شب گذشته، یکشنبه ۱۸ تیرماه، جمعی از خانواده نمایش عروسکی گرد هم آمدند تا جشنواره نوزدهم را در کنار یکدیگر به پایان برسانند.
جوانانی همچون هادی حجازیفر، محمد بحرانی، بهرام بهبهانی، امیر زاغری و ... که زمانی به اصرار استادانی مانند هما جدیکار در دانشکده هنرهای زیبا گرایش عروسکی را انتخاب کرده بودند، حالا که لابهلای موهایشان گرد سپیدی نشسته، همچنان از آن دوران با همه خاطرههای خوش آن انرژی میگیرند.
هرچند جای تعدادی از هنرمندان نمایش عروسکی در جشنواره نوزدهم خالی بود، با این حال برگزارکنندگان این جشنواره تلاش کردند در مراسم پایانی، هم از هنرمندان فقیدی یاد کنند که حالا سالها، ماهها یا روزهاست که آنان را از دست دادهایم و هم با برگزاری یک جشن تولد نمادین، به زندگی سلامی دوباره کنند؛ و اینچنین بود که در اختتامیه جشنواره نوزدهم، هم تصاویری از هنرمندانی همچون جواد ذوالفقاری، کامبیز صمیمی مفخم، دنیا فنیزاده، استاد احمد خمسهای، بیژن نعمتی شریف، فرناز بهزادی، گلزار محمدی، اردشیر کشاورزی و ... پخش شد و هم جشن تولدی برای آبتین، فرزند زندهیاد مهرنوش شریعتی و بهرام بهبهانی برپا شد.
خانواده عروسکی که حالا برخی از آنان صاحب فرزند شدهاند، خوب میدانند که روز تولد برای کودکی مانند آبتین که نوروز سال پیش مادرش، مهرنوش شریعتی (هنرمند جوان تئاتر) را از دست داده و برای بهرام بهبهانی، دیگر هنرمند تئاتر و همسر مهرنوش شریعتی، روز سختی است و اینچنین بود که بهتر دیدند با وجود تلاششان برای برگزاری اختتامیهای با ریتم تند، از خیر سخنرانیهای مرسوم بگذرند و به جای آن چند دقیقهای را به جشن تولد آبتین اختصاص بدهند تا این کودک در کنار جمع بزرگی از دوستان پدر و مادرش، شمع تولد خود را خاموش کند.
هرچند شب گذشته حال و هوای نمایشگران عروسکی مانند دورههای پیش نبود، اما پخش فیلمی که برای بزرگداشت هما جدیکار، هنرمند پیشکسوت نمایش عروسکی، ساخته شده بود، خنده را به لب مخاطبان آورد. محمد بحرانی و هادی حجازیفر که دانشجویان تئاتر در دانشکده هنرهای زیبا بودهاند، در این تصاویر خاطراتی شیرین از دوره دانشجویی خود تعریف کردند که به اصرار هما جدیکار گرایش عروسکی را انتخاب کردهاند. بحرانی از روزگاری سخن گفت که حوصله ساخت و ساز عروسک نداشته و فاطمه سوزنگر و هادی حجازیفر، دیگر همکلاسیهایش برایش عروسک ساختهاند. او از دیگر همکلاسی خود مهدی شاهپیری یاد کرد که عروسکی بازاری را به عنوان عروسک کلاسی ارائه کرده و حتی برچسب آن را جدا نکرده و هما جدیکار با اینکه متوجه این موضوع شده، به روی دانشجویان خود نیاورده و به آنان نمره قبولی داده است.
هادی حجازیفر هم از خوشحالیهای خود سخن گفت. او که در دورههای پیشین جشنواره به عنوان کارگردان یا عضو ستاد برگزاری در جشنواره حضور داشته، در چند ماه اخیر بارها تاکید کرد که به عنوان دبیر جشنواره، همه تلاشش را به کار میگیرد تا گروههای شرکتکننده کمترین مشکل را برای اجرای آثار خود داشته باشند. او شب گذشته توضیح داد یکی از خوشحالیهایش این بوده که توانسته وانت در اختیار گروههای شرکتکننده بگذارد تا دکور و عروسکهای خود را به راحتی جابهجا کنند.
او که بعد از پذیرش دبیری جشنواره بارها عنوان کرده بود که خانواده عروسکی در این سالها بیش از حد قانع بوده، شب گذشته از دیگر خوشحالیهای خود هم سخن گفت؛ اینکه برای اولین بار نیمی از هزینه برگزاری جشنواره از سوی بخش خصوصی تامین شده و از شرکتهای خصوصی قدردانی کرد که فرصت گفتگو را فراهم کردهاند تا او از قابلیتهای عروسک و نمایش عروسکی بگوید و آنان را مجاب کند که نمایش عروسکی هم میتواند پولساز باشد. او ابراز خوشحالی کرد که در این جشنواره مبلغ کمکهزینه گروههای داخلی بیشتر از گروههای خارجی بوده و خوشنودی دیگرش این بود که با رقابتی شدن جشنواره و سپردن داوری به کارگردانهای شرکتکننده، بودجه دیگری هم به بدنه نمایش عروسکی تزریق شده است.
او خبر داد که با اختصاص مبلغ دو میلیارد تومان و با حمایت اداره کل هنرهای نمایشی و انجمن هنرهای نمایشی، صندوقی برای حمایت از نمایشگران عروسکی راهاندازی شده است.
به هر حال جشنواره نوزدهم با فراز و نشیبهای گوناگونی همراه بود؛ در گام اول زمان برگزاری آن به دلیل اتفاقات اجتماعی سال گذشته به تعویق افتاد و برپایی آن از مهر ۱۴۰۱ به تیر ۱۴۰۲ موکول شد. در مرحله بعد برخی از گروههای متقاضی شرکت در جشنواره نخواستند یا نتوانستند که در این رویداد حاضر شوند.
از آنجاکه در طول سال جریان مستمری برای اجرای نمایش عروسکی نداریم، برگزاری جشنواره نمایش عروسکی تهران مبارک، تنها فرصتی است که گروههای نمایشی دست به کار خلق آثار خود میشوند به این امید که در این رویداد دوسالانه، فرصتی برای ارائه نمایش خود بیابند.
با در نظر گرفتن شرایط چند سال اخیر که همهگیری کرونا سبب شد دوره پیشین جشنواره در سال ۹۹ به صورت مجازی برگزار شود، گویی گروههای عروسکی تشنگی بیشتری برای برگزاری جشنواره نوزدهم داشتند، اما در مجموع، اتفاقات دیگری که رخ داد، سبب شد جای برخی از آنان در جشنواره نوزدهم خالی باشد.
در میانه جشنواره اتفاق دیگری هم سبب شد جدول آن دستخوش تغییر شود. برگزاری "مهمونی عید غدیر" در روز جمعه ۱۶ تیر که قرار بود آخرین نمایشهای شرکتکننده اجرا شوند، موجب شد که تمام نمایشهای روز جمعه به روز شنبه منتقل شوند چراکه امکان تردد در محدوده چهارراه ولیعصر که جزء مسیر "مهمونی" بود، با سختی همراه میشد و به همین دلیل برگزارکنندگان جشنواره ناچار شدند اجراها را به روز شنبه و اختتامیه را به روز یکشنبه موکول کنند.
با همه اینها برگزارکنندگان جشنواره همه تلاش خود را به کار گرفتند تا این رویداد نمایشی از حاشیههای احتمالی مصون بماند و به سلامت به پایان برسد.