پیروزی اردوغان یا کلیچدار اوغلو؛ کدام یک برای ایران بهتر است؟

علی حیدری در ارتباط با وضعیت رقابت‌های انتخاباتی در ترکیه از جمله وضعیت دو ائتلاف "ملت "و "جمهور "به رهبری" کلیچدار اوغلو"و "رجب طیب اردوغان" اظهار کرد: بعد از زلزله سهمگین اخیر در ترکیه، در دو ماه گذشته وضعیت اردوغان در نظرسنجی‌های انتخاباتی خوب نبود و اقبال به اردوغان و حزب عدالت توسعه به سطح پایینی نزول پیدا کرده بود، چنانکه در نظرسنجی‌های انتخاباتی تمایل به انتخاب مجدد اردوغان به زیر ۴۰ درصد رسیده بود.

وی با بیان اینکه تعداد زیادی از مردم در ترکیه تلفات ناشی از زلزله سهمگین اخیر در این کشور را ناشی از فساد حاکم بر سیستم اداری در این کشور می‌دانستند و معتقد بودند که حزب عدالت و توسعه و نوع حکومت داری اردوغان در این ارتباط بسیار موثر بوده است، ادامه داد: از طرف دیگر کلیچدار اوغلو رقیب انتخاباتی اردوغان تلاش کرد که به نوعی مخالفان اردوغان را در یک ائتلاف جمع کند و در همین چارچوب ائتلاف ملت را به وجود آورد و حتی با وجود جدایی خانم "مرال اکشانر"رهبر حزب ملی گرا "خوب" ترکیه از این ائتلاف که در واقع یکی از بال‌های اصلی ائتلاف نیز بود، کلیچدار اوغلو خود را نباخت و کار را به جلو برد و بعد از بارگشت مجدد خانم مرال اکشانر نیز با قدرت و اتحاد بیشتری کار را در «میز شش نفره» به پیش ببرد.

این کارشناس مسائل ترکیه با بیان اینکه وضعیت به نحوی بود که در دو الی سه هفته گذشته شاهد این بودیم که اختلاف ائتلاف ملت و ائتلاف جمهور در نظرسنجی‌ها به بیش از ده درصد رسیده بود، ادامه داد:، اما طی چند روز اخیر شاهد فعالیت‌ها و اقداماتی از سوی اردوغان هستیم که اختلاف آرای این دو ائتلاف را در نظر سنجی‌ها بسیار کم کرده است.

حیدری با تاکید بر این که اردوغان راهبرد و استراتژی خود را برای انتخابات با قدرت به پیش می‌برد، در این ارتباط توضیح داد: در مدت اخیر شاهد این هستیم اردوغان پروژه‌ها و طرح‌هایی که در چند سال گذشته زمینه‌های لازم را برای اجرای آن‌ها فراهم کرده بود، محقق کرده و در حال افتتاح و رونمایی از آن‌ها است چنانکه می‌توان در این زمینه به رونمایی از جنگنده ملی ترکیه، خودروی ملی ترکیه، استخراج گاز از دریای سیاه و ... اشاره کرد.

حیدری با بیان اینکه در جریان افتتاح این پروژه‌ها، اردوغان و رسانه‌های همسو با او تلاش کردند که بر دو موضوع تاکید کنند، ادامه داد: موضوع اول بحث ملی گرایی در ترکیه و افتخار به هویت ملی در ترکیه است و مسئله دیگر توجه به جیب مردم است؛ همانطور که می‌دانید گرانی انرژی و گاز از جمله نگرانی‌های اصلی مردم ترکیه است و در همین راستا، موضوع استخراج گاز از دریای سیاه و رایگان شدن گاز به مدت یک ماه در این کشور، در بین افکار عمومی ترکیه تاثیر گذار بوده و قطعا این موضوع می‌تواند اثر خوبی در افزایش اقبال مردم به ائتلاف جمهور داشته باشد. البته آقای کلیچدار اوغلو نیز بیکار نشسته و در حال پیش بردن اقدامات و فعالیت‌های خود است و در همین چارچوب بر مهمترین نگرانی‌های مردم ترکیه از جمله موضوع عدالت، استقلال قوه قضائیه و همچنین بحث تورم و نمود آن در زندگی روزمره مردم از جمله آشپزخانه‌ها دست گذاشته است.

