دولت سیزدهم سخنگویی دارد که دولت قبل را از او بگیرید، چیزی برای گفتن ندارد/ نمی‌توان گفت در ایران یا کشور‌های دیگر نفوذی نیست
محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور در دولت دوازدهم و دیپلمات پیشین وزارت خارجه گفت: برای احیاء برجام و برداشتن تحریم‌ها دو فرصت داشتیم که هر دو فرصت از دست رفت. یکی اواخر اسفند ۹۹ یا اوایل ۱۴۰۰ بود که به دلیل انتخابات ریاست جمهوری خواسته شد که در دولت سیزدهم انجام شود و فرصت دیگر اواسط سال گذشته زمانی که بورل سفری به تهران کرد.
مهم‌ترین بخش‌های گفتگوی محمود واعظی را در ادامه می‌خوانید:
نمی‌توان دنیا را تقسیم کرد و گفت با این دنیا قهر هستیم. در غرب خوب و بد دارد، در شرق هم خوب و بد دارد، در آسیا هم خوب و بد دارد. این‌ها را نمی‌توان با یک نسخه جلو برد.
پایه‌گذار روابط ایران و عربستان سعودی در دوره اخیر، مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی بود. ایشان تلاش بسیار زیادی برای گسترش روابط این دو کشور انجام دادند و دکتر روحانی به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی سفر موفقی به عربستان داشتند که یکی از اسنادی که در توافق به آن تاکید شده در آن سفر امضا شده است.
بر اساس منافع ملی و امنیت ملی خود باید از روابط در فصل جدید مراقبت شود و با افرادی که خودسر عمل می‌کنند برخورد شود. اگر مراقبت شود روابط ایران و عربستان در آینده می‌تواند به سمت پیشرفت حرکت کند.
ثبات از درگیری و اختلاف به وجود نمی‌آید؛ عربستان بدنبال توسعه اقتصادی است. ایران هم به دنبال رفع تحریم و حل مشکلات اقتصادی و در نهایت توسعه کشور است. اگر دو طرف تصمیم به داشتن روابط مستحکم بگیرند قطعا صهیونیست‌ها و مخالفین روابط نمی‌توانند سنگ اندازی کنند. آن‌ها معمولا در زمان اختلاف بیشتر اهداف خود را محقق می‌کنند.
نمی‌توان گفت در ایران یا کشور‌های دیگر نفوذی نیست. سرویس‌های اطلاعاتی برای اینکه بتوانند اهداف خود را پیاده کنند. به روش‌ها و ابزار‌های مختلفی متوسل می‌شوند. سرویس اطلاعاتی ایران هم با هوشیاری به دنبال شناسایی افراد نفوذی هستند.
در سال ۹۲ زمانی که آقای روحانی دولت را تحویل گرفتند بحث تورم بالا و رشد منفی داشتیم. مذاکرات هسته‌ای و بحث رفع تحریم‌ها شروع شد و به دلیل امید به آینده که در مردم به وجود آمده بود هم قیمت ارز پایین آمد. تورم از ۴۰ درصد در آن زمان کاهش یافت و تک رقمی شد.
در بخش فضای مجازی، بخش سلامت، محیط زیست، شرکت‌های دانش بنیان، حقوق شهروندی و مسائل دیگر در دور اول چه اتفاقاتی بزرگی افتاد. توجه به شفافیت و حقوق شهروندی افزایش یافت، به طوریکه به رسانه‌ها اجازه می‌داد در روزنامه‌ها، سایت‌ها نظرات انتقادی خود را منعکس کنند.
دولت سیزدهم در هفته‌های شروع به کار اعلام کرد ما مشکل واکسن را حل کردیم؛ عیبی ندارد، آن زمان هیچ چیزی بیان نکردیم و گفتیم واکسن مورد نیاز کشور است و اینکه دولت سیزدهم پیگیری کرده عالی است و ما هم استقبال می‌کنیم.
همه مشکلات را به دولت قبل منتسب می‌کنیم موجب بی اعتمادی می‌شود، چون مردم شاهد سیاست‌ها و عملکرد دولت قبل و این دولت بوده اند و قضاوت خواهند کرد. همواره اعتقاد دارم که باید به دولتی که سرکار می‌آید کمک کنیم.
