هفته تامین اجتماعی امسال با بیان انتقادات و اعتراضات جامعه بازنشستگی کشور نسبت به مشکلات معیشتی و درمانی بازنشستگان کشور همراه شد. انتقادات فعالان این بخش از جامعه کارگری به نحوه مدیریت سازمان تامین اجتماعی و سیاستهای دولت در قبال بازنشستگان و صندوقهای آنها در حوزههای مختلف مانند درمان، متناسبسازی حقوق مستمری و همچنین سیاستگذاری در قبال صندوقهای بازنشستگی همچنان مطرح و با پایان هفته تامین اجتماعی به موضوعات عادی و روزمره بدل نشدند.
نصرالله دریابیگی (نایب رئیس کانون عالی بازنشستگان تامین اجتماعی) در رابطه با چالشهای عمده بازنشستگان که در هفته تامین اجتماعی مطرح شدند، اظهار کرد: بازنشستگان مراسمهای مختلفی را به مناسبت ۲۵ تیرماه در سطح کشور به مناسبت روز تامین اجتماعی برگزار کردند. ما نیز به عنوان بیمه شده این سازمان و نماینده قانونی کارگران و بازنشستگان از مطالبات قشر بازنشسته حمایت میکنیم. در سال ۱۳۵۸ وقتی ما بهعنوان جامعه کارگری خدمت رهبر انقلاب؛ امام خمینی (ره)؛ رسیدیم، شنیدیم که ایشان فرمودند «روز کارگر از نظر تشریفاتی برگزار میشود و هرچند رسول اکرم (ص) دست کارگر را بوسیدند، اما هر روز کارگر و بازنشسته است و هر روز باید آنها را تکریم کرده و هر روز در جهت رفع مشکلات این بخش از جامعه قدم گذاشت.» ایشان فرمودند که خود حق تعالی مبداء کار و کارگر است.
دریابیگی تصریح کرد: هفته تامین اجتماعی خود یادآور مفهوم عدالت، رفاه، خدمتگذاری و توجه به بیمهشدگان و بازنشستگان است؛ یعنی توجه به بخشی از جامعه که کار میکند و به تعبیر رهبر انقلاب اسلامی، بازنشستگان آیینه فردای کارگران هستند.
دبیر اجرایی خانه کارگر استان مازندران اضافه کرد: در کشوری که بیش از ۴ میلیون نفر از انسانهای زحمتکش و فرهیختهای که در پیروزی انقلاب نقش داشتند و امروز از محصول سی سال حق بیمه خود استفاده میکنند، میخواهند از ثروت ذخیره شده خود در صندوقی که به تعبیر مقامات خود تامین اجتماعی متعلق به آنهاست، بهره ببرند. امروزه، اما ۷۰ درصد این جامعه بزرگ پیشکسوت حداقل بگیر هستند. یعنی کسانی هستند که بهعنوان بازمانده مستمری بگیر یا بازنشسته مستمری بگیر زیر ۷ میلیون تومان درآمد دارند.
وی افزود: امروز یک زن بازماندهی مستمری بگیر برای قوت خود و یتیمان خویش و همچنین اجاره خانه و حتی خرید قبر و سنگ قبر همسرش به تشکلهای کارگری و شعب تامین اجتماعی مراجعه میکند و به وضوح میبینیم که با بنبست مواجه میشود. پس روز تامین اجتماعی علیرغم نمادین بودن خود، یادآور این است که هر روز ما روز بازنشستگان است و هر روز باید در جهت رفع دغدغههای مستمریبگیران در کشور حرکت شود.
نایب رئیس کانون عالی بازنشستگان تاکید کرد: طی روزهای گذشته مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی اقدامات سمبلیک و نمادین خوبی داشتند. ایشان به شعبه کانون بازنشستگان تهران مراجعه و در جلسه صبحانه کاری شرکت کردند. ایشان از زحمات بازنشستگان عضو کانون تقدیر و تشکر کردند. ما البته دوست داشتیم که ایشان به کانون بازنشستگان یک شهرستان محروم نیز بروند و اگر با آقای اسدی رئیس کانون مشورت میکردند تا از روسای کانونهای بازنشستگی سایر شهرها نیز دعوت به عمل میآمد و سخنان و دغدغههای آنان را نیز میشنیدند، بسیار بهتر بود.
