وضعیت زندگی انسانها و میزان شادی آنها در یک طیف گسترده قرار میگیرد و در مورد هر انسان متفاوت است. اما در حوزه اقتصادی، نقطه مقابل شادی، یعنی فلکزدگی، ناشی از تورم بالا، هزینههای بالای استقراض و بیکاری است و فقط از طریق رشد اقتصادی میتوان به کاهش این فلاکت کمک کرد. مقایسه شاخص فلاکت کشورهای جهان میتواند میزان شاد یا غمگین بودن کشورهای مختلف را نشان دهد.
شاخص فلاکت هانکه (HAMI) هر سال میزان بیکاری و تورم را در مورد کشورهای جهان مشخص و آنها را دستهبندی میکند.
شاخص فلاکت هانکه چیست؟
به گزارش وبسایت Independent، شاخص فلاکت معیاری برای سنجش مشکلات اقتصادی است. قبلاً با مجموع نرخ بیکاری و نرخ تورم محاسبه میشد. هرچه شاخص فلاکت بالاتر باشد، وضعیت یک اقتصاد وخیمتر میشود.
آرتور اوکون، اقتصاددان، شاخص فلاکت را در دهه ۱۹۷۰ ایجاد کرد. او که در تلاش بود تا راهی برای سنجش رفاه عمومی مردم آمریکا بیابد، معتقد بود که نرخ بیکاری و نرخ تورم دو عامل مهمی هستند که زندگی مردم را تحت تاثیر قرار میدهند. بعدها، رابرت بارو، استاد دانشگاه هاروارد با اضافه کردن نرخ بهره، این شاخص را اصلاح کرد؛ و اکنون، استیو هانکه آن را تغییر داد.
او میگوید: «من نسخه بارو از شاخص فلاکت را با جایگزین کردن شکاف تولید با نرخ رشد تولید ناخالص داخلی واقعی سرانه و جایگزینی بازده اوراق قرضه ۳۰ ساله دولتی با نرخهای بهره اصلاح کردم. از این گذشته، نرخهای بهره بالاتر به معنای هزینه بالاتر اعتبار و سختی بیشتر برای وامگیرندگان است».
آخرین شاخص فلاکت استیو هانکه نرخ بیکاری را دو برابر میکند و بر اساس آن کشورها را رتبهبندی میکند. او در وبلاگ خود میگوید: شاخص فلاکت نباید مجموع سادهای از تورم و بیکاری، بلکه معیار بیکاری باید وزن سنگینتری در این اندازهگیری داشته باشد.
بنابراین، برای اولین بار، شاخص فلاکت سالانه هانکه در سال ۲۰۲۲ مؤلفه نرخ بیکاری را دو برابر کرده است. بر این اساس ایران در میان ۱۵۷ کشور جهان با شاخص فلاکت ۷۳.۳ در رتبه ۱۹ فلاکت قرار میگیرد و عاملی که بیشترین تاثیر را در این فلاکت دارد، تورم است.
در این رتبهبندی کشور زیمبابوه، فلکزدهترین کشور جهان و کشور سوئیس خوسبختترین آنهاست. پس از آن کویت در رتبه دوم و ایرلند در رتبه سوم قرار میگیرد.