تشدید "فرابنفش سرطان‌زا" در تهران
در روز‌های گذشته به واسطه گرمای شدید هوا و شدت گرفتن تابش خورشید، تابش اشعه فرابنفش در شهر تهران شدت گرفته و بار‌ها در شرایط خطرناک قرار گرفته است. تابش فرابنفش همزمان با تشدید آلاینده ازن، شرایط بسیار خطرناکی را برای مردم پایتخت رقم زده است و احتمال ابتلا به انواع سرطان‌های پوست، ریه، خون و... را افزایش داده است.
در این رابطه، الهه پهلوان؛ کارشناس ارشد برنامه‌ریزی محیط زیست گفت: زمین در مداری بیضی شکل به دور خورشید می‌چرخد و چیزی که فصل‌های مختلف سال را به وجود می‌آورد، تغییر زاویه تابش خورشید است. با در نظر گرفتن این تغییر زاویه در فصل تابستان، نور خورشید تقریباً به نیمی از کره زمین به صورت عمود می‌تابد و انرژی بیشتری را به بخش قابل توجهی از زمین می‌رساند. این موضوع در حال حاضر و با توجه به سوراخ لایه ازن خود به مسئله‌ای مهم تبدیل شده است چرا که علاوه بر افزایش گرما، انتقال اشعه فرابنفش نیز صورت می‌گیرد.
این کارشناس محیط زیست ادامه داد: همزمانی دریافت اشعه فرابنفش و مسئله گرما، موضوع را بحرانی‌تر کرده چرا که اشعه فرابنفش برای سلامتی مضر است و به قدری قدرت تخریب دارد که به صورت صنعتی به عنوان عامل میکروب‌کش، ضد عفونی و گندزدایی و استرلیزه کننده آب کاربرد دارد.
پهلوان بیان کرد: دریافت این اشعه از طریق پوست و چشم‌ها، با توجه به میزان دریافت می‌تواند عامل به خطر انداختن سلامت انسان باشد. علاوه بر این، خطر گرمای بیش از حد هوا باعث تولید ازن تروپوسفری خواهد شد، که گازی سمی است و سلامت جسم خصوصاً آسیب به شش‌ها را در پی دارد. همزمان با تابش فرابنفش؛ شدت گرما آلاینده ثانویه ازن را نیز افزایش داده و این آلاینده با درجه حرارت هوا ارتباط مستقیم دارد و افزایش درجه حرارت هوا، باعث افزایش غلظت ازن می‌شود.
عضو بنیاد حفاظت از محیط‌زیست و حیات‌وحش ایران در رابطه با راهکار‌های کاهش فرابنفش توضیح داد: متأسفانه با امکانات و اطلاعات فعلی درخصوص سوراخ لایه ازن و میزان دریافت اشعه فرابنفش به صورت لحظه‌ای نمی‌توان اقدام خاصی انجام داد! درحال حاضر عدم قرارگیری در معرض این اشعه، تنها اقدام فوری است که البته برای همگان مقدور و فراهم نیست.
پهلوان با بیان اینکه کارشناسان سازمان ملل ادعا کردند لایه ازن در حال ترمیم است و تا ۵۰ سال دیگر سوراخ موجود در لایه استراتوسفر بر فراز قطب جنوب به طور کامل بسته خواهد شد، گفت: این موضوع همچنان نیاز به برنامه‌ریزی بلندمدت و توجه جهانی دارد؛ اقداماتی ازجمله توقف و یا مصرف حداقلی گاز‌هایی همچون اکسید نیتروژن، متیل بروماید، هیدروکربن هالوژنه و کلروفلوئورکربن‌ها، حلال‌هایی نظیر تتراکلریدکربن، کلروفرم و ... را که فرآیند تولید یا محتوای آن‌ها برای لایه ازن خطرناک است، می‌تواند مؤثر باشد.
وی در رابطه با آلایندگی ناشی از ازن نیز گفت: در خصوص آلودگی هوا ناشی از تولید ازن ترپوسفری می‌توان با راهکار‌هایی نسبتاً ساده مانند کاهش تعداد خودرو‌های تک‌سرنشین، کاهش مصرف سوخت، جدی گرفتن طرح‌هایی از قبیل طرح کهاب، خصوصاً با اولویت اجرایی در مناطق به شدت گرمسیر کشور، کاهش استفاده از وسایل نقلیه موتوری و یا جایگزینی آن‌ها با حمل و نقل پاک و نسبتاً پاک مانند دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی، حذف استفاده از محصولات پاک‌کننده‌ای که حاوی مواد خورنده و حلال است، می‌توان از شدت این فاجعه کاست.
