اگر خاطرتان باشد در دوره چهلم جشنواره فیلم فجر بود که برای نخستین بار فیلم سینمایی موقعیت مهدی رونمایی شد و توانست با استقبال منتقدان و داوران، سیمرغهای مختلفی را هم از آن خود کند. پروژهای که از اساس در مدیوم سریال تعریف شده بود و در همان زمان گمانهزنیهای بسیاری بود که به زودی نسخه سریالی این فیلم از تلویزیون پخش خواهد شد.
هادی حجازیفر که مهره اصلی این فیلم و سریال به حساب میآید، دو سال پیش (سال۱۴۰۰) بیان کرد که به زودی سریال شهید باکری روی آنتن تلویزیون خواهد رفت. پروژه سریال شهید باکری تحت عنوان «عاشورا» در سال ۱۳۹۹ کلید خورد و محصول سیمافیلم است و گویا در ۷ قسمت مراحل مختلف زندگی شهید مهدی باکری را به تصویر میکشد. در ابتدا قرار بود این سریال پس از اتمام مراحل پستولید و ویژوآلافکت، در روزهای مناسبتی مانند عید نوروز یا ماه رمضان از شبکه یک سیما روی آنتن برود. اما با گذشت دو سال، هنوز خبری از پخش سریال «عاشورا» نیست.
در سوی مقابل آنها نسخه سینمایی این اثر با نام موقعیت مهدی به نویسندگی ابراهیم امینی و هادی حجازیفر در ۱۰۰ دقیقه به زبان ترکی تولید شد که با فاصله کوتاهی پس از حضور موفق در جشنواره فیلم فجر، توسط حوزه هنری روی پرده سینماها رفت. این فیلم که از اسفند ۱۴۰۰ تا اوایل تابستان ۱۴۰۱ اکران شد، توانست با نمایش گسترده و تبلیغات مناسب مورد اقبال مردمی نیز قرار گیرد و در همان سال رتبه دوم گیشه نوروزی را با فروش حدودا ۱۳ میلیارد تومانی کسب کند و عنوان پرفروشترین فیلم دفاع مقدسی سال را بدست آورد. این اقبال در فروش برای آثاری با مضامین دفاع مقدس و با پروداکشن سنگین که عمدتا از سوی ارگانهای دولتی به تولید میرسند، اتفاق تازهای بود. روند سالهای اخیر سینمای ایران نشان میداد، عمدتا این جنس آثار به هر میزان که مورد پسند مدیران و سفارش دهندگان خود هستند، از ذائقه و اقبال مردمی فاصله دارند و تلاش درخوری هم برای دیده شدن آنها صورت نمیگیرد. درباره «موقعیت مهدی»، اما داستان به شکل متفاوتی رقم خورد...
این فیلم بعد از آنکه در سازوکار پخش قرار گرفت توانست با بهرهمندی از ظرفیت خوب زیرساختهای سینمایی به خوبی برای مخاطبان معرفی شود و از خطر حیف شدن، دور نگه داشته شود. در کنار حمایتهای سینمایی حوزه هنری و دفتر پخش آن، همچنین اتفاقات ممتازی نظیر تمجید مقام معظم رهبری نظر درخصوص این فیلم موجب پررنگ شدن توجهات به موقعیت مهدی در بازه اکران شد. تا جایی که مسئولان سینمایی این فیلم را افتخار سینمای ایران و بهترین فیلم سینمای ایران در ۱۰–۱۵ سال اخیر دانست.
اما چرا این موفقیت برای «عاشورا» رقم نخورد و شاهد یک بلاتکلیفی و فرصت سوزی درباره این اثر هستیم؟
بهتر است موضوع را کمی جدیتر نگاه کنیم. بهره مندی سینما از ساختار پراهمیت پخش و اکران، فرصت متمرکز و خوبی را برای صیانت از کیفیت یک اثر و فرهم آوردن زمینههای ترویج و تبلیغ بهتر برای یک فیلم فراهم میکند. البته چنانچه این ساختار به درستی و توسط تیمی حرفهای بکار گرفته شود. اما این شرایط در تلویزیون چگونه است؟ در روزهایی که دستان تلویزیون از تولیدات مهم خالی است و مدتهاست از عدم محتوای جذاب، پرکشش و باکیفیت در حوزه درامهای نمایشی رنج میبرد، تولید پروژه «عاشورا» امیدها برای بازگشت مخاطب و توجهات به قاب این رسانه بیشتر کرد.
حضور موفقیتآمیز نسخه سینمایی این اثر در جشنواره و کسب افتخارات ممتاز هنری در کنار طراحی درست و حمایت مناسب در فضای اکران عمومی و درنتیجه اقبال مخاطبان در نمایش عمومی زمینه برای سوار شدن «عاشورا» روی موج «موقعیت مهدی» بیش از پیش کرد و ماجرا متفاوت از نقطه شروع پروژه شد. این بار این سریال بود که از فیلم سینمایی کمک میگرفت. اما در میان تغییر مدیران تلویزیونی، خبری از سرنوشت «عاشورا» نشد.
نادیده گرفتن سریال «عاشورا» توسط مدیران تلویزیونی تا جایی پیش رفت که هادی حجازیفر نسبت به رفتار مدیران و سرنوشت سریال گلایه کرد و گفت «دیگر سریال دفاع مقدسی با پول دولتی نخواهم ساخت». این بازیگر که نخستین تجربه جدی کارگردانی خود را در همکاری با سیمافیلم و در فیلمی دفاع مقدسی آغاز کرده، آن هم در روزهایی که کمتر هنرمندان شناخته شدهای به سمت ساخت و نقش آفرینی در همکاری با تلویزیون میروند، امروز به گلایه از آن سخن میگوید. همین بیتوجهی برخی مدیران و نبود برنامهریزی مناسب موجب شده تا برخی از اهالی هنر از تلویزیون دوری کنند؛ و امروز میبینیم اتفاقی که در نمایش عمومی این فیلم در سینماها با یک سازوکار پخش و تبلیغات مناسب رخ داد، با قدرناشناسی در زمان پخش سریال به یک فرصت سوزی و سرمایه سوزی منتهی میشود.
در نهایت میتوان اذعان کرد هر چقدر «موقعیت مهدی» در زمان اکرانش خوش شانس بود، سریال «عاشورا» با بداقبالی بسیاری مواجه شد. با توجه به اینکه کمتر از سه ماه دیگر ایام محرم فرا میرسد باید دید که آیا «عاشورا» در لیست پخش سریالهای مناسبتی قرار میگیرد یا همچنان صحبتی از «عاشورا» نمیشود.