وی تصریح کرد: در حال حاضر گرانی مواد غذایی بسیاری از مردم را در ترکیه نگران کرده و به نوعی به دغدغه اصلی مردم تبدیل شده است و قلیچ دار اغلو با جدیت این موضوع را در شعار‌های انتخاباتی خود گنجانده و آن را به پیش می‌برد؛ چنان که برخی از تحلیلگران بر این اعتقاد هستند که این موضوع کمک می‌کند که ائتلاف ملت بخشی از سبد آرای خاکستری را به سمت خود جلب کند، آرایی که هنوز نمی‌داند که به اردوغان رای بدهد یا به کلیچدار اوغلو و در همین چارچوب دو طرف تلاش دارند که این آراء سرگردان را به سمت خود جلب کنند.

این کارشناس مسائل ترکیه با بیان اینکه در حال حاضر طرفین با سه جریان مختلف در ارتباط با آرای خاکستری روبرو هستند و تلاش دارند که آن‌ها همسو با خود کنند، گفت: بخش اول کسانی هستند که در انتخابات گذشته به جریان حزب عدالت و توسعه و رجب طیب اردوغان رای دادند و اکنون نمی‌خواهند که بار دیگر به او رای بدهند و از طرف دیگر نمی‌دانند که آیا رای دادن آن‌ها به ائتلاف ملت کار درستی است یا نه؟ گروه دیگری که این دو ائتلاف به آراء آن‌ها نیاز دارند، کرد‌های ترکیه هستند، سبد رای کرد‌ها حدود ۱۰ تا ۱۲ درصد است و هر کدام از این دو ائتلاف تلاش می‌کنند که این آرا به دست آورند و جریان سوم، رای اولی‌ها هستند کسانی که اکثراً گذشته را ندیده‌اند و اکنون نیز به دنبال تغییر هستند، نسلی که از آن‌ها به عنوان "نسل زد" یاد می‌شود.

وی با بیان اینکه در موضوع کرد‌ها شخص"قلیچ دار اوغلو" خود کرد است و با حزب "دموکراتیک خلق‌ها "گفتگو‌های خوبی را به پیش برده است تا بتواند نظر این حزب را به سمت خودش جلب کند و تا حدودی نیز در این زمینه موفق بوده است، تصریح کرد: از طرف دیگر اردوغان نیز تلاش دارد که با رایزنی و گفتگو بخش محافظه کار جریان کردی را به سمت خود متمایل کند.

حیدری با بیان اینکه در مورد نسل زد نیز دو طرف، گفتگو‌ها و دیدار‌های خود را با جوانان آغاز کرده‌اند، گفت: در همین چارچوب ائتلاف جمهور به شکل‌های مختلف تلاش دارد که به جوانان توضیح دهد که در گذشته ترکیه چطور بوده و ائتلاف ملت نیز در صدد است که به جوانان بگوید اگر قدرت را در دست بگیرد، در آینده چه اقداماتی انجام خواهد داد و وضعیت ترکیه چگونه خواهد بود.

این روزنامه نگار با بیان این که در حال حاضر دو طرف به صورت میانگین ۴۵ درصد آرا را در اختیار دارند و تلاش می‌کنند که آرای بیشتری را کسب کنند، خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد راهبرد آقای اردوغان این است انتخابات به دور دوم کشیده شود و در همین چارچوب حزب عدالت و توسعه در حال رایزنی با "محرم اینجه" و "سینان اوغان" نیز است که آن‌ها به ائتلاف ملت نپیوندند و از این طریق آرای کلیچدار اوغلو را بشکند.

