خوراکیهای سرشار از فلاونوئیدها، گروهی از مواد غذایی هستند که در این راه به ما کمک میکنند.
فلاونوئیدها نوعی از ترکیبات شیمیایی گیاهی هستند که در مواد غذایی گیاهی یافت میشوند و از آنها با نام فیتونوترینتها یا مواد مغذی گیاهی هم نام میبرند. در حال حاضر، دانشمندان توانستهاند حداقل ۸ هزار فلاونوئید مختلف را شناسایی کنند، اما این تعداد همواره روبهافزایش است. فلاونوئیدها در میوهها، سبزیجات، گیاهان، چای و... یافت میشوند، درحالی که در بعضی از انواع دانهها، غلات و حبوبات هم وجود دارند.
فلاونوئیدها و تقویت حافظه
برای درک اینکه فلاونوئیدها چگونه بر حافظه تاثیر میگذارند، اول باید با توضیحات اولیه درباره استرس اکسیداتیو آشنا باشیم. براساس گزارشات مجله Frontiers in Psychology، استرس اکسیداتیو زمانی اتفاق میافتد که رادیکالهای آزاد بسیار زیادی در بدن وجود داشته باشند. رادیکالهای آزاد همان مولکولهایی هستند که بهعنوان پسماند در فرایندهای طبیعی سلولی بهوجود میآیند.
اما عواملی مانند آلودگیهای زیستمحیطی، دود سیگار و التهاب میتوانند شکلگیری رادیکالهای آزاد را افزایش دهند، درحالی که تداوم این روند به استرس اکسیداتیو منتهی میشود. بهمرور زمان هم استرس اکسیداتیو میتواند باعث ابتلا به بیماریهای مزمن مانند بیماریهای قلبی، سرطان و دیابت نوع ۲ شود. این اتفاق میتواند مغز را هم تحت تاثیر بگذارد که یکی از نتایجش، کاهش قوای شناختی و تضعیف حافظه است. پیشروی استرس اکسیداتیو درنهایت به تخریب نورونها (سلولهای عصبی) و زوال عقل منجر خواهد شد.
اما فلاونوئیدها دقیقا در همین نقطه وارد ماجرا میشوند. فلاونوئیدها در گروه آنتیاکسیدانها قرار میگیرند و بنابراین از سلولهای بدن در برابر استرس اکسیداتیو محافظت میکنند. این ترکیبات ساختار مولکولی رادیکالهای آزاد را تغییر میدهند و از این طریق آنها را به عناصر بیخطری تبدیل میسازند.
درواقع، گیاهانی که حاوی فلاونوئیدهای آنتیاکسیدانی هستند، از ساختار سلولی خودشان در برابر عوامل زیستمحیطی مانند پرتوهای فرابنفش خورشیدی محافظت میکنند. پس زمانی که ما هم این گیاهان را مصرف کنیم، از همین مزیتهای آنتیاکسیدانی بهرهمند خواهیم شد. اگر دریافت فلاونوئیدها در درازمدت و بهطور منظم انجام بگیرد، از بدن خودمان در برابر ابتلا به بیماریهای مزمن و همچنین زوال حافظه محافظت خواهیم کرد.
بهترین منابع فلاونوئیدها
همانطور که بالاتر گفته شد، فلاونوئیدها در خوراکیهای گیاهی متنوعی یافت میشوند. در میان میوهها میتوان به انواع توتها مثل توتفرنگی، توت سیاه، بلوبری و... اشاره کرد. میوههای مرکباتی مانند پرتقال، لیموترش، نارنگی و گریپفروت هم سرشار از فلاونوئیدها هستند. در میان سبزیجات و گیاهان هم میتوان از کلم کیل، کلم قرمز، پیاز و جعفری نام برد که مقادیر بالایی از فلاونوئیدها را درون خود جای دادهاند. چای سیاه، اولانگ و سبز هم از بهترین نوشیدنیها برای دریافت انواع متنوعی از فلاونوئیدها هستند. شکلات تلخ و کاکائو را هم باید به این فهرست اضافه کرد.