جلسات زیادی برگزار کردیم که ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کنیم، ولی در نهایت به اینجا رسیدیم که یکباره نمی‌شود. از ۲۵ قلم کالا به ۷-۶ قلم رساندیم؛ بدون اینکه تبلیغات کنیم و نگرانی در جامعه ایجاد کنیم. اولین کاری که کردیم باید تولید در داخل را افزایش می‌دادیم یا واردات را به اندازه‌ای می‌کردیم که وقتی ارز ۴۲۰۰ تومانی از کالایی برداشته شد بازار احساس کمبود نکند.
اقتصاد در هم تنیده شده است و مسائل داخلی و خارجی بر روی آن تأثیر می‌گذارد. شما نمی‌توانید این واقعیت را نادیده بگیرید. آقایان گفتند دولت قبل گره زده بود و ما نمی‌خواهیم گره بزنیم. استقبال می‌کنیم و کمک می‌کنیم. آیا شد؟
برای احیاء برجام و برداشتن تحریم‌ها دو فرصت داشتیم که هر دو فرصت از دست رفت. یکی اواخر اسفند ۹۹ یا اوایل ۱۴۰۰ بود که به دلیل انتخابات ریاست جمهوری خواسته شد که در دولت سیزدهم انجام شود و فرصت دیگر اواسط سال گذشته زمانی که بورل سفری به تهران کرد.
مشکلات اقتصادی و معیشت مردم یکی از دلایل بروز اعتراضات در سال گذشته بود. اگر دولت سیزدهم تحریم‌ها را برمی‌داشت و مشکلات اقتصادی ساماندهی می‌شد چه بسا اعتراضات سال گذشته را به این شکل نداشتیم.
در گذشته یک دولتی بود که همه مشکلات را گردن آن می‌انداختند. الان حاکمیت یکدست شده است و با قول‌هایی که داده شده انتظار به وجود آمده که مشکلات حل شود، ولی وضع بدتر شد. کالا‌ها گران‌تر شد و فشار بر مردم بیشتر شد.
در موضع سیاست خارجی نیاز داریم اصلاحات انجام شود. اقدامی که با عربستان انجام شد مورد حمایت قرارگرفت و نتیجه مثبت داد. همچنین توافقی که با آژانس اخیراً شد که به نظرم کار خوبی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام شد.
در حال حاضر در دنیای امروز سیاست خارجی این است هر جایی منافع ملی کشور است باید حضور داشت. با همان جایی که حضور دارید ممکن است اختلافاتی باشد و با وجود اختلافات روی موضع خود می‌ایستید، ولی آنچه منافع است با آن قهر نمی‌کنید.
نمی‌توان دنیا را تقسیم کرد و گفت با این دنیا قهر هستیم. در غرب خوب و بد دارد، در شرق هم خوب و بد دارد، در آسیا هم خوب و بد دارد. این‌ها را نمی‌توان با یک نسخه جلو برد. در سیاست خارجی باید تجدیدنظر کنیم.
سیاست، راهگشایی است. زمانیکه وزارت خارجه بودم، ایشان فرمودند با سه عنصر عزت، حکمت و مصلحت می‌توانیم با دنیا رابطه داشته باشیم.
چین بازار بزرگی است و باید با آن رابطه داشته باشیم. با روسیه باید رابطه داشته باشیم و با همسایگان خود باید رابطه داشته باشیم، ولی این‌ها بدین معنا نیست که بقیه دنیا را رها کنیم. نکته‌ای که ایشان بیان فرمودند کلیدی است یعنی ما با حفظ اصول باید انعطاف داشته باشیم.
آنچه درباره عربستان به وجود آمد را دستاورد مثبت می‌دانم. آنچه در ارتباط با آژانس را دستاورد مثبت می‌دانم، آن چه درباره آذربایجان اتفاق افتاد من می‌گویم عقب‌گرد است. روابط ما با آذربایجان روابط بسیار خوبی بود.
به نظر می‌رسد حتماً باید در سیاست خارجی هم باید اقتدار وزارت خارجه را بیشتر کنیم تا اعتماد به نفس بیشتری برای کار خود داشته باشند و هم باید پخته‌تر عمل شود. مسائل سیاست خارجه را نباید آمیخته با تبلیغات پوپولیستی داخلی کنیم. سیاست خارجی راه خود را دارد، چارچوب خود را دارد و باید در آن مسیر حرکت کرد.
