آفتابنیوز : آفتاب- بهرام گلزاده: بخشی از اظهارات اوباما که خطاب به نمایندگان کنگره و مردم آمریکا بود، و به تحلیل اوضاع اقتصادی ایالات متحده و دلایل آن اختصاص داشت، اینگونه بیان شد: «اگر با خودمان صادق باشیم، باید اعتراف کنیم که مدت بسیاری است که احساس مسئولیت، نه از سوی دولتمردان و نه از سوی مردم دیده نشده است».
اوباما بخش دیگری از نطق خود را، بدون آنکه خواسته باشد مستقیماً شخص یا حزب خاصی را مسوول بحران و نابسمانی آمریکا معرفی کند، اینگونه ادامه داد: «من به قصد سرزنش و نگاه دوباره به گذشته، این قضیه را مطرح نکردم، بلکه میخواهم پی ببریم چگونه به اینجا رسیدهایم و برای رهایی از این معضل چه باید کرد».
دو جمله فوق تنها بخشی از اظهارات رییس جمهوری جدید آمریکا بود که درکنگره ایراد شد و صاحبنظران بینالمللی از زوایای گوناگون به این سخنان نگریسته و به تحلیل آن پرداختند. برخی اشخاص هدف از این سخنان را آرام کردن فضای ملتهب ناشی از بحران اقتصادی آمریکا ارزیابی کردند، تحلیلگرانی دیگر، آن را نوعی مردم فریبی و دیگرانی نیز این سخنان را هدفدار تحلیل کرده و معتقد بودند که هدف اصلی اوباما تخریب چهره دولتمردان گذشته و عملکرد غیراصولی آنها در طول دوران زمامداری بوده است.
البته گروهی از کارشناسان مسائل سیاسی نیز ایراد چنین سخنانی در جامعه آمریکا را طبیعی و متاثر از فضای باز سیاسی و حاکمیت دموکراسی ارزیابی کرده و اعتقاد دارند که در میان گذاشتن مشکلات اقتصادی و سیاسی جامعه با مردم از سوی مسوولان سیاسی آمریکا سنت و عرفی است پذیرفته شده که در بحرانهای سخت کشورشان را در مسیر خروج از بحران و حل مشکلات، قرار میدهد.
هر چند نمونه این برخورد اوباما با دولت جرج دبلیو بوش و انتقاد صریح و بیپرده از سیاستهای دولت پیشین را دنیا در مراسم تحلیف دوره جدید ریاست جمهوری به چشم دید، و آن سخنان نیز با تحلیلهای گوناگون رو به رو شد اما روند بیان مشکلات، تنها بر این موضوع متمرکز نشد.
خطاب اصلی اوباما در سخنانش در کنگره بیشتر مردم این کشور بود و تکرار این مطالب که «بنده امشب تنها برای افراد حاضر در این مجلس بزرگ سخنرانی نخواهم کرد، بلکه میخواهم بیپرده و مستقیم با مردمی که ما را به عنوان نماینده به اینجا فرستادند، سخن بگویم».
سخنان اوباما اینگونه نیز تحلیل شد که «رییس جمهوری آمریکا کوشید تا با امید دادن به مردم این کشور و دعوت آنان به همدلی و تلاش همگانی که نیاز کنونی جامعه آمریکا برای گذر از بحران پدید آمده است، وضعیت موجود را گذرا معرفی کند».
نکته دیگر سخنان اخیر رئیسجمهور آمریکا را برخی رسانهها تمرکز جدی او بر رفع بحران اقتصادی خواندند و نوشتند که اوباما تلاش کرد، با سخنان امیدبخش خود از بحران اجتماعی و نارضایتیهای گسترده جلوگیری کند.
اظهارات رییس جمهوری افریقایی الاصل آمریکا با هر نگاه سیاسی و برداشتی تحلیل شود، خواه این سخنان را اعتراف و اقرار به خطا، خواه رفتاری پیشگیرانه در مقابل نگرانی مردم آمریکا از وضعیت بحران اقتصادی کشورشان، خواه تبلیغات سیاسی، یا در اوج و نهایت مردم فریبی و در نگاه خوشبینانه و بهدور از هرگونه ذهنیت منفی، حرکتی مشارکتی و سازنده بدانیم، اما یک اصل و اتفاق مهم را باید مورد توجه عمیق قرار داد که به هر صورت در سخت ترین شرایط اقتصادی یک کشور، زمامدار و رییس دولت، تنها راه چاره برای حل مشکلات را بدون آنکه خواسته باشد فرافکنی کرده و مقصریابی کند با مردم درمیان گذاشته و با یک فراخوان عمومی و درعین حال ایجاد فضای اعتماد و همدلی و امیدواری به آینده، همگان را برای برداشتن موانع و همواره کردن راه بسیج میکند.
البته در این میان، با ارائه برنامههای اقتصادی پیشگیرانه برای شرایط بحرانی و متناسب با وضعیت موجود، با دادن وعده اصلاح امور به مردم، مسوولیت و عواقب آینده را نیز بر عهده میگیرد، چون میداند که در پایان چهار سال دوره ریاست جمهوری خود، پاسخگو بودن در مقابل مردم، امری اجتناب ناپذیر خواهد بود.