در آستانه روز ۲ فروردین ۱۴۰۲ مطابق با ۲۲ مارس ۲۰۲۳ و روز جهانی آب قرار داریم با توجه به شعار روز جهانی آب که در سال میلادی جاری از طرف UN-Water، شتاب در تغییر از طریق مشارکت و همکاری نامگذاری شده است، حفظ و حراست از این مایع حیاتی بدون جایگزین امری ضروری بوده و بنابراین توجه به مواردی که میتواند پایداری تأمین و مصرف آب را تضمین کند، اجتنابناپذیر است.
مواردی، چون کاهش شدید منابع آب زیرزمینی و بهدنبال آن وقوع پدیده نگرانکننده فرونشست زمین، کاهش کیفی و کمی منابع آب سطحی و بهدنبال آن بروز مشکلات عدیده زیستمحیطی، اجتماعی و اقتصادی، مهمترین مواردی است که در اثر بروز بحران آب در کشور بهوجود آمده است؛ لذا لزوم شتاب در تغییر رویکردهای گذشته و بهکارگیری ظرفیتهای اجتماعی و غیردولتی موجود در کشور، اعم از بخش خصوصی و ذینفعان در مدیریت آب کشور برای فائق آمدن بر بحرانهای موجود باید در دستور کار سال ۱۴۰۲ قرار گرفته و راهکارهای برونرفت از وضع موجود پیشنهاد و اجرا شود.
وضعیت فعلی آب کشور اینگونه است:
۱) تقریباً نیمی از ۶۰۰ آبخوانهای آب زیرزمینی دشتهای کشور در آستانه خشک شدن کامل قرار دارند که این مسئله میتواند معیشت و تأمین آب شرب میلیونها ایرانی را تحت تأثیر قرار دهد.
۲) شوری آبهای استحصالی بهوسیله چاه در سطح کشور، دو برابر شده و این نیز عملکرد تولیدات کشاورزی را در آینده نزدیک کاهش داده که میتواند باعث افت امنیت غذایی کشور شود.
۳) مصرف آبهای سطحی به بالاترین حد خود رسیده و این باعث شده تقریباً تمام تالابهای کشور خشک شوند و مسئله گرد و غبار، سلامت شهروندان را به خطر بیاندازد.
۴) تغییر اقلیم و افزایش گرمایش هوا که هماکنون رخ داده و شرایط نامساعدتری پیش رو است، کاهش منابع آب موجود، تنوع زیستی و کاهش تولیدات کشاورزی را هدف قرار داده که این نیز بر مشکلات خواهد افزود.
بهطور کلی بحرانهای ناشی از عدم توجه به مقوله آب میتواند حتی امنیت ملی را به خطر بیندازد لذا از مسئولان ارشد نظام، رؤسای سه قوه و تمام مدیران ارشد دستگاههای دولتی و حتی خصوصی این درخواست وجود دارد که در پیامهای نوروزی خود موضوع پیام روز جهانی آب و موضوع مشارکت همه مردم در کاهش مصرف آب را به نحو مقتضی اطلاعرسانی کنند.
"محسن موسوی خوانساری؛ عضو هیئت مدیره انجمن آب و خاک پایدار ایران"