گاز و نفخ میتواند ناراحتیهای زیادی ایجاد کند. بد هضمی، شکم درد، دفع بد بوی گاز شکم و آروغ زدن تنها برخی از دلایل دردسرسازی هستند که باعث میشوند به دنبال راههایی برای جلوگیری از نفخ باشیم. بعضی از غذاها و خوراکیهایی که به خوبی میتوانند نفخ را از بین ببرند یا از آن پیشگیری کنند، نعناع فلفلی، زنجبیل، بابونه و سرکه سیب هستند.
علاوه بر افزودن غذاهای ضد نفخ به رژیم غذایی، راهکارهای طبیعی دیگری نیز وجود دارند که شکمتان را صاف میکنند. مثلا زغال فعال، پروبیوتیکها و برخی از گیاهان میتوانند شما را از دردهای ناشی از نفخ و گاز در شکم رها کنند. ضمنا باید از مصرف غذاهای نفاخ نیز اجتناب کنید.
علتهای اصلی نفخ و گاز شکم
گاز یا نفخ بخشی طبیعی از پروسهی گوارش به هنگام تجزیهی غذا در رودههاست. نفخ میتواند در اثر مصرف غذاهای نفاخ تولید شود مانند حبوبات و غذاهای پُرفیبر. ضمنا غذاهایی که حاوی فروکتوز و سوربیتول هستند نیز به خوبی جذب نمیشوند و احساس نفخ ایجاد میکنند.
خوراکیهای ضد نفخی که شکمتان را صاف میکنند
ا
گر دچار آئوروفاژی (بلع مقدار زیادی هوا) باشید نیز ممکن است متوجه شوید هوای زیادی در شکمتان جمع شده است. به غیر از خوردن غذاهایی مانند بروکلی، کلم فندقی و کلم برگ که نفخ تولید میکنند، استرس نیز میتواند مشکلات گوارشی، چون گاز و نفخ ایجاد کند. به گفتهی پزشکان، استرس میتواند موجب نفخ، تهوع و اسهال شود، مخصوصا اگر یک مشکل گوارشی مزمن هم داشته باشید. دلایل دیگر نفخ و گاز شکم، سندروم روده تحریک پذیر، عدم تحمل لاکتوز، حساسیت غذایی و ریفلاکس اسید معده است.
یکی از بهترین راهکارهای رها شدن از گاز و نفخ شکم، نوشیدن چای بابونه است. بابونه به دلیل ویژگیهای ضد نفخ برای گوارش و آرامبخش بودنش برای اعصاب معروف است.
یک تا دو قاشق چایخوری برگ خشک بابونه را در یک فنجان آب جوش بریزید، روی آن را بپوشانید و اجازه دهید ۱۰ دقیقه دم بکشد. این دمنوش ضد نفخ را سه بار در روز بنوشید.
درمان نفخ با نعناع فلفلی
گیاه نعناع فلفلی نیز به خوبی میتواند گاز و نفخ رودهها را از بین ببرد. مصرف این گیاه درمانگر، انقباضات عضلانی در رودهها را از بین میبرد. بسیاری از مطالعات نشان دادهاند کپسول روغن نعناع فلفلی برای نفخ مزمن مفید است.
برای برطرف کردن نفختان میتوانید یک فنجان چای نعناع فلفلی بنوشید. چند برگ تازه نعناع فلفلی در فنجانی آب جوش بریزید و بگذارید ۱۰ دقیقه دم بکشد. این دمنوش را دو تا سه بار در روز بنوشید.
صاف کردن شکم با زنجبیل
زنجبیل نیز برای رفع نفخ مفید است، زیرا خواص ضد التهابی بر سیستم گوارش دارد. برای درمان مشکلات دیگر گوارشی، چون حالت تهوع، استفراغ و شکم درد نیز میتوانید از زنجبیل استفاده کنید.
یک تکهی دو تا سه سانتیمتری از زنجبیل جدا کرده، خرد کنید و با آن چای زنجبیل تهیه کنید. این دمنوش را ۲۰ دقیقه قبل از صرف غذا بنوشید تا بعد از غذا دچار نفخ نشوید.
زردچوبه را ادویهی طلایی مینامند، چون خواص بینظیری برای گوارش دارد. این گیاه دارای ترکیباتی است که از نفخ جلوگیری میکنند. زردچوبه، سیستم گوارش را تحریک میکند تا موثرتر کار کند. عصارهی زردچوبه نیز میتواند خیلی از علائم سندروم روده تحریک پذیر را تسکین بدهد.
خواص گوارشی زردچوبه ناشی از ترکیبی به نام کورکومین هستند که یک آنتی اکسیدان قدرتمند و ضد التهاب است. با نوشیدن یک فنجان دمنوش گرم و آرامشبخش زردچوبه و زنجبیل از درد و ناراحتی نفخ خلاص شوید.
