منابع آگاه خبر دادهاند که مشاور بایدن در مورد دسترسی دیپلماتیک احتمالی به ایران در مورد برنامه هستهای با مقامات عمان گفتگو کرده است.
به نوشته باراک راوید در آکسیوس، پنج مقام آمریکایی، اسرائیلی و اروپایی تائید کردهاند که برت مکگورک، دستیار ارشد جو بایدن در امور خاورمیانه، اوایل ماه جاری میلادی برای گفتگو با مقامات عمانی در مورد ارتباط دیپلماتیک احتمالی با ایران در رابطه با برنامه هستهای این کشور، سفری بیسروصدا به عمان داشته است.
این ماجرا از این جهت اهمیت دارد که دولت بایدن ادعا کرده به شدت نگران پیشرفتهای برنامه هستهای ایران و این خطر وجود دارد که منجر به تشدید تنش نظامی در منطقه شود.
پیش از این، آکسیوس در ماه آوریل گزارش داده بود دولت بایدن با شرکای اروپایی و اسرائیلی خود درباره پیشنهاد احتمالی برای توافق موقت با ایران که شامل رفع برخی از تحریمها در ازای توقف بخشهایی از برنامه هستهای ایران، بحث کرده است.
در همین شرایط، چهار مقام اسرائیلی و آمریکایی به راوید گفتهاند که مکگورک پس از سفر به عربستان سعودی به همراه جیک سالیوان مشاور امنیت ملی و سفر به اسرائیل برای اطلاع رسانی درباره مذاکرات آمریکا در ریاض، در ۸ میبه مسقط سفر کرده است. سفر مکگورک به مسقط را نه ایالات متحده و نه عمان علنی نکرد. این مقامات گفتهاند که موضوع اصلی مورد بحث، ابتکار دیپلماتیک جدید برای برنامه هستهای ایران با میانجیگری عمان بوده است.
یک مقام ارشد اسرائیلی با استفاده از اصطلاحات دیپلماتیک برای مذاکراتی که از طریق طرف ثالث مورد توافق و بدون ملاقات رو در رو انجام میشود، به آکسیوس گفت: «عمانیها در حال انجام مذاکرات نزدیکی بین آمریکا و ایران هستند».
سه مقام ارشد اسرائیلی مدعی شدند که کاخ سفید از طریق دولت عمان در حال بررسی است که «آیا ایرانیها آماده برداشتن گامهایی هستند که محدودیتهایی را برای برنامه هستهایشان ایجاد میکند و اوضاع منطقه را آرام میدهد و در ازای آن چه میخواهند». یکی از مقامات ارشد اسرائیلی به آکسیوس گفت: «آمریکاییها خواهان یک تایماوت هستند».
با این همه، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید ادعاهای مقامات اسرائیلی را رد کرد. او گفت: «هیچ بحثی از سوی آمریکا درباره توافق موقت و هیچ بحثی درباره رفع تحریمها یا بسته شدن پروندههای پادمان وجود ندارد». اما یک دیپلمات ارشد اروپایی گفت که:ایالات متحده در حال همکاری با عمانیها در مورد موضوع ایران است». سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید هم گفت درباره دیپلماسی منطقهای که ایران یکی از جنبههای آن است، اظهار نظر نمیکنند.
مذاکرات واشنگتن و سئول برای آزادسازی ۷ میلیارد دلار بلوکهشده ایران
در این شرایط، سه مقام اسرائیلی به آکسیوس گفتند که اسرائیل نگران فشار احتمالی دولت بایدن برای توافق موقت با ایران است. همانطور که اکسیوس قبلاً گزارش داده بود، ران درمر، وزیر امور استراتژیک اسرائیل و تزاچی هانگبی، مشاور امنیت داخلی این رژیم، قرار است در دیدار روز پنجشنبه خود از کاخ سفید در مورد این نگرانیها گفتگو کنند.
وزارت خارجه عمان و ایران به درخواستها برای اظهار نظر در این زمینه پاسخ ندادهاند. اما در این بین، روزنامه کرهای اکونومیک دیلی روز سهشنبه گزارش داد که کرهجنوبی و ایالات متحده در حال مذاکره درباره راههایی برای آزادسازی ۷ میلیارد دلار از داراییهای بلوکه شده ایران در کرهجنوبی هستند. این وجوه بدهی کره جنوبی به تهران بابت واردات نفت از ایران است. در سال گذشته خبر آزادسازی این وجوه بارها توسط رسانههای ایران به عنوان گامی احتمالی در چارچوب توافق بین ایالات متحده و ایران در مورد موضوع هستهای یا به عنوان بخشی از مبادله زندانیان مطرح شده است.
۲ پرونده مورد اختلاف ایران و آژانس حلوفصل شد
به طور همزمان، چند رسانه ایرانی روز سهشنبه گزارش دادند که ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره بسته شدن تحقیقات درباره سایت هسته.ای اعلام نشده [ادعایی]مریوان در نزدیکی شهر آباده به توافق رسیده است. از پایان سال ۲۰۱۹، آژانس بینالمللی انرژی اتمی از طریق بازدید بازرسان سازمان ملل از سایت، این موضوع را بررسی کرده است.
با این حال، آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکنون درباره گزارش رسانههای ایران اظهار نظری نکرده است. انتظار میرود آژانس گزارشهای سه ماهه را قبل از جلسه شورای حکام که برای هفته آینده برنامهریزی شده، منتشر کند.
وزارت امور خارجه آمریکا گفته: «نمیتواند پیش از دریافت گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی، اظهار نظر کند». سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: «ما به آژانس بینالمللی انرژی اتمی و مدیرکل آن، رافائل گروسی، اعتماد کامل داریم و منتظر دریافت گزارشهای آژانس در روزهای آینده هستیم».
به گزارش رسانههای ایران، آژانس همچنین تصمیم گرفت تحقیقات مربوط به حادثه اخیر را که در آن بازرسان سازمان ملل متوجه شدند دانشمندان ایرانی مقدار کمی اورانیوم را تا سطح ۸۳.۷ درصد غنیسازی کردهاند را کنار بگذارند.
به عنوان بخشی از توافق با آژانس بین المللی انرژی اتمی، ایران با نصب مجدد تعدادی دوربین آژانس بینتلمللی انرژی اتمی در تاسیسات هستهای در اصفهان موافقت کرد. این دوربینها در ژوئن سال گذشته پس از رای مثبت آژانس بین المللی انرژی اتمی به قطعنامهای در انتقاد در ایران جمعآوری شدند.
منبع: اکوایران