وی با بیان اینکه اردوغان در صورتی که انتخابات به مرحله دوم کشیده شود در آن مقطع نیز راهبرد دیگری در پیش خواهد گرفت، افزود: روز‌های آخر نزدیک به برگزاری انتخابات و پایان زمان تبلیغات انتخاباتی مشخص می‌کند که کدام ائتلاف از بیشترین شانس برای پیروزی در انتخابات برخوردارند و همانطور که اشاره شد اکنون آراء دو ائتلاف به یکدیگر بسیار نزدیک است.

این کارشناس مسائل ترکیه در مورد نگاه هر یک از این دو ائتلاف به موضوع سیاست خارجی و همچنین نوع تعامل با ایران نیز گفت: در موضوع سیاست خارجی ائتلاف ملت متمایل به غرب است و بار‌ها این موضوع را مورد تاکید قرار داده که ارتباط ترکیه با غرب را بهبود خواهد بخشید، سران این ائتلاف تاکید کرده‌اند که روند فعلی در عرصه سیاست خارجی ترکیه در ارتباط با غرب را تغییر می‌دهند، گرچه اصرار بر این نیز دارند که با کشور‌هایی همچون روسیه، چین و ایران تعامل و ارتباط خواهند داشت.

 حیدری با بیان اینکه وقتی به جزئیات صحبت‌های اعضای این ائتلاف در مورد سیاست خارجی دقت می‌کنیم آن‌ها بر این موضوع تاکید دارند که مثلاً در مورد تعامل با روسیه مثل گذشته عمل نخواهند کرد و مستقل تصمیم می‌گیرند، اظهار کرد: در مورد روابط با ایران نیز وقتی ترکیه روابط خوبی با آمریکا و غرب داشته باشد با توجه به نوع رابطه تهران با غرب، دولت آنکارا نمی‌تواند رابطه چندان مناسبی با ایران همچون سال‌های اخیر داشته باشد.

این کارشناس مسائل ترکیه با بیان اینکه آقای اردوغان در طول ۵ سال گذشته به نوعی از غرب به سمت شرق حرکت کرده و تلاش کرده که در این منطقه متحدان راهبردی داشته باشد، افزود: روی کار آمدن مجدد آقای اردوغان، در حوزه روابط دوجانبه به ایران کمک می‌کند که منافع ملی خود را تامین کند گرچه ما در موضوعات منطقه‌ای، قطعاً با ترکیه اردوغان مشکلاتی خواهیم داشت.

وی با بیان اینکه اگر کلیچدار اوغلو به قدرت برسد، ترکیه برای مدتی هرچند کوتاه به درون خود باز می‌گردد و بیشتر به مسائل داخلی خود توجه خواهد داشت، افزود: این مسئله باعث می‌شود که تمرکز ترکیه بر روی مسائل قفقاز و سوریه کمتر شود و فرصت بیشتری برای بازیگری ایران در منطقه فراهم شود.

این کارشناس مسائل ترکیه تاکید کرد: در این چارچوب ما باید مشخص کنیم که در موضوع ترکیه، اولویت ما روابط دوجانبه است یا مسائل منطقه‌ای و بر اساس آن می‌توانیم راهبرد سیاست خارجی کشور در ارتباط با ترکیه را تدوین کنیم و در این راستا باید برای خودمان مشخص کنیم که در صورت حضور مجدد اردوغان درعرصه قدرت چه فرصت‌ها و تهدید‌هایی متوجه ما خواهد بود و پیروزی کلیچدار اوغلو چه فرصت‌ها و تهدید‌هایی برای ایران به همراه خواهد شد و همانطور که اشاره شد این بستگی به راهبرد تهران در حوزه روابط دوجانبه و منطقه‌ای در ارتباط با موضوع ترکیه دارد.