افزایش قیمتها، تورم و گرانی افسارگسیخته، بسیاری از جنبههای زندگی مردم را تغییر داده است، تورم نه تنها کیفیت و بافت اجتماعی ایران را به آرامی میخراشد، بلکه فرهنگ عام و روزمرگیهای مردم را نیز دگرگون میکند.
یکی از اصلیترین تغییرات به ویژه در ۲ سال اخیر مربوط به حوزه خوراک است. طباخیها و فروش کله پاچه و سیراب شیردان، از جمله المانهای هویت غذایی ایرانی محسوب میشوند. فیلمهای طنز توریستهای خارجی در طباخیهای ایرانی در یوتیوب و دیگر شبکههای اجتماعی به شکل تعجبآوری بسیار پرطرفدار بوده است. با این همه، افزایش قیمتها این غذای طبقه کارگر و متوسط را تا حد زیادی از دسترس آنها خارج کرده است، قیمتهای بالای نیم میلیون برای کله پاچه این غذا را مدتها پیش از لیست منوی روزانه بخش عظیمی از جامعه خارج کرد. مدتی است که سیراب شیردانهای ۲۰۰ هزار تومانی نیز برای بسیاری به خاطره تبدیل شدهاند.
با توجه به افزایش قیمت جگر، فقرا معمولاً در جگرکیها چند سیخ خوئک سفارش میدادند، خوئک چربی ابتدای روده گوسفند و گاو است و گاهاً نیز بوی بسیار زننده شکمبه گوسفند میدهد، با این همه قیمت هر سیخ خوشگوشت نیز در فقرزدهترین محلات به ۱۵ تا ۲۰ هزار تومان رسیده است و گفته میشود در مناطق بالاتر شهر تهران نرخی به مراتب بیشتر دارد. ظاهراً بخش زیادی از محصولات مرتبط با گاو و گوسفند که به عنوان آلایش شناخته میشود، در حال حاضر صادر میشود.
جمشید نفر، دبیر کل کنفدراسیون صادرکنندگان کشور در اینباره به آفتابنیوز گفت: آلایش گوسفندی دارای دو نوع خوراکی و غیرخوراکی است و روده نیز در دسته آلایش غیرخوراکی طبقهبندی میشود، صادرات این محصول نیز طبق روال خودش ادامه دارد و از جمله صادرات ارزآور نیز محسوب میشود. یکی از کشورهای واردکننده روده گوسفند ایرانی، کشور آلمان است، در آن کشور از این محصول به جای پلاستیک در پوشش سوسیس مورد استفاده میشود. استفاده از روده به جای پلاستیک در کاور سوسیس باعث میشود هم سلامت و بهداشت محصول بالاتر باشد، هم آنکه ماندگاری آن نیز افزایش مییابد.
وی در ادامه افزود: مراحل پروسس روده برای آمادهسازی جهت صادرات غالباً با ماشین انجام میشود، ارزش صادراتی روده گاهاً تا ۱۰۰ برابر نیز میرسد، در حال حاضر قیمت هر کیلو روده صادراتی قریب ۴۰ دلار یا ۲ میلیون تومان است. در واقع روده کالای ۱۰۰ درصد صادراتی است، چون در کشور ما مورد مصرفی به آن صورت ندارد، وقتی هر کیلو گوشت مثلاً قریب ۴۰۰ هزار تومان قیمت دارد، به صرفه نیست که برای پوشش سوسیس به دست آمده از آن به جای پلاستیک از رودهای استفاده کنیم که هر کیلو ۲ میلیون تومان قیمت دارد و چند برابر خود محصول سوسیس ارزش دارد.
نفر در ادامه گفت: روده گاو نیز صادر میشود، از این محصول نیز برای پوشش و کاور سوسیس بهره برده میشود. از جمله دیگر محصولات صادراتی ما استخوان گاو و سیرابی است، این دو محصول غالباً به چین صادر میشود، البته سیرابی در چین مانند ایران خوراکی است.
وی در پاسخ به سوالی در مورد تاثیر صادرات سیرابی بر قیمت داخلی آن گفت: طبیعتاً هر محصولی که صادر شود، برای کشور ارزآوری خواهد داشت و مازاد سیرابی مورد مصرف داخلی به خارج صادر میشود، طبعاً افزایش قیمت دلار فارغ از اینکه صادر شوند یا خیر، بر رشد نرخ همه محصولات تاثیر گذاشته است. کشور ما علاوه بر اینکه صادرکننده روده گاو و گوسفند است، واردکننده آن نیز هست! قدیمها در واردات روده خیلی سختگیری میشد، اما با پیگیریها ما، مسئولین بلاخره به مزایای این مسئله پی بردند، در حال حاضر روده خام از کشورهای CIS (قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان،.) وارد میشود، سپس در ایران بر روی آن فرآوری لازم صورت میگیرد و به عنوان یک محصول دارای ارزش افزوده به کشورهای اروپایی صادر میشود، در حقیقت ما در خیلی زمینهها در کشور خامفروشی میکنیم، اما در این زمینه ما مواد خام را وارد و مواد فرآوریشده را صادر میکنیم.