حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه با شبکه تلویزیونی فونیکس چین گفتگو کرد که مشروح آن را در زیر میخوانید.
تمرکز ایران بر صلح و امنیت جهانی
وزیر خارجه در پاسخ به این سوال که بعد از عضویت رسمی ایران در سازمان همکاری شانگهای، ایران امیدوار است از طریق این پلتفرم به چه فرصتهایی دست یابد؟ گفت: قبل از هر چیز از حمایتهای دولت چین به ویژه حمایتهای جناب آقای شیء رئیس جمهور چین تشکر میکنم که در کنار سایر همکاران ما در وزارت امور خارجه و وزیر خارجه جمهوری خلق چین به تکمیل عضویت جمهوری اسلامی ایران در شانگهای کمک کردند. معتقدم به موازات همکاریهای راهبردی ایران و چین، عضویت ایران در سازمان شانگهای یک ظرفیت فزاینده و نیرومندتری را فراهم کرده که در قالب چندجانبه نیز ایران و چین با حضورشان در این سازمان بتوانند همکاریهایشان را توسعه دهند.
امیرعبداللهیان ادامه داد: طبعاً یکی از موضوعات مورد توجه ما در سازمان شانگهای، تمرکز بر صلح و امنیت جهانی است. این دقیقاً همان اهدافی است که رئیس جمهور کشورمان و رئیس جمهور چین دنبال میکنند. بحث مبارزه با تروریسم در منطقه یک موضوع جدی است. ایران در این رابطه شهدای زیادی را تقدیم کرده و موفقیتهای خیلی بزرگی را نیز در منطقه به دست آوردهایم.
وی ادامه داد: در دیگر حوزهها مسئله تمرکز بر اقتصاد و تجارت با استفاده از ظرفیت شانگهای، همکاریهای فرهنگی، گردشگری و سایر ظرفیتهایی که در چارچوب همکاریهای چندجانبه اعضا در سازمان شانگهای مورد توجه است، از جمله مسائلی که ما فکر میکنیم با تکمیل عضویت ایران در سازمان شانگهای میتوانیم به آن بپردازیم و نتیجهاش توسعه امنیت و پیشرفت هر چه بیشتر یکایک کشورهای عضو سازمان شانگهای و رفاه بیشتر ملتهای عضو شانگهای خواهد بود.
بریکس یک فرصت اقتصادی بسیار مهم
خبرنگار با بیان اینکه بعد از عضویت و پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگهای، ایران به بریکس هم خواهد پیوست و به نظر شما این برای ایران و این دو سازمان چه تأثیری خواهد داشت؟ گفت: اخیرًا در نشست دوستان بریکس در کیپ تاون آفریقای جنوبی شرکت کردم. در آنجا دیدگاههای اعضا اصلی و همچنین اعضای مهمان و دوستان بریکس که دعوت شده بودند از جمله جمهوری اسلامی ایران، عربستان سعودی و دیگر کشورها تبادل شد.ما معتقد هستیم بریکس یک فرصت اقتصادی بسیار مهم است که میتواند به توسعه پایدار کشورهای عضو بیش از پیش کمک کند. موضوعی که در دستورکار وزرای خارجه دوستان بریکس قرار داشت، دعوت از سران کشورهای جدید در نشست آینده سران در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی بود.
امیرعبداللهیان ادامه داد: با همتای خودم وزیر امور خارجه آفریقای جنوبی گفتگو داشتم. خانم وزیر اطلاع داد که از رئیس جمهور کشورم برای حضور در نشست دوستان بریکس که در آینده نه چندان دور در ژوهانسبورگ برگزار خواهد شد، دعوت به عمل خواهد آمد، همچنین از دیگر دوستان بریکس که به این اجلاس دعوت خواهند شد. تعامل و همکاری سازمانی بین بریکس و شانگهای هم میتواند یک فرصت مضاعف و بیشتری را فراهم کند. برای اهداف ذکر شده و برای تحقق اهدافی که به آن اشاره شد، امروز در منطقه ما ایده همکاریهای بزرگتر و توسعه یافتهتر در حوزه اوراسیا مطرح است.همه اینها کمک میکند با توجه به موقعیت ویژه ژئوپولتیک، ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک ایران، ما بتوانیم هم از این ظرفیتها به خوبی استفاده کنیم. هم توانمندیهای جمهوری اسلامی ایران و ظرفیتهای کشور ایران را با دیگر اعضا در شانگهای، بریکس و اتحادیه اقتصادی اوراسیا به اشتراک بگذاریم.
