بحران گاز و یک انتصاب جنجالی وزیر نفت؛ مجید چگنی کیست؟
بعد از مواجه دولت سیزدهم با بحران گاز در کشور و قرار گرفتن مردم در صف خرید چراغ نفتی، حالا مشخص شده یکی از دلایل این سوء مدیریت گازی در کشور، انتصاب فردی بدون دارا بودن تجارب و سوابق تخصصی در مدیریت گاز به عنوان رئیس شرکت ملی گاز کشور است. بعد از انتخابات۱۴۰۰، جواد اوجی که خود زمانی مدیر شرکت ملی گاز بوده و انتظار می‌رفت نسبت به نخبگان این حوزه تخصصی شناخت داشته باشد، فرمانده مرکز مقاومت بسیج وزارت نفت را با وجود مقاومت نهاد‌های نظارتی، به سمت رئیس شرکت ملی گاز منصوب می‌کند.
خبرآنلاین نوشت: مجید چگنی با تحصیلات غیرمرتبط با گاز در رشته کارشناس ارشد مهندسی صنایع، صرفا سابقه مدیر کل سابق نظارت بر صادرات و مبادلات فرآورده‌های نفتی وزارت نفت را در کارنامه خود دارد و از یکسال و نیم قبل به عنوان رئیس شرکت ملی گاز فعالیت می‌کند.
این در حالی است که سابقه حضور مدیران با تجربه در حوزه گاز، در سال‌های گذشته، مانع از پدیدآمدن بحران در توزیع و تولید گاز کشور شده بود. حسن منتظر تربتی از جمله مدیرانی است که بین سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ بعنوان مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران و معاون وزیر نفت در امور گاز فعالیت می‌کرد. وی دانش‌آموخته کارشناسی مهندسی شیمی از دانشگاه صنعت نفت و کارشناسی ارشد مهندسی صنایع از دانشگاه امیرکبیر است و فعالیت شغلی خود را از سال ۱۳۶۷ از شرکت پالایش گاز هاشمی‌نژاد آغاز کرد.
تربتی، پیشتر مدیرعاملی شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران را برعهده داشت و او فعالیت شغلی خود را از سال ۱۳۶۷ در شرکت پالایش گاز هاشمی‌نژاد به عنوان مهندس پالایش آغاز کرد؛ و در ادامه خدمت سوابقی همچون رئیس خدمات مهندسی پالایش مدیریت عملیات، رئیس امور هماهنگی و نظارت بر تولید، انتقال و توزیع گاز، مدیر دیسپچینگ ملی گاز، مدیر برنامه ریزی شرکت ملی گاز، مدیر عامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران و در نهایت معاون وزیر و مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران از آبان ماه ۱۳۹۷ را در کارنامه خود دارد.
همان زمان رسانه‌ها خبر دادند مجید چگنی از جمله کارمندان وزارت نفت بود که به دلیل سوابق جانبازی خود از سوی مسعودمیرکاظمی وزیر نفت دولت دوم احمدی نژاد به عنوان رئیس بسیج کارمندان وزارت نفت منصوب شد. مسعودمیرکاظمی در دولت رئیسی، رئیس سازمان برنامه و بودجه است و جواد اوجی در همان مقطع و در دولت احمدی نژاد، رئیس شرکت ملی گاز ایران بود.
انتخاب مجید چگنی از آنجا اهمیت دارد که وی فاقد تجربه کاری در مدیریت شرکت ملی گاز و بدون تخصص در زمینه نفت و گاز است. همین موضوع باعث شد تا در زمان طرح نام مجید چگنی به عنوان گزینه ریاست شرکت گاز، نهاد‌های مربوطه او را به دلیل آنچه «عدم تجربه وی در صنعت گاز» از سوی رسانه‌های تخصصی حوزه نفت و گاز گفته شد، رد صلاحیت کنند. موضوعی که انتظار می‌رفت وزیر نفت به دلیل موقعیت استراتژیک گاز در زندگی مردم و نقش آن در حفظ جان شهروندان، از فردی با تخصص و تجربه، آن هم در وزارتخانه‌ای که دارای دانشگاه تخصصی و سابقه‌ی فعالیت از سال ۱۳۴۴ است، انتخاب کند.
