لارس فون تریه، کارگردان آوانگارد نامدار سینما که با آثاری همچون «اروپا» (۱۹۹۱)، «شکستن امواج» (۱۹۹۶)، «رقصنده در تاریکی» (۲۰۰۰)، «داگویل» (۲۰۰۳)، «ضد مسیح» (۲۰۰۹)، «مِلانکولیا» (۲۰۱۱) و «خانهای که جک ساخت» (۲۰۱۸) به یاد آورده میشود، به تازگی با اظهارنظری جنجالی در شبکه اجتماعی اینستاگرام درباره جنگ اکراین و روسیه خبرساز شده است. این کارگردان ۶۷ ساله دانمارکی در پستی در شبکه اجتماعیاش دانمارک را به دلیل اهدای جنگندههای F-۱۶ به اکراین مورد انتقاد قرار داد.
گاردین گزارش داد، فون تریه سهشنبه هفته گذشته، پس از بازدید ولادیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اکراین، از دانمارک و صحبت وی با نخستوزیر این کشور، مته فردریکسن، درباره ارسال جنگندههای F-۱۶ به کشورش، در اینستاگرام نوشت: «جان روسها هم اهمیت دارد!».
فون تریه که در آثارش به مفاهیمی همچون بخشش، ایثار و مشکلات روانی میپردازد و در مسائل فلسفی، اجتماعی و سیاسی کندوکاو میکند، برای بیان انتقادش به اهدای جنگنده به اوکراین شعار جنبش سیاهپوستان امریکا ـ «جان سیاهان اهمیت دارد» ـ را برگزید که در زمان کشتن جورج فلوید به دست یکی از نیروهای پلیس شهرتی جهانی پیدا کرد. او پستش را خطاب به «آقای زلنسکی و آقای پوتین، و خصوصا خانم فردریکسن که دیروز، مثل کسی که عاشق و شیدا باشد، در کابین یکی از موحشترین ماشینهای کشتار زمانه ما ژست گرفته بود در حالی که پورخند بزرگی روی صورتش داشت» نوشت.
با اینکه فون تریه قسمت کامنتهای پستش را بسته بود، اما این اظهار نظر کارگردان دانمارکی با واکنش رسانههای اکراینی و روسی مواجه شد. رئیس شورای امنیت ملی و دفاع اوکراین از این حرفهای فون تریه به شدت انتقاد کرد و در قسمتی از متنی که در توییتر نوشت اشاره کرد: «جنگ فیلمی نیست که در آن بازیگران مرگ و زندگی را بازی کنند.»
این کارگردان در دفع از خودش گفت: «با هر تکهای از قلبم از اکراین حمایت میکنم! من فقط داشتم موضوع واضحی را گوشزد میکردم: همه جانها در این دنیا مهم است! انگار از آن دوران که صلحطلبی فضلیت بود، این عبارت فراموش شده است.»
فون تریه در سال ۲۰۱۱ نیز در جشنواره کن با گفتن اینکه هیتلر را درک میکند دردسرهایی برای خودش و گردانندگان جشنواره به وجود آورد و بعدا از این حرفش عذر خواست.
این کارگردان چند روز قبل هم با مطرح کردن درخواستی برای همراهی جنجال آفریده بود. فون تریه به پارکینسون مبتلاست.