌های گیاهی جایگزین شوند. مصرف میوه، سبزی، غلات و غذاهای پر فیبر و کاهش مصرف برنج و نان سفید نیز توصیه می‌شود.
