وضعیت صعودی شاخص فلاکت در ایران؛ رکوردزنی ده ساله در سال ۱۴۰۱
بررسی اقتصاد ایران از سال 1391 نشان می دهد که کمترین شاخص فلاکت در دوازده سال اخیر در سال 1395 و پس از به نتیجه رسیدن برجام به ثبت رسیده است.
به گزارش اکوایران، به طور کلی دو شاخص تورم و بیکاری از مهم ترین شاخص های اقتصادی به شمار می آیند، و در تعیین وضعیت رفاه مردم اهمیت زیادی دارند؛ زیرا از یک طرف مردم آن را در زندگی روزمره حس میکنند و از طرف دیگر تغییرات آنها میتواند بر زندگی شان بسیار تاثیرگذار باشد. از همین رو در ابتدای دهه ۷۰ میلادی، آرتور اوکان با استفاده از این دو شاخص اقتصادی، شاخصی به نام شاخص فلاکت را به وجود آورد.
شاخص فلاکت معیاری از پریشانی اقتصادی است که افراد آن را به صورت روزمره به دلیل خطر بیکاری و افزایش هزینه های زندگی احساس می کنند. به عبارتی دیگر شاخص فلاکت با اضافه کردن نرخ بیکاری فصلی به نرخ تورم سالانه محاسبه می شود. برخی از تحلیلگران معتقدند افزایش این متغیر اقتصادی می تواند بر نرخ جرم و جنایت، فقر، خودکشی و.. نیز اثرگذار باشد.
اکنون با تغییر سال پایه مرکزآمار در شاخص قیمت مصرف کننده از سال 1395 به 1400 داده های تورم تغییر کرده و در ادامه موجب تغییر در شاخص فلاکت کشور در سال های مختلف شده است.
کمترین نرخ فلاکت در سال های برجام
طبق بررسی ها شاخص فلاکت درکشور از ابتدای دهه 90 تا کنون رشد چشمگیری یافته است. با شروع دهه 90 و آغاز تحریم های بین المللی علیه اقتصاد ایران نرخ بیکاری در سطح بالایی ثبت شده و در ادامه شاخص فلاکت نیز در مراتب بالایی قرار گرفت. در سال 1391 شاخص فلاکت 41.6 درصد به ثبت رسیده بود و نرخ بیکاری نیز برابر با 12.1 درصد ثبت شد. در سال های بعد به دلیل اعمال تحریم‌های شدید این نرخ افزایش یافت. به طوری که نرخ فلاکت به 43.3 درصد در سال 1392 رسید.
به نتیجه رسیدن برجام در دی ماه سال ۱۳۹۴ اما شرایط را برای ایران تغییر داد. نرخ تورم سالانه در سال 1395 تک رقمی شده و به 6.9 درصد رسید. همین موضوع موجب شد تا شاخض فلاکت در این سال به 19.3 درصد یعنی کمترین مقدار در ده سال گذشته برسد.
خروج ترامپ از برجام؛ شاخص فلاکت افزایشی شد
پس از اینکه ترامپ در سال 1397 از برجام خارج شده و سیاست فشار حداکثری را اعمال کرد، همراه با تغییر سایر شاخص های اقتصادی، شاخص فلاکت نیز در کشور افزایشی شده و در نهایت در سال 1401، این شاخص به 54.8 درصد رسیده است
تورم در این سال برابر با 45.8 درصد و نرخ بیکاری معادل با 9 درصد به ثبت رسیده است. بررسی ها نشان می دهد آن چه موجب شده تا شاخص فلاکت در سال های اخیر روند صعودی داشته باشد، وضعیت رو به رشد تورم بوده است. چرا که در سال های گذشته نرخ بیکاری مسیری کاهشی را رقم زده و در پایان سال گذشته به حداقل خود در ده سال رسیده است.
