کفشهای جدید نایکی برای طرفداران کفشهای ورزشی است که بر خلاف سایر کفشهای کتانی نایکی رنگهای براق و چشمنواز دارد. این کفشها با ظاهری فرسوده به رنگ گِلی و سبز نئون به بازار عرضه شده است و البته برخی کارشناسان مد به شدت از این طراحی انتقاد کردهاند.
این کفشهای ۱۸۰ دلاری بدون چسب هستند و بندهای تزئینی دارند. مزیت اصلی این کفشها در بازیافتی بودن آن است. اجزای این کفش به راحتی از یکدیگر جدا میشوند و ساخته شده از الیاف بازیافتی هستند.
منتقدان این کفش معتقدند این کتانی هیچ زیبایی ندارد و بیشتر مخاطب را یاد کفشهایی میاندارد که در زبالهها پیدا میشوند. کاربران شبکههای اجتماعی عنواین مختلفی، چون «غوطهور در زباله»، «قارچ پا» و «بیخانمان» روی این کفش گذاشتند. برخی دیگر از کاربران هم این کفش را چیزی شبیه ریههای فردی که روزی یک پاکت سیگار میکشد، تشبیه کردهاند.
گفته میشود، این کتانی دوام بسیار خوبی دارد. این را آن دسته از کاربرانی میگویند که این کتانی را خریده و استفاده کردهاند. بنابه گفته آنها این کفش، راحتترین کتانی است که تا بحال داشتهاند که با طراحی و انتخاب مواد باکیفیت، به یکی از بادوامترین کتانیها تبدیل شده است.
اما درباره کتانی بازیافتی «نایکی» نباید تنها زیبایی را در نظر گرفت. موضوع مهم درباره این کفشها تعهد این شرکت به مقوله «مد پایدار» است.
«مُد پایدار»، مدی که بلای جان زمین نیست!
تقریبا همه ما میدانیم که صنعت مد بعد از نفت، آلودهترین صنعت دنیا است. میزان گاز گلخانهای که صنعت مد تولید میکند از مجموع میزان گاز گلخانهای صنعت کشتیرانی و هواپیمایی بیشتر است. هر ساله نیز هزار تن لباس دور انداخته میشود که ۹۵ درصد آنها قابلیت بازیافت دارد ولی با این وجود تولیدکنندگان پوشاک از آنها استفاده نمیکنند و مواد جدیدی را تولید و آلودگی بیشتری را به محیط زیست وارد میکنند.
حالا چند سالی است که آلودگیهای محیط زیستی تولید پوشاک مورد توجه تولیدکنندگان آن و دوستداران محیط زیست قرار گرفته است. به همین دلیل در صنایع پوشاک، موضوع مد پایدار یا مد سازگار با محیط زیست مطرح شده است. مد سازگار با محیط زیست یا مد دوستدار محیط زیست به نوعی از طراحی مد گفته میشود که بر اساس تمامی مبانی و اصول اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی پایهگذاری شده است. این نوع از مد، قسمتی از سیاست طراحی پوشاک سازگار با محیط زیست است که در آن اولویت با تاثیرات مستقیم و غیرمستقیم تولید پوشاک بر محیط با هدف به حداقل رساندن تاثیرات مخرب این فرآیند بر محیط زیست است.
اما حالا در دنیا برندهای مطرحی مدافع مد پایدار شدهاند؛ شرکتهایی که سعی میکنند در صنعت مد تا حد زیادی اخلاقگرا عمل کنند و زمین را دوست داشته باشند. «لیوایز»، «آدیداس»، «تیمبرلند» و... از جمله برندهایی هستند که اعلام کردهاند، میخواهند نسبت به محیط زیست وفادار باشند.
ما چگونه باید به «مُد پایدار» وفادار باشیم؟
وفادار بودن به زمین و یاد مد اخلاقگرا تنها به این معنا نیست که ما از شرکتهایی خرید کنیم که با عنوان «مد پایدار» تولید محصول میکنند؛ بلکه کمتر خریدن خودش یک نوع پایداری است. همه ما باید از تاثیر خرید یک لباس یا یک جفت کفش بر محیط زیست آگاه باشیم. خرید لباس نباید یک بخش بیاهمیت از سبک زندگی مدرن ما باشد که با هر فصل تغییر میکند؛ بلکه باید آن را به عنوان یک مسئولیت زیست محیطی و انسانی ببینیم که میتواند آیندهی سیارهی ما را بهشدت تحت تاثیر قرار دهد.