چه آنکه عجیب است، دولت سیزدهم نتوانسته در وزارتخانه‌ای با قدمت ۵۷ سال، مدیری با سابقه و با تجربه‌تر از مجید چگنی را از میان نخبگان حوزه گاز، انتخاب کند. چه آنکه انتصاب او از همان ابتدا نیز با اصرار شخص جواد اوجی، وزیرنفت و علیرغم مخالفت نهاد‌های مربوطه با تردید در سوابق تجربی او صورت گرفته است.
از آنجا که در سال‌های گذشته، هیچ گاه کشور با بحران قطعی گاز همانند آنچه در امسال رخ داد مواجه نبوده، سهم سو مدیریت، مدیران عالی شرکت گاز در خسارت به مردم متاثر از این بحران، انکار ناپذیر است.
با تشدید بحران گازی در کشور و عدم پیش‌بینی مدیران شرکت ملی گاز، مردم تعدادی از شهر‌ها و روستاها در صف خرید نفت قرار گرفتند. در همین راستا طی چند روز گذشته فرماندار تربت جام که از مهمترین شهرهای مواجه با قطع گاز بوده، گفته بود «در حال حاضرگاز ۴ روستا همچنان قطع است و ۶ روستای قلعه گک، فیروزکوه، یخک، سنگ آتش، بشیرآبادو چشمه گل اضافه خواهد شد»
حسین جمشیدی با اشاره به شرایط سخت کمبودگاز تاکید کرده: "شرایط قطع گاز درپیش است و نانوایی‌هایی که سوخت دوم دارند بایستی حتما از سوخت دوم استفاده کنند. " در شرایطی که به علت سردی هوا و افت فشار گاز برخی مناطق با قطعی گاز رو به رو هستند، ویدیویی از حضور مردم برای گرفتن کپسول گاز در سبزوار منتشر شده است.
صف نفت شایسته مردم ایران نیست
در همین حال جلیل رحیمی جهان آبادی، نماینده مردم تربت‌جام، تایباد، باخرز و صالح آباد در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مدیریت وزارت نفت، شرکت ملی گاز و ستاد بحران در زمینه تامین گاز زمستانی بسیار ضعیف است، گفت: «از آنجا که گازی که ترکمنستان به ایران می‌دهد رقم و عدد بالایی ندارد قطع آن نیز نمی‌تواند تاثیر چندانی در تغییر این شرایط داشته باشد، درواقع از آنجایی که ایران دارنده دومین ذخایر گازی جهان است باید مسئولان مربوطه بتوانند گاز مصرفی مردم در داخل را با افزایش تولید تامین کنند.»
او با اشاره به پیامد‌های سوء مدیریت مدیران شرکت گاز تاکید کرد «مردم در صف‌های دریافت نفت و خرید بخاری برقی و نفت‌سوز سرگردان شده‌اند، که این وضعیت شایسته کشوری با این حجم ذخایر نفتی و گازی نیست.»
مردم در سرمای منفی صفر؛ هیچ مدیری استعفا نداد
در همین راستا خبرگزاری تسنیم گزارش داد در شهرستان تربت جام که در انتهای خط انتقال قرار دارد ۵ روز است که در دمای زیر صفر درجه مردم گاز ندارند. اهالی تربت جام می‌گویند «گاز ۱۶ هزار نفر قطع شده و این در حالی است که چیزی برای گرمایش نداریم و خود را با سشوار گرم می‌کنیم.»
یکی دیگر از اهالی به خبرنگاران گفتند «۵ روز از قطع گاز می‌گذرد و این در حالی است که شاهد این هستیم یک کپسول گاز ۷۵۰ هزار تومان و هیتر برقی به ۶۰۰ هزار تومان رسیده که یک کارگر به چه شکلی این هزینه‌ها را پرداخت کند.»
یکی دیگر از اهالی تربت جام هم اذعان کرده: «قول‌هایی که مسئولین برای خط انتقال گاز می‌دهند دو سال دیگر نیز اجرایی نخواهد شد و ما امروز در یخبندان هستیم و باید کمک شود. با هزار پیگیری توانسته ام ۱۰۰ میلیون تومان وام بگیرم و گلخانه احداث کنم و امروز به دلیل یخبندان و نبود سوخت تمام سرمایه من از بین رفته است.»
