دکتر فریبا زمانخوانی اظهار کرد: اقداماتی که در قالب این خدمات برای افراد انجام میگیرد، شامل تن سنجی یا اندازه گیری وزن و قد، اندازه گیری فشارخون، قند خون، چربی خون و بررسی سابقه عوامل خطر بیماریهای غیرواگیر در فرد و خانواده است. با انجام این خدمت ضمن بررسی بیماریهای فشارخون بالا، دیابت، چربی خون بالا و ...، میزان احتمال وقوع سکتههای قلبی یا مغزی در ۱۰ سـال آینده در فرد مشخص میشود. سپس با توجه به میزان خطر ابتلا به سکتههای قلبی و مغزی اقدامات لازم از جمله آموزش، ویزیت پزشک، ویزیت کارشناس تغذیه و در صورت تشخیص بیماریهای دیابت، فشارخون بالا، چربـی خون بالا و ... درمان مناسب پیشنهاد میگردد.
زمانخوانی در خصوص بیماریهایی که از طریق خدمت خطرسنجی سکتههای قلبی و مغزی بررسی میشوند گفت: یکی از این بیماریها فشـار خون بالا است که اگر کنترل نشود میتواند موجب آسیب به قسمتهای مختلف بدن و ایجاد عوارضی نظیر سکته مغزی، سکته یا نارسایی قلبی، نارسایی کلیه، اختلال دید و نابینایی شود.
وی ادامه داد: به بیماران دارای فشارخون بالا هم درخصوص رعایت روش زندگی سالم مانند فعالیت بدنی، رژیم غذایی سالم، کنترل استرس و ... آموزشهای لازم داده و در صورت نیاز جهت دریافت رژیم غذایی، ویزیت توسط کارشناس تغذیه انجام میشود. در صورت نیاز به مصرف دارو، پزشک برای این بیماران درمان لازم را شروع کرده و این بیماران بصورت منظم توسط پرسنل بهداشت پیگیری و مراقبت میشوند.
وی با تاکید بر اینکه دیابت بیماری مزمنی است که در تمام عمر بیمار باقی خواهد ماند و نیاز به کنترل دقیق دارد اظهار کرد: بدون کنترل صحیح دیابت، ممکن اسـت قند خون خیلی بالا برود. قند خون بالا به مدت طولانی باعث آسـیب رساندن به بدن و اختلال در ارگانها و بافتهای مختلف خواهد شد. دیابت بر روی قلب و رگهای خونرسان تأثیر گذاشته و باعث عوارضی مانند حمله قلبی و سکته میشود. همچنین دیابت میتواند باعث نارسائی کامل کلیه شود و در این حالت بیمار به دیالیز یا پیوند کلیه نیاز پیدا خواهد کرد.
متخصص پزشکی اجتماعی بیان کرد: قندخون بالا میتواند عملکرد رشتههای عصبی را مختل کند و با کاهش حس لامسه باعث ایـجاد زخم و در نهایت قطع پا یا اندام تحتانی شود. یا اینکه با آسیب به شبکیه چشم می تواند موجب نابینایی در فرد شود.
وی در خصوص مراقبت این بیماران یادآور شد: برای بیماران دیـابت نیز مانند بیماران مبتلا به فشـارخونبالا آموزش روش زندگی سالم، ویزیت کارشناس تغذیه، ویزیت پزشک و در صورت لزوم درمان صورت گرفته و این بیماران نیز توسط پرسنل بهداشت پیگیری و مراقبت میشوند.
دکتر زمانخوانی همچنین به ضرورت توجه به چربی خون بالا اشاره کرد و افزود: در برنامه خطرسنجی سکتههای قلبی و مغزی، کلسترول خون افراد اندازه گیری میشود. در صورت بالا بودن کلسترول فرد توسط پزشک ویزیت شده و اگر مبتلا به چربی خون بالا تشخیص داده شود، برای آنها درمان لازم انجام میگیرد.
غربالگری سرطان را جدی بگیرید
وی ضمن تاکید برلزوم غربالگری سرطان گفت: سرطان روده بزرگ و سرطان پستان دو سرطان شایع هستند که در صورت تشخیص در مراحل ابتدایی قابل درمان هستند. مهمترین علائم هشدار سرطان روده بزرگ عبارتند از خونریزی دستگاه گوارش تحتانی و یبوست در یک ماه، درد شکم و احساس پر بودن پس از اجابت مزاج، کم شدن وزن غیـر منتظره در طی شش مـاه است.
این متخصص پزشکی اجتماعی در خصوص غربالگری سرطان در سالمندان گفت: برای افراد ۵۰ تا ۶۹ سال تست غربالگری و تشخیص زودهنگام سرطان روده بزرگ، به صورت رایـگان در پـایـگاههای سلامت و خـانههای بهداشت انجام میگیرد.
وی با اشاره به شیوه سرطان پستان در زنان اظهار کرد: زنان باید به مهمترین علائم هشدار این سرطان توجه کنند. این علایم شامل وجود توده در پستان یا زیر بغل، تغییر در شکل یا قوام آن، تغییرات پوستی، ترشح از یک مجرای به صورت خود به خودی و ادامه دار است. برای کلیه زنان ۳۰ تا ۶۹ سال در مراکز و پایگاههای سلامت توسط ماما به صورت رایگان معاینه انجام میشود و موارد دارای علائم یا معاینه غیرطبیعی به پزشک متخصص ارجاع داده میشوند.
وی در پایان توصیه کرد: هر فردی که بالای ۳۰ سال سن است، حتما برای بررسی وضعیت سلامت خود به صورت منظم و سالیانه میتواند به مراکز و پایگاههای سلامت مراجعه کنند، تا در صورت بیماری در مراحل اولیه شناسایی و اقدام برای درمان مناسب صورت گیرد. همچنین مراقبان سلامت مستقر در این پایگاهها ضمن تشکیل پرونده سلامت برای عموم مراجعین در هر رده سنی مراقبتهای آنها را جهت سنجش وضعیت سلامت آنها انجام میدهند.