به جنگل‌ها ۱۰ سال اجازه تنفس دهیم
روز جهانی زمین (WED) رویدادی بین‌المللی است که هر ساله در تاریخ ۲۲ آوریل برگزار و دستاورد‌های سیاست‌گذاران، فعالان و نمایندگان مختلف سازمان‌های متعدد در مورد اهداف قبلی طی سال‌های گذشته، در این روز گرامی داشته می‌شود.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی "پِیس‌هاسپیتال"، از سوی دیگر در سال‌های اخیر بحران بلایای طبیعی به دلیل افزایش جمعیت و گرم شدن کره زمین به طور فزاینده‌ای برای بشریت خطرناک شده و منجر به تغییر آب و هوا و افزایش سطح دریا‌ها می‌شود. این احتمال وجود دارد که در آینده، بشر هر ساله شاهد فجایع متعددی باشد که هزاران نفر را به کام مرگ بکشاند.
در سال گذشته میلادی (۲۰۲۲)، بسیاری از پیشنهادات مهم سیاست سبز توسط دولت‌ها در سراسر جهان به تصویب رسید. با این حال، تنها تعداد کمی از آن‌ها اقداماتی را برای دستیابی به هدف "صفر خالص گازهای گلخانه‌ای" (GHG) تا سال ۲۰۵۰ اجرا می‌کنند.
بر اساس گزارش اخیر هیئت بین‌دولتی تغییرات اقلیمی، اگر اقدامات فوری مضاعف برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای انجام نشود، زمین دمایی را تجربه خواهد کرد که ۳.۲ درجه سانتیگراد بالاتر از سطوح قبل از صنعتی شدن است که این شرایط برای زندگی انسان فاجعه بار خواهد بود.
وظیفه هر فردی است که از زمین در برابر بلایای طبیعی محافظت کرده و مکان بهتری برای زندگی فراهم کند. روز جهانی زمین نشان دهنده اهمیت پیش نویس سیاست‌های جدید توسط مقامات محلی محیط زیست و اجرای اقدامات در مورد مسائل زیست محیطی موجود است. علاوه بر این، در این روز به مردم در مورد عوامل مؤثر بر اکوسیستم و راه‌های حفاظت از گیاهان و جانوران زمین آموزش داده می‌شود.
به جنگل‌ها ۱۰ سال اجازه تنفس دهیم
اولین بار در ۲۲ آوریل ۱۹۷۰ روز زمین پاک جشن گرفته شد. گیلورد نلسون - سناتور ایالات متحده از ویسکانسین - با مشاهده خسارت ناشی از نشت نفت در سانتا باربارا کالیفرنیا در سال ۱۹۶۹ احساس کرد که مردم نیاز دارند تا نسبت به محیط زیست خود آگاه‌تر شوند و تلاش کنند تا از سیاره زمین محافظت کنند. او پیشنهاد کرد روز ۲۲ آوریل را روز زمین پاک نام‌گذاری کنند به این امید که این روز روزی برای آموزش بیشتر مردم در حوزه حفاظت از محیط زیست باشد. کم‌کم روز زمین پاک به یک پدیده جهانی تبدیل شد که بیش از ۲۰ میلیون نفر در اولین روز زمین پاک در آوریل ۱۹۷۰ در این رویدادها که در سراسر ایالات متحده برگزار شده بود، شرکت کردند. امروزه بیش از ۱ میلیارد نفر در بیش از ۱۹۳ کشور جهان این روز را جشن می‌گیرند.
امسال شعاری که سازمان جهانی EDO برای این روز انتخاب کرده «برای سیاره‌مان سرمایه‌گذاری کنیم» است. اکنون زمین نیازمند مشارکت مردم، دولت‌ها و جوامع مدنی است تا آینده‌ای سبز را برایش رقم بزنیم.
محمد درویش درباره این روز اظهار کرد: تاکنون نگاه جامعه جهانی به زمین به عنوان یک مولفه‌ای که می‌توان از آن بهره‌برداری کرد، بوده است. در واقع زمین در معادلات جهانی و اقتصادهای موجود مانند یک ارزش بالقوه واجد سرمایه‌گذاری دیده نشده است. همین بهره‌کشی مداوم بدون اینکه به آن اجازه تنفس دهیم سبب شده زمین با شیب نگران‌کننده‌ای به سمت فروپاشی حرکت کند.
وی افزود: امسال به مناسبت روز جهانی زمین پاک سازمان ملل و دانشمندان اکولوژیک تصمیم گرفتند که چنین جنبشی را راه بیاندازند و بگویند به جای سرمایه‌گذاری در مکان دیگری برای زندگی و ناامیدی از رسیدن به توافق برای عبور میانگین دمای زمین از دو درجه دوباره به زمین به عنوان یک موجود قابل احترام نگاه کنیم و بر منافع و ارزش‌های آن سرمایه‌گذاری کنیم همچنین قوانینی را در چیدمان توسعه خود به رسمیت بشناسیم که سازگار با قوانین حاکم بر طبیعت باشد.
به گفته درویش ما باید تلاش کنیم تا رویشگاه‌های جنگلی جهان را که بیش از دو پنجم آن را طی ۱۰۰ سال اخیر از دست داده‌ایم، احیا کنیم. این عزمی که بسیاری از دولت‌ها ازجمله دولت چین و ایالات متحده آمریکا با قصد کاشت نزدیک به ۸۰ میلیارد، عربستان سعودی حدود ۱۰ میلیارد، نیجریه و پاکستان هرکدام پنج میلیارد و ایران نیز یک میلیارد درخت تا سال ۲۰۵۰ دارند همه در راستای ارزش‌گذاری و سرمایه‌گذاری برای حفظ زمین است.
