سلمان اسحاقی سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در جلسه علنی امروز قوه مقننه سومین گزارش کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی درباره بررسی عملکرد دستگاههای اجرایی در دوحوزه واردات و ترخیص تجهیزات پزشکی و مدیریت بازار دارویی کشور در اجرای تبصره (۱) ماده (۱۰۷) آییننامه داخلی مجلس شورای اسلامی را قرائت کرد که پس از آن برخی از نمایندگان نقطه نظرات خود را درباره وضعیت دارو در کشور مطرح کردند.
*تولیت دارو و تجهیزات پزشکی در اختیار وزارت بهداشت قرار گیرد
سیدجلیل میرمحمدی میبدی عضو کمیسیون بهداشت مجلس در این باره گفت: موضوع دارو و تجهیزات پزشکی با حیات مردم در ارتباط است. در یک سال گذشته در حوزه دارو و تجهیزات پزشکی شاهد کمبود بودهایم که باعث سردرگمی بیماران شده و عدم پاسخگویی مسئولین مرتبط را داشتهایم. علیرغم جلسات متعدد با محوریت شخص رئیس مجلس و جلسات متعدد کمیسیونهای بهداشت و درمان و اصل نودم قانون اساسی مجلس شورای اسلامی متأسفانه اتفاقی که باید، برای مردم و بیماران رخ نداد. امروز ما شاهد این هستیم که مطالبات قابل توجهی دانشگاهها از سازمان تأمین اجتماعی دارند که کسی پاسخگو نیست، بدهی قابل توجه دانشگاه علوم پزشکی را داریم که در اساسیترین مسائل خود نمیتواند پاسخ دهد.
میرمحمدی عنوان کرد: وزارت بهداشت و درمان باید کمبود دارو و کمبود تجهیزات را پیشبینی میکرد و نظارت دقیقی بر زنجیره تأمین و توزیع تجهیزات و لوازم پزشکی داشت، از سوی دیگر نیز انتظار داشتیم رئیس بانک مرکزی و وزیر اقتصاد به قول خود وفا و رئیس سازمان برنامه و بودجه اعتباراتی که متعهد قانونی بود، پرداخت میکرد و وزیر صمت پاسخ یک نامه را این میزان معطل نمیکرد.
نماینده تفت با اشاره به اینکه رئیس سازمان گمرک باید جدیتر وارد میشد و قبل از تاریخ ۲۵ خرداد ماه اجازه تقلیل عوارض گمرکی را میداد، بیان کرد: از رئیس سازمان غذا و دارو انتظار داشتیم که جدیتر به مسائل ورود میکرد. رئیس مجلس کاملاً به موضوع اشراف دارد، بیماران به دلیل نرسیدن دارو و تجهیزات پزشکی دچار آسیب غیرقابل برگشت میشوند، بیماران سردرگم هستند، تجهیزات پزشکی باید به چند برابر قیمت خریداری شود.
عضو کمیسیون بهداشت گفت: آقای وزیر اعلام کرد ترخیص در حال انجام است در حالی که اینگونه نیست، ترخیص ۲۵ خرداد انجام شده، از این تاریخ به بعد تکلیف آن مشخص نیست. درخواست داریم تولیت دارو و تجهیزات پزشکی در اختیار وزارت بهداشت قرار گیرد.
*مابه التفاوت ارز ترجیحی در پایان زنجیره به هنگام و به میزان کافی پرداخت نمیشود
همچنین سیدمرتضی خاتمی دیگر عضو کمیسین بهداشت مجلس در جریان بررسی سومین گزارش کمیسیون بهداشت و درمان در مورد بررسی عملکرد دستگاههای اجرایی در دو حوزه واردات و ترخیص تجهیزات پزشکی و مدیریت بازار دارویی کشور گفت: امروز کمبود دارو در حد داروهای عمومی پیش رفته است، داروهای تخصصی جای خود را دارند، انواع سرمها با کمبود مواجه است. مابه التفاوت ارز ترجیحی در پایان زنجیره به هنگام و به میزان کافی پرداخت نمیشود، ذخایر دارویی کشور در اقلام قابل توجهی کاهش یافته است، همانگونه در گزارش کمیسیون مشاهده کردید در برخی اقلام به سه ماه و حتی یک ماه کاهش یافته است.
عضو کمیسیون بهداشت مجلس ادامه داد:بانک مرکزی وظیفه تأمین ارز و سازمان برنامه و بودجه وظیفه تأمین منابع ریالی را به موقع و به میزان کافی انجام نمیدهد، در سه ماه گذشته مشکل تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی به مقوله کمبود دارو اضافه شده است و چند صد تن تجهیزات در گمرکات به دلیل ابهام نرخ حقوق ورودی بلاتکلیف مانده بود و علیرغم اهمیت موضوع برای تبدیل حقوق ورودی از ۴ درصد به یک درصد تصمیمگیری در سطح فرادستگاهی دچار خلأ بوده است که بالاخره در ۲۵ خرداد ماه به گمرکات ابلاغ شد.
