موزه نهاوند همچنان خانه‌به‌دوش است
با وجود اینکه در بیشتر شهر‌های ایران مکان‌های فرهنگی مانند موزه و فرهنگسرا به صورت مشارکتی احداث می‌شود و انجام امور فرهنگی یکی از وظایف ذاتی شهرداری‌ها است و میراث فرهنگی تنها مجوز صادر می‌کند، اما شهرداری نهاوند پس از چند سال از میراث فرهنگی شکایت کرد و ساختمان خود که محل موزه این شهرستان بود را پس گرفت.
موزه تاریخ و فرهنگ نهاوند هم با همین دید در سال ۹۲ و با همکاری شورای شهر احداث شد، ملک را شهرداری تأمین کرد و اشیاء، نیروی انسانی، نگهداری، حفاظت و اداره کردن آن را میراث فرهنگی به عهده گرفت.
اما اعضای شورای شهر و شهردار وقت نهاوند با اعتقاد به اینکه ملک متعلق به مردم است و به آن نیاز دارند از دو سال قبل از شکایت، شروع به مکاتبه با میراث فرهنگی کرده و اخطار دادند، میراث فرهنگی هم اگرچه به صورت کتبی پاسخ آن‌ها را نداد، اما مدیرکل وقت میراث فرهنگی استان، فرماندار و نماینده مردم نهاوند در مجلس به این قضیه ورود کرده و به صورت حضوری مسأله را فیصله داده بودند.
همان زمان شهردار معتقد بود میراث فرهنگی پاسخ مکاتبه را نداده و میراث فرهنگی هم اعتقاد داشت جواب لزوماً به صورت کتبی نیست و حضوری این مشکل پایان داده شده ضمن اینکه مکاتبه‌ای در کار نبوده و اخطار بوده است.
رئیس وقت اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان نهاوند همان زمان در گفتگو با ایسنا، با تأکید بر اینکه با جمع کردن موزه ما را مجبور به تخلیه کردند و امکان مقاومت در امور قضایی نیست، اظهار کرد: این موزه متعلق به مردم بود و استفاده اختصاصی از آن نمی‌شد.
محسن جانجان ادامه داد: آثار موزه به مخزن استان منتقل شده و به صورت امانت نگهداری می‌شوند، هر زمان که مسئولان تصمیم به برپایی مجدد موزه گرفتند و همکاری کردند، اشیاء را به نهاوند انتقال می‌دهیم.
وی حدود ۱۰ روز پس از این اتفاق به ایسنا گفت که خانه صمصام موزه تاریخ و فرهنگ نهاوند می‌شود و این خانه تاریخی که بخشی از آن قبلاً توسط میراث تملک شده بود پس از تملک کامل، مرمت و مهیا شدن شرایط به موزه تاریخ و فرهنگ نهاوند تبدیل خواهد شد.
جانجان شهریور سال ۱۴۰۰ با اعلام اینکه یک‌میلیارد تومان اعتبار به این بنا اختصاص یافته است، مطرح کرد: در حال حاضر مقدمات خرید این مکان فراهم شده که امیدواریم پس از انعقاد تفاهم‌نامه طی یک ماه آینده کار خرید خانه صمصام انجام شود.
وی آذرماه سال ۱۴۰۰ نیز به خبرنگار ایسنا گفت: راه‌اندازی موزه تاریخ و فرهنگ نهاوند به تخصیص اعتبار بستگی دارد و هر چقدر اعتبار زودتر تخصیص پیدا کند و بنا را تملک کنیم موزه هم زودتر راه‌اندازی می‌شود.
جانجان اضافه کرد: با توجه به پیگیری‌های انجام شده و قدمت و آوازه نهاوند در حوزه تاریخ و تمدن درصدد هستیم موزه جدیدی که ساختمان، نیرو و اشیای آن متعلق به میراث فرهنگی باشد، داشته باشیم تا بعد‌ها به مشکلات مشابه برنخوریم.
وی مطرح کرد: با پیگیری‌های نماینده مردم نهاوند در مجلس شورای اسلامی اعتباری در سال ۱۴۰۰ برای تملک بنا اختصاص یافته که امیدواریم بتوانیم کل بنا را تملک و استانداردسازی کرده و مجدداً موزه تاریخ و فرهنگ را در خانه تاریخی صمصام بنا کنیم.
دی‌ماه سال ۱۴۰۱ درِ خانه تاریخی صمصام به روی وزیر میراث فرهنگی باز شد و ضرغامی برای میانجیگری و تملک این بنا پا پیش گذاشت، اما در نهایت وزیر هم نتوانست گره تملک و مشکل تأمین اعتبار آن را باز کند و قصه خانه صمصام و موزه نهاوند به آخر نرسید.
حالا حدود سه سال است که شهر تاریخی نهاوند موزه‌ای ندارد و اشیاء این شهرستان خانه به دوش است و در مخزن همدان نگهداری می‌شود. رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان نهاوند درباره اقدامات جدید در راستای راه‌اندازی موزه به خبرنگار ایسنا گفت: تاکنون دو دانگ از بنا توسط میراث خریداری شده، اما اعتبارات استانی کفاف تملک کامل بنا را نمی‌دهد.
محمد احمدی ادامه داد: زمانی که اعتبارات سال ۱۴۰۰ اعلام شد با مالک برای خرید قسمتی دیگر از خانه صحبت کردیم، اما او قصد دارد ملک را یکجا به فروش برساند که با توجه به اعتبارات ما این مسأله از عهده میراث فرهنگی برنمی‌آید.
وی با اشاره به اینکه مقرر شده مبلغ خوبی از سفر ریاست جمهوری به تملک بنا اختصاص یابد، اظهار کرد: متأسفانه در سفر وزیر میراث فرهنگی به نهاوند مالک بنا رقم بسیار بالا و غیرکارشناسی برای فروش ملک مطرح کرد و به همین علت با رقم پیشنهاد شده موافقت نشد.
احمدی با بیان اینکه امیدواریم به زودی بنا تملک و زیرساخت‌های موزه در آن مهیا شود، افزود: پس از تملک بنا باید اقدامات حفاظتی انجام و نیروی انسانی تأمین شود تا بتوان اشیاء را به این محل منتقل کرد.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان نهاوند در ادامه به غنا و اهمیت اشیاء موزه تاریخ و فرهنگ نهاوند اشاره کرد و گفت: قدمت برخی از این اشیاء به دوران باستان برمی‌گردد که از این حیث اهمیت زیادی دارد.
به گزارش ایسنا، تعداد خانه‌های قدیمی در شهر‌های تاریخی مانند نهاوند زیاد است که تعدادی به علت بی‌توجهی در گذشته تخریب‌شده و یکی از بهترین گزینه‌ها برای حفظ بنا‌های باقی‌مانده تغییر کاربری متناسب آن‌هاست. خانه تاریخی صمصام که در یکی از محلات قدیمی نهاوند قرار دارد در سال ۸۰ در فهرست ملی به ثبت رسیده و مربوط به دوره قاجار است و پس از تبدیل به موزه می‌تواند مکانی برای نمایش تاریخ نهاوند باشد.