این فعال محیط زیست با اشاره به مثالی از دولت آلمان توضیح داد: ۲۵ فروردین‌ماه بود که دولت آلمان به عنوان بزرگترین کشور اتحادیه اروپا که از سوخت اتمی استفاده می‌کرد از تعطیلی آخرین نیروگاه اتمی خود خبر داد. به عبارتی دیگر در حوزه استحصال اتم به عنوان یکی از مهم‌ترین و مهلک‌ترین تکنولوژی‌هایی که می‌تواند جان زمین را به خطر بیندازد، سرمایه‌گذاری نخواهد کرد.
وی درباره حرکت به سمت استحصال انرژی خورشیدی، بادی، زمین-گرمایی و جذرمدی گفت: دولت چین و هند در این حوزه سردمدار هستند و همه این کارها در راستای رفتن به سمت سرمایه‌گذاری برای حفظ توان زیست‌پالایی و تاب‌آوری دوباره زمین است.
ایران می‌تواند در راستای سرمایه‌گذاری در زمین چه کند؟
درویش درباره اقدامات لازم در ایران برای رفتن به سمت سرمایه‌گذاری در زمین توضیح داد: کاری که لازم است دولت در آن شتاب به خرج دهد اقدام برای قرق و حفاظت ۱۰۰ درصدی از رویشگاه‌های هیرکانی، ارسباران و زاگرس است. برای تحقق آرمان کاشت یک میلیارد درخت ما باید با کمک جامعه محلی دام و کشاورزی در زیر اشکوب (زیرطبقه، زیررُست یا زیربوته در جنگل‌داری و بوم‌شناسی شناخته می‌شود، شامل گیاهانی است که در زیر تاج پوشش جنگلی بدون نفوذ به آن و تا حد زیادی در بالای کف جنگل رشد می‌کنند.)، کت زنی (برش نواری پوست دور درخت) و گلازنی (سرشاخه‌زنی) را حذف کنیم.
وی افزود: جمع‌آوری دانه‌های بلوط، بنه و ارژن را از کف زمین در جنگل‌ها حذف کنیم. این همان الگویی است که در روستای ارژن در استان کهگیلویه و بویراحمد چهار سال در حال اجراست و گام موثری هم برای احترام به زمین بوده است. به عبارتی ۱۰ سال به جنگل‌ها اجازه تنفس دهیم.
درویش تاکید کرد: نباید اجازه دهیم میزان تولید اکسیژن و تکثیر کربن از میزان فعلی کمتر شود چراکه به حفظ آب و خاک‌مان کمک می‌کند.
این کارشناس محیط زیست ضمن اشاره به عزم دولت برای اینکه بتواند ۱۰ هزار مگاوات برق از طریق انرژی خورشید تامین کند، گفت: در آغاز دولت سیزدهم رئیس جمهوری این موضوع را اعلام کرد که اگر تحقق پیدا کند می‌تواند در همین راستا معنادار و موثر باشد.
وی با اشاره به شهرداری‌های کلانشهرها توضیح داد: شهرداری‌ها باید به سمت تغییر مبلمان شهری از خودرومحوری به بوم‌محوری روند همچنین به جای افزایش اتوبان‌ها، بزگراه‌های چند طبقه، تقاطع‌های غیر هم‌سطح و تونل‌ها باید مسیرهای ایمن برای دوچرخه سواری و مسیرهای جذاب برای پیاده‌روی ایجاد کنند. اتوبوس‌های برقی و خطوط مترو را توسعه دهند چراکه گام موثری در راستای کاهش بار جزیره‌گرمایی شهرها (پدیده‌ی بالا بودن چشمگیر درجه دمای برخی از شهرها یا مناطق شهری در مقایسه با حومه شهر یا محدوده‌های روستایی نزدیکشان)، آلودگی هوا و آلودگی صوتی خواهد بود. همه این موارد به بهتر شدن حال زمین کمک می‌کند.
درویش همچنین درباره سدسازی‌ها اظهار کرد: روند سدسازی را باید متوقف کنیم مگر اینکه راهی برای تولید آب شرب برای مردم وجود نداشته باشد تا به این ترتیب ۳۰ درصد از رودخانه‌های ما که متاسفانه آبزیان خود را از دست داده‌اند، دوباره مجال احیا پیدا کنند. این موارد همه از اقداماتی است که می‌تواند کمک کند تا دولت ایران نیز در راستای مسئولیت‌های شهروندی خود به عنوان یک عضو مسئولیت‌پذیر در جامعه جهانی شناخته شود.
این فعال محیط زیست درباره دو هدف اصلی روز زمین پاک در سال جاری یعنی نجات بشریت از بحران آب و هوا و ایجاد اقتصاد سبز برای همه توضیح داد: ایران جزو هفت کشور اول دنیا در تولید گازهای گلخانه‌ای است، در صورتی‌که تنها یک درصد جمعیت و یک درصد خشکی‌های جهان را در اختیار دارد بنابراین اگر به سمت استحصال انرژی خورشیدی، بادی، زمین-گرمایی و جذرو مدی، احیای دوباره جنگل‌ها رویم می‌توانیم این خطر را کاهش دهیم.
درویش در پایان درباره اصلاح زیرساخت‌های توسعه گردشگری گفت: اگر به سمت گردشگری طبیعی، تاریخی، فرهنگی و توریسم سلامت رویم با رونق کسب و کارهای سبز در کشور به هدف دوم و ایجاد اقتصاد سبز برای همه نیز نزدیک می‌شویم.