خاتمی گفت: در حال حاضر برای ثبت سفارشهای تجهیزات و ملزومات پزشکی در سه ماهه جاری مبلغ ناچیزی تخصیص یافته و سازمان برنامه نیز تخصیص مناسب نداشته است. اعطای تسهیلات به زنجیره تأمین و توزیع دارو و تجهیزات با مقاومت بانکهای عامل دچار اختلال است.
عضو کمیسیون بهداشت مجلس خطاب به رئیس جمهور ادامه داد: به نظر میرسد یک خلأ تصمیمگیری، تنظیمگری، به خط نمودن دستگاههای ذیربط و راستی آزمایی ادعاهای دستگاهها وجود دارد و جایگاه آن فرادستگاهی است و در سطح معاون اول رئیس جمهور است، اگر این نقیصه رفع نشود همانگونه که پیشتر هشدار داده شده بود قطعاً در ماههای آینده این مشکلات به بحران تبدیل میشود. از جمله آنها بدهی سازمان تأمین اجتماعی به دانشگاهها است که در حال تبدیل شدن به یک مشکل بزرگ است.
*کمبود دارو به شدت مورد اعتراض مردم در کف جامعه قرار گرفته است
محمدعلی محسنی بندپی نیز در این جلسه گفت: شخص رئیس جمهور و معاون اول وی باید مستقیما به متأسفانه کمبود دارو امروز در کف جامعه به شدت مورد اعتراض مردم قرار گرفته است، به ویژه داروی بیماران خاص، پیوند کبد و کلیه؛ این در حالی است که ما پاسخی برای بیماران نداریم. هرچند معتقدم عدم هماهنگی میان دستگاههای اجرایی سبب ایجاد این مشکل شده است، اما این مهم برای مردم قابل پذیرش نیست، در واقع اینکه دارو تماماً خارجی و وارداتی باشد و یا اینکه در داخل تهیه شود، برای نوع بیماران که مدام از داروخانهای به داروخانه دیگر برای تهیه یک دارو میروند، اهمیتی ندارد.
نماینده نوشهر، چالوس و کلاردشت در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: همچنین شرکتهای بیمهای در پوشش بیمهای بسیاری از داروهای بیماران کوتاهی میکنند و متأسفانه مطالبات داروخانهها را پرداخت نمیکنند به همین دلیل داروخانهها از پذیرفتن نسخه بیماران مختلف پرهیز میکنند.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس افزود: اگرچه قرار بود تسهیلاتی در اختیار کارخانههای تولیدکننده دارو در کشور قرار گیرد، اما این مهم نیز محقق نشده است لذا دود عدم هماهنگی میان دستگاههای اجرایی به چشم مردم رفته است، با این اوصاف باید شخص رئیس جمهور و معاون اول وی مستقیماً به موضوع تهیه دارو بیماران ورود کند و نباید اجازه دهند بیماران بیشتر از این آسیب ببینند.
*کمبود بیش از ۲۰۰ قلم دارو در کشور/ حمایت از تولید با شعار نمیشود
بنابراین گزارش، علی بابائی کارنامی نماینده ساری در مجلس با اشاره به گزارش کمیسیون بهداشت، بیان کرد: از وزیر بهداشت تشکر میکنم که در ابتدای صحبتهای خود عذرخواهی کردند، تنها کلیدواژهای که در کشور رواج ندارد عذرخواهی است؛ اگر نمیتوانیم حداقل از مردم عذرخواهی کنیم.
وی با بیان اینکه با کمبود بیش از ۲۰۰ قلم دارو در کشور مواجه هستیم، ادامه داد: همگان ناکارآمدی طرح دارویار را میپذیرند، شرکتهای دارویی از وضعیت موجود ناراضی هستند. واردات داروهای خارجی را با هدف حمایت از تولید داخل ممنوع کردیم این در حالی است که بهای تمام شده دارو در کشور مدیریت نشده است.
این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی با اشاره به مشکلات داروسازان عنوان کرد: باید مشکلات این افراد مورد پرسش قرار گرفته و برای رفع آنها تدبیر صورت بگیرد. عدم تخصیص تسهیلات ارزان قیمت به شرکتهای تولیدکننده مشکلاتی برای آنها فراهم کرده است و با شعار نمیتوانیم از تولید داخلی حمایت کنیم، همچنین بالا بودن حقوق گمرکی معضلی در این حوزه است. نمیتوانیم حقوق گمرکی را بالا ببریم و انتظار داشته باشیم دارو ارزان به دست مردم برسد.