دریابیگی با بیان برخی مشکلاتی که از ناحیه سازمان تامین اجتماعی در چهارماهه نخست سال جاری برای بازنشستگان پیش آمده است، اظهار کرد: حدود چهار ماه از سال میگذرد و ما بازنشستگان هنوز میشنویم که در مراجعات گفته میشود که «سایت بسته است» و «وام شما کم است و افزایش نیافته است یا بانک رفاه هنوز واریز نکرده است». مگر جز این است که مسئولان سازمان تامین اجتماعی هیچ وظیفهای جز رسیدگی به دغدغههای بازنشستگان ندارند؟ با این حال، شاهدیم که به دلیل سیاستهای موجود در زمینه بازنشستگان، نارضایتی موجود است.
وی با انتقاد از عملکرد بانک رفاه کارگران گفت: این بانک به نام کارگران و متعلق به جامعه کارگر و بازنشسته است، اما میبینیم که دقیقا همین کارگران هستند که از بانک رفاه نمیتوانند وام بگیرند. هیچ کارگری در هیچ مقطعی نتوانسته از این بانک وام بگیرد. در هنگام مراجعه به بانک ما به وضوح میشنویم که مسئولان میگویند که تصمیم وزیر اقتصاد و رئیس بانک مرکزی این است که سیاستهای بانک رفاه به این گونه باشد و به همین نحو کارگر و بازنشسته از این بانک خود بهرهای نمیبرند.
این فعال کارگری تصریح کرد: درست است که سیاستهای بانکها باید با دولت و راهبردهای آن تطبیق داشته باشد، اما این بانک متعلق به خود جامعه کارگری است. این خوب است که در روز کارگر و روز بازنشسته از زحمات برخی از آنان با لوح تقدیر و هدایا تشکر شود، اما وقتی میگوییم هر روز در ایران روز کارگر و بازنشسته باید باشد، یعنی هر روز باید به رنج آنان توجه کرد.
دریابیگی با تاکید بر اینکه «سه جانبه گرایی از سازمان تامین اجتماعی رخت بربسته است» اضافه کرد: از همان روزی که شورای عالی تامین اجتماعی به خاطر یک تفکر ضد کارگری نابود و منحل شد، با مشکلات بزرگی مواجه شدیم. امروز دیگر با چیزی بهنام سه جانبهگرایی در تامین اجتماعی مواجه نیستیم و خوش و بش با تشکلهای کارگری و کارفرمایی به امری نمادین و سمبلیک بدل شده است. در این میان مسئله وامها که خود سازمان تامین اجتماعی وعده آن را داده است، جدیتر از سایر چالشها به نظر میرسد.
نایب رئیس کانون عالی بازنشستگان تامین اجتماعی کشور بیان کرد: نکته بعدی ما بازنشستگان درباره معیشت روزمره این بخش از جامعه است. در این حوزه نه سازمان تامین اجتماعی که خود وزارت کار باید پاسخگو باشد. ما کارگران و بازنشستگان بعد از خدا همین شخصی را داریم که به عنوان وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی شناخته میشود. این خود شخص وزیر کار است که باید در دولت سخنگوی منافع کارگران و نماینده و زبان ما باشد و برای ما بازنشستگان و کارگران چانهزنی کند.
دبیر اجرایی خانه کارگر مازندران خطاب به وزیر کار افزود: سوال ما از رئیس جمهور و وزیر کار این است که آیا واقعا مصوبه شورای عالی کار سال ۱۴۰۲ در چهارچوب معیارهای قانونی و اسلامی و ماده ۴۱ قانون کار و مطالبات کارگران و بازنشستگان بوده است؟ امید ما به دولت اصولگرا و اصلاحطلب نیست. وزارت کار و تامین اجتماعی اساسا فراجناحی است و باید به درد مردم اعم از هر نگاهی توجه کند.
در رابطه با مسائل مطرح شده در برنامه هفتم توسعه مدام با مجلس ارتباط میگیریم و مدام تلاش میکنیم تا به طرحهایی مثل سپردن حق بیمه به وزارت اقتصاد، سن بازنشستگی و ملاک قراردادن ۵ سال میانگین حقوق به جای ۲ سال در پرداخت مستمری و دیگر مسائل درمانی و رفاهی رای داده نشود. اما همه این اقدامات را باید شخص وزیر کار به جای ما در دولت انجام میداد تا این پیشنویس به مجلس نرسد.
وی با تاکید بر اینکه بازنشستگان این روزها به دلیل فشار معیشتی مدام به دنبال استقراض میروند، گفت: استقراض خودش از عوامل استثمار است و نوعی استعمار در زندگی مردم به وجود میآورد. این روزها طرح کرامت رضوی برای بازنشستگان مطرح میشود، اما این طرح که یادگار دولتهای گذشته است، هنوز برای بازنشستگان محقق نشده است. وقتی مراجعه میکنیم مدام میگویند که قرارداد آن بسته شده و فقط حرف آن زده میشود.
