با اینکه پروتئین به رشد عضلانی کمک میکند، گرسنگی را کاهش میدهد و نقش مثبتی در کاهش وزن دارد، اما زیادهروی در مصرف این درشتمغذی میتواند پیامدهای منفی و ناگواری برای سلامت ما داشته باشد. قاعده کلی این است که مردان سالم بهازای هر ۴۵۰ گرم از وزنشان باید ۰.۴۵ گرم پروتئین دریافت کنند، درحالی که این میزان برای زنان سالم حدودا ۰.۳۵ گرم است. البته افراد کمتحرک باید درباره پروتئین مورد نیاز بدنشان با متخصصان تغذیه مشورت کنند.
در ادامه این مطلب با مهمترین پیامدهای منفی زیادهروی در مصرف پروتئین آشنا میشویم که به ترتیب عبارتند از:
۱- احساس تشنگی شدید
زیادهروی در مصرف پروتئین نهتنها میتواند به کلیهها آسیب برساند بلکه میتواند بدن را خشک کند و احساس تشنگی شدیدی بهوجود بیاورد. دلیلش هم به افزایش میزان نیتروژن در بدن برمیگردد که سمی محسوب میشود. بدن در چنین حالتی از دفع مایعات و آب موجود در خودش برای دفع نیتروژن کمک میگیرد درحالی که همین روند میتواند احساس تشنگی شدیدی ایجاد کند.
۲- بوی بسیار بد دهان
امروزه بسیاری از افرادی که مصرف کربوهیدراتها را شدیدا کاهش میدهند، از انبوه منابع پروتئینی بهعنوان جایگزین استفاده میکنند، اما نمیدانند که چنین کاری بوی بسیار بدی در دهان بهوجود میآورد. درواقع، وقتی که کربوهیدرات کافی دریافت نمیکنید، بدن هم چربیها و پروتئینها را در فرایند خاصی بهنام کتوز تبدیل به سوخت میکند. اما کتوز بوی بسیار بدی بهوجود میآورد که حتی با استفاده از نخدندان یا مسواک هم برطرف نمیشود. استفاده متعادل از کربوهیدراتهای مناسب در کنار منابع پروتئین و همچنین استفاده کافی از مایعات در طول روز به رفع این بوی بد کمک میکند.
۳- وارد کردن فشار به کلیهها
وقتی که استیک، سینه مرغ یا دیگر منابع پروتئینی عضلهساز را مصرف میکنید، همزمان نیتروژن هم دریافت خواهید کرد که بهطور طبیعی در اسیدهای آمینه سازنده پروتئینها یافت میشود. اگر میزان دریافت پروتئین در محدوده عادی باشد، این نیتروژن بدون آسیبرسانی به بدن و بدون مشکل دفع میشود، اما زیادهروی در مصرف پروتئین نهایتا کلیهها را برای دفع کردن نیتروژن مازاد تحت فشار قرار میدهد. این روند در کوتاهمدت مشکل خاصی بهوجود نمیآورد، اما در طولانیمدت خطر آسیبدیدگی کلیهها را بیشتر میکند.
۴- ایجاد احساس تهوع
وقتی که در مصرف پروتئینها زیادهروی میکنید، آنزیمهای گوارشی نمیتوانند با حجم بالای پروتئینهای دریافت شده سازگار شوند. این روند به سوءهاضمه و شکلگیری احساس تهوع منتهی خواهد شد. کاهش حجم پروتئینهای دریافتی باید این مشکل گوارشی را برطرف کند. استفاده متعادل از پروتئینهای باکیفیت در کنار کربوهیدراتهای پیچیده برای مقابله با این مشکل توصیه میشود.
۵- افزایش چربی شکمی
زیادهروی در مصرف پروتئین نهتنها باعث افزایش وزن میشود بلکه این اضافهوزن عمدتا در قالب چربی شکمی نمایان خواهد شد. بهگفته متخصصان تغذیه، حداکثر پروتئینی که بدن در هر وعده غذایی میتواند در هضم و جذبش موفق عمل کند، ۳۰ گرم است. پروتئین دریافت شده اضافی عمدتا در قالب چربی ذخیره میشود درحالی که اسیدهای آمینه اضافی هم بهراحتی دفع خواهند شد.
۶- کاهش طول عمر
براساس مطالعه منتشر شده در Cell Metabolism، خطر مرگ بر اثر سرطان در میان افرادی که بیشازحد از منابع پروتئینی حیوانی استفاده میکنند، حدودا ۴ برابر بیشتر از کسانی است که رژیم کمپروتئین دارند. طبق گزارش منتشر شده در WebMD، گروه دیگری از محققان هم دریافتهاند که اساسا خطر مرگ در میان افرادی که بیشازحد از پروتئین استفاده میکنند، ۶۶ درصد بیشتر از کسانی است که کمتر از پروتئین استفاده میکنند.