یک دوم قاشق چایخوری پودر زردچوبه و یک دوم قاشق چایخوری پودر زنجبیل را در یک فنجان آب جوش بریزید و خوب هم بزنید. اجازه دهید ۵ دقیقه دم بکشد، پس از خنک شدن یک قاشق چایخوری عسل و کمی فلفل سیاه به آن اضافه کنید تا زردچوبه در بدن بهتر جذب شود. این دمنوش را دو بار در روز بنوشید.
درمان نفخ با پروبیوتیکها
پروبیوتیکها کمک میکنند از حجم گاز در رودهها کاسته شده و شکم دردتان تسکین پیدا کند. دانشمندان کشف کردهاند که پروبیوتیکها میتوانند ساختار میکروبیوتای روده را بهبود بدهند و در نتیجه طی فرایند گوارش، گاز کمتری تولید شود. ماست پروبیوتیک یکی از غذاهایی است که میتواند شما را از علائم نفخ رها کند.
درمان نفخ و صاف شدن شکم با سرکه سیب
اگر میخواهید یک رژیم غذایی ضد نفخ در پیش بگیرید باید روزتان را با یک لیوان سرکه سیب رقیق شده شروع کنید. سرکه سیب به گوارش چربیها در رودهها نیز کمک میکند و برای تسکین علائم سوزش معده نیز مفید است.
برای جلوگیری از احساس نفخ بعد از غذا، یک قاشق غذاخوری سرکه سیب را با یک لیوان آب گرم مخلوط کرده و قبل از ناهار و شام بنوشید. اگر طعم این ترکیب را دوست ندارید میتوانید یک قاشق عسل نیز به آن اضافه کنید.
صاف شدن شکم با زغال فعال
زغال فعال میتواند حجم گاز رودهها را طی فرایند گوارش کاهش بدهد. قرصهای زغال فعال احساس نفخ را تسکین میدهند.
همچنین اگر غذای نفاخی مانند لوبیا و کلم خوردهاید میتوانید از زغال فعال برای رفع نفختان استفاده کنید.
صاف شدن شکم با دارچین
غذاهای ضد نفخی که حاوی دارچین هستند به تشدید خواص آنها کمک کرده و نفخ را بهتر تسکین میدهند.
دارچین خواص ضد میکروبی دارد که میتواند عفونتهای رودهای را که سبب تجمع گاز میشوند از بین ببرد. مطالعاتی نشان دادهاند ترکیبات موجود در دارچین میتوانند به نابودی عفونتهای ناشی از هلیکوباکترپیلوری کمک کنند.
صاف شدن شکم با زیره
دانههای زیره نیز قدرت خاصی در برزرف کردن نفخ شکم دارند. زیره دارای خاصیت ضد التهابی بوده و اسپاسمهای عضلانی را کاهش میدهد. دو قاشق چایخوری دانههای زیره را خرد کرده و به یک فنجان آب جوش اضافه کنید، بگذارید ۱۵ دقیقه دم بکشد، صاف کنید و بنوشید. از این دمنوش روزی ۴ بار میتوانید استفاده کنید.
نکاتی برای پیشگیری از نفخ شکم
بهترین راه پیشگیری از نفخ شکم، خوردن غذاهایی است که برای معده و روده مفیدند. همچنین باید غذا را آهسته بخورید تا به آن فرصت بدهید خوب جویده شوند و پُرخوری نکنید.
آهسته بخورید و بنوشید
آهسته غذا خوردن باعث میشود گوارش ما بهتر عمل کرده وهوای کمتری نیز ببلعید.
از خوردن غذاهای نفاخ اجتناب کنید
اگر متوجه شدید بعد از خوردن غذاهای خاصی دچار علائم نفخ و گاز میشوید پس از آنها دوری کنید.
بعد از صرف غذا راه بروید
یک پیاده روی سبُک میتواند کمک خوبی برای شروع گوارش باشد.
کمتر غذاهای چرب مصرف کنید
غذهایی که چربی زیادی دارند نه تنها برای قلبتان مضرند بلکه مانند ترمزی برای گوارش عمل میکنند.
کمتر لبنیات مصرف کنید
اگر عدم تحمل لاکتوز دارید از مصرف لبنیات خودداری کنید. لاکتوز نوعی کربوهیدرات موجود در محصولات لبنی است که برخی از افراد به سختی میتوانند آن را هضم کنند. مشکل در هضم لاکتوز میتواند موجب تجمع گاز زیادی در رودهها شده و احساس نفخ و درد و ناراحتی به فرد بدهد. اگر متوجه شدید شیر، پنیر و سایر محصولات لبنی باعث نفخ رودههایتان میشوند پس آنها را مصرف نکنید. خوردن ماست یا کفیر مشکلی ندارد، زیرا این غذاها پروبیوتیک دارند و به پیشگیری از نفخ کمک میکنند.