دریابیگی با اشاره به مشکلات بازنشستگان در حوزه درمان گفت: یکی از مشکلات بازنشستگان و بیمه شدگان ما مشکل درمان است. نه قانون الزام که یادگار دوران ریاست جمهوری رهبر انقلاب است و نه سایر قوانین مربوط به درمان اجرا نمیشود. ما اکنون تنها سراب درمان رایگان را میبینم و در قوانین بهعنوان ویترین میبینیم. درمان رایگان طبق قانون الزام به این معناست که بیمه شده و کارگر به هر بخش دولتی و ملکی تامین اجتماعی و حتی بخش خصوصی دارای بیمه تکمیلی مراجعه کند، بتواند درمان رایگان دریافت کند. تنها چنین چیزی شیرینی وجود نهاد تامین اجتماعی را به دهان بازنشستگان باز میگرداند.
نایب رئیس کانون عالی بازنشستگان با اشاره به مشکلاتی که دولت در ارائه برنامه هفتم توسعه برای بازنشستگان ایجاد کرده است، گفت: چرا دولت باید لایحهای به مجلس بفرستد تا خود را از بار مسئولیتهای خود رها کرده و همه چیز را از جیب مردم متقبل شود؟ چه کسی باید حافظ منافع ما و صندوق تامین اجتماعی و بانک رفاه باشد؟ جز این است که ما از وزیر کار دولت سیزدهم که این وظیفه را دارد در هیات دولت هیچ چیزی نشنیدیم؟
این فعال حوزه بازنشستگان تصریح کرد: ما بازنشستگان هستیم که در رابطه با مسائل مطرح شده در برنامه هفتم توسعه مدام با مجلس ارتباط میگیریم و مدام تلاش میکنیم تا به طرحهایی مثل سپردن حق بیمه به وزارت اقتصاد، سن بازنشستگی و ملاک قراردادن ۵ سال میانگین حقوق به جای ۲ سال در پرداخت مستمری و دیگر مسائل درمانی و رفاهی رای داده نشود. اما همه این اقدامات را باید شخص وزیر کار به جای ما در دولت انجام میداد تا این پیشنویس به مجلس نرسد.
وی با بیان این مطلب که در برنامه هفتم توسعه دولت هیچ چیزی از همسانسازی حقوق بازنشستگان مطرح نکرده است، گفت: کارگری که در گذشته هفت میلیون تومان حقوق گرفته است، امروزه باید حداقل چهارده میلیون تومان حقوق بگیرد. زیرا تورم یک تورم لجامگسیخته است و درباره همسانسازی حقوق بازنشستگان نیز همین مسئله صدق میکند و بازنشستگان به اجرای تعهد همسانسازی نیازمند هستند.
دریابیگی با اشاره به اینکه در رابطه با متناسبسازی و همسانسازی وعدههایی داده شده است، اضافه کرد: این مسئله در برنامه ششم توسعه آمده، ولی در برنامه هفتم توسعه نیامده است. مقصر اصلی فقدان چنین چیزی در برنامه شخص وزیر کار و سپس مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی ایران است. این درحالی است که آقای حاجی بابایی در کمیسیون بودجه مجلس تاکید کرده بودند که «مجلس متناسبسازی را تصویب کرده است» و این مصوبه باید ابلاغ شود. این متناسبسازی از محل پول خود بازنشستگان پرداخت میشود. این درحالی است که برای رد دیون دولت به صندوقهای بازنشستگی، گفته شده که بازپرداخت و بروز رسانی ریالی از طریق نرخ بهره ساده انجام پذیرد! حال آنکه وقتی خود دولت از مردم طلبکار است، بهره آن را به صورت مرکب بهره دریافت میکند. این زیرپا گذاشتن عدالت اجتماعی و تقسیم عادلانه ثروت است و باید این مسیر تغییر کند.
وی در پایان تاکید کرد: در یکی از مراسمهای تامین اجتماعی توسط روابط عمومی سازمان کلیپی از فرمایشات رهبری پخش کرد که ایشان میگفتند: مسئول یعنی خدمتگذار و خادم و نوکر مردم! به تاسی از این گفته، مسئولان تامین اجتماعی هر روز باید خدمتگذاری مردم را بکنند و هر روز را روز تامین اجتماعی بدانند. همچنین امام خمینی (ره) بارها گفتند: هر کس نمیتواند کار کند استعفا بدهد. اگر کسی در تامین اجتماعی نمیتواند هم استعفا بدهد! این سخنان باید مورد توجه مسئولان قرار بگیرد و آنها را به خود گوشزد کنند.