پرداخت عوارض آزادراهی در سفر یکی از الزامات برای راننده هنگام مسافرت است که با الکترونیکی شدن این پرداخت، کار تا حد زیادی آسان شده، کاهش زمان سفر، کاهش مصرف سوخت، صرفهجویی در استهلاک خودرو، پرداخت آسان عوارض، کاهش خرابیهای رویههای آسفالتی در محل توقف دروازههای عوارض بخشی از مزایای الکترونیکی شدن اخذ عوارض در آزادراههای کشور است.
الکترونیکی شدن عوارض آزادراهی با چهار آزادراه تهران–ساوه، قزوین–زنجان، تهران–قزوین، تهران–قم، با تاخیری یک ساله از زمانی که ابتدا اعلام شده بود، از بامداد ۲۸ اسفندماه ۱۳۹۷ آغاز شد، هدف این طرح کاهش هزینهها و افزایش سرعت تردد در آزادراهها بدون نیاز به توقف در باجههای آزادراهی بود.
اما برای پرداخت الکترونیکی عوارض آزادراه باید چه کرد؟ کافی است به جای اینکه این کار را از طریق باجههای عوارضی انجام دهید، از لاینهایی که برای پرداخت الکترونیکی عوارض ایجاد شده، عبور کنید، بدینترتیب بدون اینکه نیازی به توقف باشد، میتوانید این کار را بعدا از طریق گوشیهای تلفن همراه و سامانههای الکترونیکی انجام دهید.
وزارت راه و شهرسازی روشهای مختلفی برای پرداخت الکترونیکی عوارض بزرگراهها در نظر گرفته است. یکی از این روشها، استفاده از برچسب پرداخت عوارضی اتوبان است. برای این کار کافی است برچسب الکترونیکی پرداخت عوارض را تهیه کنید و هر بار که از باجه الکترونیکی عوارضی رد میشوید، مبلغی از شارژ حساب کاربری راننده کم میشود و این برچسبها قابلیت شارژ شدن هم دارند.
همچنین اپلیکیشنها و سامانههای مختلفی برای پرداخت الکترونیکی عوارض در نظر گرفته شده است که با انتخاب هر یک از این سامانهها میتوانید بهصورت آنلاین نسبت به پرداخت عوارضی خود اقدام کنید.
در صورتی که نخواستید از روشهای پرداخت آنلاین استفاده کنید هم یکی دیگر از روشهای پرداخت، هم از طریق خودپرداز بانکهاست. برای این کار میتوانید شناسه قبض و شناسه پرداخت خود را از طریق لینک استعلام عوارض آزادراهی دریافت کرده و با حضور در یکی از خودپردازها، عوارضی خود را پرداخت کنید.
البته برای پرداخت عوارض الکترونیکی آزادراه هم تنها ۴۸ ساعت وقت دارید و در صورتی که در این مدت نتوانید مبلغ لازم را بپردازید، جریمه میشوید.
با وجود این درحال حاضر همه آزادراهها به امکان پرداخت الکترونیکی آزادراه مجهز نیستند، دلیل این موضوع هم از سوی مسئولان مربوطه، بدحسابی رانندگان در پرداخت عوارض عنوان شده است، زیرا در این صورت بهرهبرداران از این طرح که بخش عظیمی از بازگشت سرمایهشان و همه منابع مورد نیاز برای تعمیر و نگهداری از آزادراه را باید از محل دریافت عوارض تامین کنند، قادر به دریافت مبلغ مورد نظر نخواهند بود.
هرچند در آخرین تصمیمات که در بودجه ۱۴۰۲ آمده و به موافقت نمایندگان مجلس شورای اسلامی رسیده است، بنا شده وزارت راه و شهرسازی از طریق مشارکت سرمایهگذاران بخش غیردولتی، اخذ عوارض در کلیه آزادراهها و بزرگراهها را بهصورت الکترونیکی عملیاتی کند. البته از آنجایی که این تصمیم در بودجه ۱۴۰۱ هم دیده شده بود، باید دید تا پایان سال جاری، چه میزان از این هدف محقق خواهد شد.