خبرنگار از امیرعبداللهیان پرسید امروزه در جهان تقابل و تفرقه وجود دارد و پیوستن ایران به سازمان منطقهای مثل شانگهای به نظر شما چه اهمیتی دارد؟ که رئیس دستگاه دیپلماسی پاسخ داد: مهمترین اهمیتش این است که وجود سازمان شانگهای و تقویت آن کمک میکند به تحقق چندجانبه گرایی در جهان و دوری از یکجانبه گرایی. آنچه که امروز به عنوان یک چالش جهان با آن مواجه است، یکجانبه گرایی است و تلاشهایی که برای مقابله با چند جانبه گرایی انجام میشود. چندجانبه گرایی میتواند به شکل قویتر و نیرومندتری منافع کشورها و ملتها را تأمین کند. چندجانبه گرایی میتواند به شکل قویتر و نیرومندتری منافع کشورها و ملتها را تأمین کند.
برای مقابله با تحریمها دو مسیر را به طور همزمان دنبال میکنیم
خبرنگار درباره مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا سوال کرد که وزیر امور خارجه در این باره اظهار داشت: ایران هفتهها است که گفتگوهایی را با سه کشور آلمان، فرانسه و انگلیس شروع کرده است. این گفتگوها از نروژ شروع شد و اخیراً هم در ابوظبی امارات متحده عربی ادامه پیدا کرد. گفتگوها ناظر بر این است که بتوانیم از سو تفاهمها عبور کنیم و ایران و سه کشور اروپایی در مسیر تعامل و همکاری بهتری قرار بگیرند.
امیرعبداللهیان یادآور شد: البته روابط ما با اتحادیه اروپا و با بخش اعظمی از اروپا یک روابط طبیعی و رو به پیشرفت است. در دولت آقای دکتر رئیسی ما برای مقابله با تحریمها دو مسیر را به طور همزمان دنبال میکنیم. مسیر اول تلاش برای بیاثر کردن تحریمهاست و مسیر دیگر تلاش برای لغو تحریمها با استفاده از ابزار دیپلماسی و مذاکره. ما در هر دو مسیر حرکت میکنیم.
سازمان شانگهای را یک سازمان با کارکردهای متنوع و متفاوت میبینیم
وی در پاسخ به این سوال که آیا پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگهای، به ایران برای مقابله با تحریم کمک میکند؟ عنوان کرد: ما سازمان شانگهای را یک سازمان با کارکردهای متنوع و متفاوت میبینیم. آنچه مهم است این است که از ظرفیتهای اقتصادی، تجاری، فرهنگی و همکاری در حوزه مبارزه با تروریسم و سایر حوزهها بتوانیم به خوبی در راستای منافع همه طرفها و همه اعضای شانگهای برخوردار بشویم.
روابط ایران و عربستان
وزیر خارجه درباره روابط ایران و عربستان نیز بیان کرد: در دو مرحله دیدار اخیر در کیپ تاون آفریقای جنوبی و در روزهای گذشته در تهران با جناب آقای فیصل بن فرحان وزیر امور خارجه عربستان سعودی، موضوعات همکاریهای مشترک را مورد توجه قرار دادیم و هر دو تاکید داریم بر اینکه ما باید بر همکاریهای اقتصادی تجاری، گردشگری و سرمایهگذاری تمرکز بیشتری داشته باشیم. در سالهای گذشته حتی در مقاطعی که روابط تهران و ریاض روابطی خوب و به دور از تنش بوده است، ما هیچگاه در همکاریهای اقتصادی و تجاری یک برنامه پایدار و ماندگاری را بین دو کشور تعریف نکردهایم. امروز یکی از اولویتهای ما همکاری در این حوزه است.دولت ایران به موضوعات همکاری اقتصادی و تجاری با کشورهای مختلف با اولویت همسایگان از جمله عربستان سعودی توجه دارد.
روابط ممتاز و راهبردی ایران و روسیه
وی درباره مناسبات ایران و روسیه نیز با بیان اینکه روابط ایران و روسیه روابط ممتاز و راهبردی است، گفت: اولاً ما در حوزه استقلال سیاسی به شعار اصلی که در قانون اساسی به آن پرداخته شده، یعنی نه شرقی و نه غربی پایبند هستیم.
امیرعبداللهیان توضیح داد: یعنی ما نه سلطه قدرتی را در غرب و یا قدرتی در شرق را خواهیم پذیرفت، نه اجازه میدهیم که چنین نگاهی را نظامهای سیاسی در غرب یا شرق نسبت به ایران داشته باشند.اما در عین حال در چارچوب منافع ملی و همکاری با همه طرفها با غرب و شرق عالم ارتباط داریم. هر جا منافعی برای ایران و ملت ایران وجود داشته باشد، ما در آنجا هستیم و حضور پررنگ هم خواهیم داشت. ما در سالهای اخیر به ویژه در ۲۲ ماه گذشته دولت آقای دکتر رئیسی توافقات بسیار مهمی را در راستای همکاریهای تجاری، اقتصادی، گردشگری، ترانزیت، انرژی با کشور روسیه داریم و آن چیزی است که هر دو طرف از آن نفع میبرند.