بابایی کارنامی با اشاره به کمبود داروهای پیوند، هموفیلی و بیماریهای خاص، خاطرنشان کرد: باید صادقانه مشکلات را با مردم در میان بگذاریم، ما صدای مردم هستیم و نمیتوانیم با آنها تعارف داشته باشیم. حوزه سلامت با زندگی مردم در ارتباط بوده و نمیتوان آن را از سفره حذف کرد.
وی همچنین از رئیس کمیسیون بهداشت برای بازدید میدانی از حوزههای تامین دارو در استان مازندران تشکر و قدردانی کرد و افزود: دارو موضوعی فرابخشی بوده و نمیتوان سازمان برنامه و بودجه خودش را از این چرخه خارج کند، دولت برای این موضوع مکلف بوده و باید به وظایف خود عمل کند. وزیر بهداشت باید پاسخگو باشد، اما این موضوع بدون همکاری همه ارکان حکومت قابل حل شدن نیست.
*تهیه دارو در کشور به مرحله بحرانی رسیده است
همچنین جبار کوچکی نژاد نماینده رشت در مجلس در جریان بررسی سومین گزارش کمیسیون بهداشت و درمان در مورد بررسی عملکرد دستگاههای اجرایی در دو حوزه واردات و ترخیص تجهیزات پزشکی و مدیریت بازار دارویی کشور گفت: اگرچه این سومین گزارش در رابطه با بحث دارو است که در صحن علنی تقدیم نمایندگان میشود، اما به دلیل عدم رسیدن به نتیجه موردنظر مشخص است که ارائه گزارش چاره کار نیست و ما همچنان در حوزه دارو با بحران روبرو هستیم ضمن آن که آینده را هم شفاف و خوب نمیبینیم بنابراین باید چارهای دیگر برای حل مشکل داروی مردم اندیشید.
وی افزود: با وجود آن که یک درصد از ارزش افزوده برای حوزه بهداشت تخصیص یافته است که بالای ۵۰ هزار همت میشود، و ۱۰ درصد تبصره ۱۴ برای وزارت بهداشت است، همچنین عوارض سیگار نیز برای این وزارتخانه است و ردیفهای بودجه دیگری هم برای تهیه دارو تصویب شده و این مسئله نشان میدهد مجلس به این مهم توجه کافی داشته است و حتی برای کاهش عوارض گمرکی نیز به دولت کمک کرده، اما همچنان مشکلات وجود دارد چرا که معتقدم تعارض منافع در وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو عامل ایجاد این مشکلات در حوزه دارو شده است.
*باید تامین و تخصیص به موقع منابع لازم را برای تامین دارو و تجهیزات پزشکی داشته باشیم
در پایان نیز حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت با اشاره به گزارش کمسیون متبوعش درباره وضعیت بازار دارو و تجهیزات پزشکی گفت: قصه پرغصه دارو و تجهیزات پزشکی کماکان ادامه دارد و متاسفانه نگرانیها را برای مجلس شورای اسلامی و نمایندگان و مردم افزایش داده است.
وی ضمن تشکر از پیگیریهای رئیس مجلس در خصوص بحث دارو و تجهیزات پزشکی ادامه داد: ما باید تامین و تخصیص به موقع منابع لازم را برای تامین دارو و تجهیزات پزشکی داشته باشیم، کاهش زمان تخصیص ارز توسط بانک مرکزی و انتقال آن توسط کارگزار که لازم به ذکر است در سال جاری از یک میلیارد و ۶۱ میلیون دلار ارز تخصیصی فقط ۶۰ میلیون دلار آن منجر به صدور حواله شده است که معنای آن است که کمتر از ۱۰ درصد تخصیص پیدا کرده است که رئیس سازمان غذا و دارو از طریق رئیس بانک مرکزی باید پیگیر این موضوع باشد که چطور میشود تخصیصهای دیگر انجام شود.
رئیس کمیسیون بهداشت گفت: پرداخت مطالبات مراکز درمانی و شرکتهای پخش در اسرع وقت که این عدد نزدیک به ۴۰ همت میباشد که متاسفانه این مشکل هنوز به قوت خود باقی مانده است. تامین به موقع منابع مالی طرح دارویاب توسط سازمان برنامه و بودجه که لازم به ذکر است که از ۷۳ همت مصوب سال گذشته فقط ۱۳.۴ همت پرداخت شده است و در سال جاری از ۶۹ همت مصوب تاکنون مبلغی حدود ۵ همت پرداخت شده است، در حالی که باید نزدیک به ۱۷ همت پرداخت میشد.
شهریاری ادامه داد: تامین نقدینگی موردنیاز شرکت ها، اعطای تسهیلات توسط بانکها مقرر بود نزدیک به ۳۰ همت پرداخت شود که بانک مرکزی میگوید ابلاغ کردیم، ولی هنوز شرکتهای دارویی از این موضوع بهرهمند نشده اند.