طرح نشانه‌گذاری، قطع درختان خطرساز یا چراغ سبز به قاچاقچیان چوب؟
چندی پیش مصوبه‌ای با امضای عباسعلی نوبخت - رییس سازمان منابع طبیعی وآبخیزداری کشور- به ادارات کل منابع طبیعی استان‌های شمالی با هدف بازگشایی و مرمت جاده‌های جنگلی، مبنی بر جمع‌آوری درختان افتاده در داخل و حریم مسیل‌ها، دستور شناسایی و نشانه‌گذاری درختان ریشه‌کن، شکسته و افتاده تجمعی و مزاحم مسیر طرفین جاده‌های جنگلی در شمال کشور ابلاغ شد. این مصوبه انتقادات بسیاری همراه داشت. از جمله این منتقدان هادی کیادلیری - دبیر سابق مجمع کنوانسیون تنوع زیستی کشور - است که تاکید می‌کند: هیچ نهادی حق برداشت چوب ندارد و دلایل فنی ارائه شده از جمله چوب‌های شکسته و افتاده و آمار ۹۰ درصدی تاثیرات انسانی در آتش‌جنگل‌ها بی اعتبار است چراکه در مناطق منتخب برای نشانه‌گذاری چوب‌ها تاکنون آتش‌سوزی رخ نداده است.
وی معتقد است که این مصوبه بر خلاف طرح تنفس جنگل‌ها و برنامه ششم توسعه است و تنها مسیر را برای غارت و بهره‌برداری بیشتر از جنگل‌ها باز می‌کند.
عباسعلی نوبخت درباره چگونگی اجرای طرح برداشت درختان شکسته و افتاده اظهار کرد: برخی درختان تحت عنوان درختان شکسته و افتاده هستند که بر اساس برنامه ششم توسعه تا زمانی که طرح جایگزین یا مدیریت پایدار جنگل برای جنگل‌های شمال آماده نشود نمی‌توانیم آن‌ها را برداشت و از جنگل خارج کنیم، اما دستگاه‌های نظارتی به این قضیه ورود کردند تا به نوعی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری را به عنوان ترک فعل زیر سوال ببرند که این درختان باید با توجه به مسائل تحریم و مسائلی که وجود دارد از عرصه‌های جنگلی خارج شوند.
وی ادامه داد: به علت بروز برخی مشکلات شورای عالی جنگل و معاونت امور جنگل سازمان منبع طبیعی و آبخیزداری کشور پس از برگزاری جلسات متعدد اعلام کردند که درختان شکسته و افتاده تنها درصورتی می‌توانند از عرصه‌های جنگلی خارج شوند که خسارتی به طبیعت وارد نکنند.
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری افزود: نامه‌ای از سوی سازمان مدیریت بحران مبنی بر وقوع سیل پیرامون درختانی که در مسیر رودخانه‌ها وجود دارند و درختان شکسته و افتاده به سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری ارسال شد که در آن نامه نیز منظور از درختان در مسیر، درختان سالم و سرپا نیست.
وی تاکید کرد: بر اساس این طرح تنها درختانی که خطرساز هستند و تعداد محدودی نیز دارند و جان مردم را تهدید می‌کنند، یا به نوعی درختانی که از نظر دیرزیستی (عمر کامل یک درخت سالم که به رشد فعال و عادی خود ادامه می‌دهد) به مرحله‌ای رسیده‌اند که در پارک‌ها و اماکنی که مردم برای تفریح و تفرج به عرصه‌های جنگلی کشورمی‌روند برای آنان خطر ایجاد می‌کنند، قطع و از جنگل‌ها خارج می‌شوند.
نوبخت درباره تامین نیاز چوب کارخانه‌ها گفت: بر اساس تصمیمات دولت، مواد اولیه و ثانویه مورد نیاز کارخانه‌ها با واردات چوب به همراه تمام مسایل مربوط به قرنطینه در کشور مبدا تامین می‌شود.
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری با تاکید بر اینکه هنوز طرح جایگزین آماده نشده است بنابراین هیچ درخت سالمی نشانه‌گذاری و قطع نخواهد شد، اظهارکرد: اگر در استانی، عمل نشانه‌گذاری و برداشت درختان به غیر از درختان شکسته و افتاده و خطرساز که تعداد آن‌ها بسیار ناچیز است، انجام شود یک تخلف محسوب می‌شود.
وی در پاسخ به این پرسش ایسنا که آیا با وجود محدودیت و کمبود نیرو‌های حفاظتی می‌توان از افزایش حمل و قاچاق چوب جلوگیری کرد؟ گفت: در حال حاضر تعداد نیرو‌های حفاظتی محدود است، اما پس از جلسات بسیاری که با سازمان مدیریت بحران داشتیم، آزمونی برگزار شد. در پی برگزاری این آزمون ۷۵۰ نیروی جدید جذب سازمان می‌شوند که در حال حاضر در مرحله مصاحبه هستند. در صورت جذب نیرو‌های جدید، بخشی از مشکلات کمبود نیرو حل می‌شود.
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری از راه‌اندازی سامانه پنجره واحد زمین طی دوماه آینده به‌صورت گسترده و در سطح کشور خبر داد و اظهارکرد: در حال حاضر این سامانه به‌صورت پایلوت در برخی استان‌ها اجرا می‌شود. بر اساس پایش‌های این سامانه، هر ۱۶ ساعت یکبار به ادارات کلی که در آن‌ها تخلف تجاوز به عرصه انجام شده است، هشدار داده می‌شود.
نوبخت در پایان تصریح کرد: با این پایش‌ها به‌طور دقیق مشخص می‌شود که نیرو‌های یگان حفاظت به کدام منطقه بروند و در صورت بروز تخلف مراحل قانونی انجام می‌شود. تمام مناطق با این سامانه رصد می‌شوند.