از سوی دیگر، خانمی از اهالی روستا‌های تربت جام نیز به رسانه‌ها گفته: «بچه‌های ما همه به دلیل سرما مریض شده اند و امروز در درمانگاه‌ها بودیم و کلی هزینه این موضوع روی دست ما گذاشته است. وی ادامه می‌دهد: چند روز است که نتوانسته ام به فرزندان یک غذای گرم بدهم و برای گاز هم که می‌رویم، صف آن به یک کیلومتر رسیده است.»
تیغ سوء مدیریت مدیران بر سر مردم محروم و حاشیه نشین
در چنین شرایطی، خبرگزاری فارس، گزارش داده درحالی‌که دستکم ۲۵ هزار نفر در روستاها، مناطق حاشیه‌ای و شهر تربت جام با قطع گاز مواجه بودند، پس از سفر وزیر نفت، مقرر شد تا ۴ هزار والتر به قیمت مصوب ۳۶۰ هزار تومان و ۵ هزار هیتر برقی با نرخ مصوب ۵۰۰ هزار تومان در بین مردم توزیع شود.
اعلام این تصمیم برای برخی مشترکانی که در سرمای سخت در صف ایستاده و برای خرید والتر و هیتر برقی، هزینه پرداخت کرده بودند، سنگین بود. به همین دلیل، از ساعت ۱۱ صبح جمعیتی حدود ۲۰۰ الی ۳۰۰ نفر در مقابل فرمانداری تجمع کرده و خواستار توضیح فرماندار شدند.
ماجرا از زمانی آغاز شده که بخش‌های حاشیه‌ای شهر تربت جام، دچار قطع گاز شدند، درحالی‌که مناطق مرکزی، کمتر دچار قطع بودند. طبق گزارش خبرنگار فارس، ۶۰ درصد از شهر تربت جام با دربرگیری ۲۵ هزار مشترک، از چهار روزگذشته تاکنون با قطع گاز دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
در روز نخست، چهار روستای حاشیه شهر از نعمت گاز محروم شدند و سپس اعلام شد که دومینوی قطع گاز از این مناطق به حاشیه و سپس به خود شهر می‌رسد، اما تیغ سرما طی شب و روز گذشته اکثراً به مناطق کم برخوردار و حاشیه‌نشین رسید. هر چند نماینده تربت جام اعلام کرد گاز۱۵ هزار واحد که قطع شده بود، وصل شد، با این همه در مواجهه با حوادث غیرمترقبه، این تجربه و علم، میزان مشورت پذیری کارشناسی مسئولان است که کارآمدی آنان را در آزمون‌های این چنینی به نمایش می‌گذارد.
ضرورت مسئولیت پذیری و استعفای مسئولان
در شرایطی که شرکت گاز با سابقه بیش از نیم قرن، مدیران مجرب و متخصصی را تربیت و کادرسازی کرده، وزیر نفت دولت سیزدهم از میان کادر مجرب این وزارتخانه، مدیری را انتخاب کرده که فاقد تجربه و تخصص در حوزه گاز است. فقدان تجربه و تخصص رئیس شرکت ملی گاز، از همان ابتدا توسط نهاد‌های نظارتی به وزیر نفت اعلام شد، اما با اصرار جواد اوجی، این مدیر به این سمت منصوب شد.
حالا در مواجهه کشور با بحران کمبود گاز، فقدان تجربه و تخصص در راس شرکت ملی گاز، علاوه بر خسارت به مردم، آن‌ها را در وضعیتی قرار داده که با کرامت و عزت نفس ایرانی، در تضاد است؛ بنابراین به دنبال اعتراضات انجام شده مردمی و تحمیل خسارات مادی و معنوی متاثر از این سو مدیریت در قطع گاز شهر‌ها و روستاها، ضرورت می‌یابد مدیر بی تجربه و فاقد صلاحیت‌های حرفه‌ای شرکت ملی گاز، استعفا داده یا از کار برکنار شود.
به طور قطع در وزارت نفت و شرکت ملی گاز، با ظرفیت دانشگاه تخصصی و رشته‌های مهندسی گاز در دانشگاه‌های تراز اول کشور، مدیران شایسته تری برای تصدی این سازمان راهبردی وجود دارد تا دیگر شاهد نقض کرامت مردم ایران نباشیم.