در جنگ اوکراین در کنار هیچیک از طرفین جنگ نیستیم
امیرعبداللهیان اضافه کرد: روابط ما با روسیه علیه هیچ طرفی نیست. همین جا میخواهم با استفاده از فرصت با صراحت بگویم که ما در جنگ اوکراین در کنار هیچیک از طرفین جنگ نیستیم و از ابتدای این جنگ هر دو طرف را به صلح، مذاکره و توافق از طریق مذاکره و دیپلماسی دعوت کردیم. جنگ را راهحل نمیدانیم و اتهامات بی اساسی که به جمهوری اسلامی ایران گاهاً توسط اوکراین یا برخی از کشورهای غربی زده میشود، مبنی بر اینکه ایران پهپادهای خودش را در اختیار روسیه گذاشته و در جنگ بر علیه اوکراین استفاده میشود را قویاً رد میکند.البته معتقد هستیم که گسترش ناتو به سوی شرق و روسیه یکی از ریشههای اساسی این بحران به شمار میرود.
از ابتکار چین برای تحقق صلح در اوکراین استقبال میکنیم
خبرنگار با بیان اینکه چین طرح میانجیگری در جنگ اوکراین را دارد، نظر به اینکه چین میانجیگری بین ایران و عربستان را انجام داد، نقش چین را چگونه میبینید؟ که امیرعبداللهیان گفت: ما فکر میکنیم بحران اوکراین راهی جز مذاکره و توافق را مقابل خودش نخواهد داشت، از ابتکار چین برای تحقق صلح در اوکراین استقبال میکنیم و معتقد هستیم اگر طرفین درگیری ابتکار چین را مورد توجه قرار دهند برای آتش بس و پایان جنگ و خروج از این بحران، یک گزینه خوب را انتخاب کردند.
دعوت از دولتمردان فرانسه به رفتار عادلانه و همراه با انصاف با مردم خود
خبرنگار با ذکر این نکته که در حال حاضر اغتشاش در فرانسه گسترش پیدا کرده است، از امیرعبداللهیان پرسید به نظر شما این روند خطرناک چه تأثیری بر جهان میگذارد؟ که وی پاسخ داد: ما همواره معتقد هستیم که در فرانسه بایستی حقوق مردم محترم شمرده بشود. اغتشاشات در فرانسه و اتفاقاتی که در آنجا رخ میدهد، در حالی که دولت فرانسه همواره خود را مهمترین دموکراسی در جهان میداند و دیگران را سرزنش میکند. دولتمردان فرانسه را دعوت میکنیم که با مردم خودشان بر مبنای عدالت و انصاف رفتار کنند.
مناسبات ایران و چین
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره روابط ایران و چین و فرصتها و چالشهای پیش روی دو کشور نیز اظهار داشت: اولاً ما یک نقشه راه روبرویمان داریم که تحت عنوان برنامه جامع همکاریهای مشترک جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین است. این نقشه راه و این برنامه به خوبی در حال انجام است.
وی با بیان اینکه تماسها و دیدارهای متقابل در عالیترین سطوح بین رؤسای جمهور کشور جریان دارد، گفت: من معتقد هستم که امروز یک فرصت بسیار خوب در مقابل دو کشور ایران و چین قرار دارد، علاوه بر همکاریهای متنوع در بخشهای دولتی بخشهای خصوصی ما هم همکاریهای خوبی را تجربه میکنند. همکاریهای دو طرف در حوزههای علم و فناوری با توجه به ظرفیتهای که در دو کشور وجود دارد، یکی دیگر از ابعاد برجسته همکاریهای ما به شمار میرود.
خبرنگار خطاب به امیرعبداللهیان گفت که ایرانیها میپرسند دستاوردهای توافق چین و ایران را چه زمانی مردم ایران میتوانند ببینند؟ که وی اظهار داشت: معتقد هستم که در ابعاد مختلفی دو طرف شاهد دستاوردهای این توافق هستند. البته هنوز بخشهای زیادی از توافقات ما به طور کامل اجرا نشده، مهم این است که رؤسای جمهور دو کشور اراده لازم برای تحقق و عملیات سازی و ساختن این توافق را دارند.
امیرعبداللهیان گفت: دستگاههای دولتی و بخشهای خصوصی دو کشور هم تلاش میکنند برای اینکه این توافق را به بهترین نحو و شکل و کامل خودش اجرا کنند.
خبرنگار گفت که پیام وزیر امور خارجه ایران از طریق شبکه فونیکس چین به تمام چینیهای سراسر دنیا چیست؟ که امیرعبداللهیان پاسخ داد: برای همه مردم عزیز کشور دوست چین بهترینها را آرزو دارم.