پستانها هر اندازهای که داشته باشند و به هر رنگ و شکلی که باشند، بخشی از بدن خانمها هستند که باید توجه روزانه به آنها معطوف شود و نادیده گرفته نشوند. از آنجائیکه وضعیت کلی آنها نشان دهنده سلامت بدن است، همیشه باید به نکات زیر توجه داشت.
۱. افزایش سایز
اگر پستان هایتان درشتتر شده اند، احتمالاً دلیلش افزایش وزن (زیرا سینهها عمدتاً از سلولهای چربی و بافت غده دار تشکیل شده اند)، بارداری (مجاری شیر برای شیردهی بیشتر میشوند)، قرصهای ضدبارداری، و/یا تغییرات هورمونی مربوط به قاعدگی (سینهها به تغییر سطح استروژن و پروژسترون بسیار حساس هستند)؛ بنابراین چندان جای نگرانی نیست.
۲. کاهش سایز
اگر فکر میکنید سینهها دارند آب میروند، شاید وزن کم کرده باشید، یا سطح استروژن بدنتان پایین آمده باشد، یا مصرف قرص ضدبارداری را متوقف کرده باشید یا یائسگی تان نزدیک شده باشد. اگر شاهد آب رفتن پستان هایتان هستید و هیچیک از این موارد برایتان صادق نیست (به خصوص اگر ریزش مو، آکنه و موی صورت دارید) بهتر است برای سندروم تخمدان پلی کیستیک آزمایش بدهید که شاخصه آن سطوح بالای هورمونهای تستوسترون و DHEA است یا اینکه به کلی از قهوه و نسکافه دوری کنید. مطالعهای که در مجله سرطان بریتانیا منتشر شده نشان داده که نوشیدن سه فنجان قهوه در روز باعث میشود پستانهای بعضی خانمها آب برود و هر چند فنجان قهوه بیشتر موجب افزایش این اثر میشود. دلیل آن هم ژنی است که ثابت شده سایز پستان را به مصرف قهوه ربط میدهد.
۳. پستانهای بزرگ
اگر پستان هایتان مادرزادی درشت هستند، شاید باید از دی انای خود تشکر کنید (یا به آن لعنت بفرستید!) با آنکه در بعضی مطالعات نشان داده شده که سینههای بزرگتر ریسک بالاتری در ابتدا به سرطان سینه دارند، ولی هنوز شواهد کافی برای اثبات این نگرانی وجود ندارد. دنیل ممان، جراح سینه و استادیار بالینی جراحی در دانشکده پزشکی مونت سینای در منهتن میگوید: «حداقلش این است که باید مطالعات بیشتری قبل از هرگونه نتیجه گیری انجام شوند.»
۱۰ چیزی که پستان هایتان درباره شما میگویند
۴. تغییر شکل
این دی انای شماست که شکل بدنتان را میسازد، ولی با گذشت زمان بدن تغییر شکل میدهد. ممان در این مورد میگوید: «شکل و ظاهر سینه به میزان زیادی به سن و سابقه فرزندآوری و شیردهی ربط دارد.» پس از دوران شیردهی و با بالا رفتن سن، رباطها کش میآیند، بافتهای همبند از بین میروند و پوست خاصیت کشسانی اش را از دست میدهد و همینها باعث میشوند که پستانها بیشتر به اشک دربیایند و آویزان شوند. دکتر ممان اظهار میدارد: «استفاده مادام العمر از سینه بند یکی از چیزهایی است که خانمها میتوانند برای مبارزه با عوارض نیروی جاذبه انجام دهند.» از رژیم گرفتنهای نامنظم نیز باید اجتناب شود، زیرا نوسانات وزنی منجر به کش آمدن پوست میشوند. در عوض بهتر است ورزشهایی مانند شنا سوئدی و کار با دمبل باعث میشوند که عضلات صدری تان و در نتیجه عضلات سینهها قوی شوند و پستانها زیباتر خود را نشان دهند.
۵. تودهها و برآمدگیها
در طول مدت قاعدگی تان، ممکن است حس کنید پستان هایتان توده یا برآمدگیهایی دارند، زیرا تغییرات هورمونی باعث میشوند که کیستهای خوشخیمی پر از مایع تشکیل شوند. لورن استایکر، متخصص زنان و دانشیار بالینی بیماریهای زنان و زایمان در دانشکده پزشکی دانشگاه نورثوسترن میگوید: «در دوران قاعدگی خانم ها، این تغییرات فیبروکسیتیک، بخشی از ساز و کار روتین پستانها محسوب میشوند.»
تودهها – که عمدتاً در کنارههای سینهها و در قسمت پائینی زیر بغل و/یا جلوی بالاتنه و بالاتر از نوک سینهها شکل میگیرند – ممکن است دردناک باشند یا نباشند، به خصوص در چند روز قبل از شروع پریود، ولی عموماً دلیلی برای نگرانی وجود ندارد، به خصوص اگر تودهها متقارن باشند. اگر نگران هستید با پزشکتان مشورت کنید.
۶. تراکم
اگر شما هم جزو پنجاه درصد زنانی هستید که پستانهای متراکمی دارند – یعنی بافتهای فیبردار و غده دار بیشتری دارند – شاید تشخیص تودهها یا تومورها در ماموگرافی در مورد شما دشوار باشد. دلیلش این است که بافتهای متراکم پستان و همچنین بافتهای سرطانی در عکسبرداری با اشعه ایکس، سفید دیده میشوند.
از آنجائیکه داشتن پستانهای متراکم میتواند به معنای ریسک بالای ابتلا به سرطان باشد، حداقل ۲۲ ایالت در آمریکا قانونی تصویب کرده اند مبنی بر اینکه پزشکان باید به خانمهایی که پستانهای متراکم دارند این مسئله را اطلاع دهند. خانمهایی که پستانهای بسیار متراکم دارند باید از پزشک خود بخواهند که تستهای بیشتری از جمله ام آر آی و سونوگرافی برایشان انجام دهد. در این میان خانمها باید خودشان نیز مواظب باشند. دکتر ممان در این مورد میگوید: «در مورد تست کردن بدنتان دقت داشته باشید. باید پستان هایتان مرتباً لمس کنید و بدانید که در چه حالتی باید به پزشک خود مراجعه کنید.»
۷. دردها
فهرست چیزهایی که ممکن است به درد در ناحیه پستان منجر شوند بسیار طولانی است که اغلب آنها هم خوشخیم هستند. استرایکر میگوید: «درد دو طرفه پستان یعنی درد در هر دو پستان اغلب اوقات هورمونی و به خاطر مصرف زیاد کافئین است.»، زیرا کافئین تغییرات فیبروکیستیک را تشدید میکند. عوامل موثر دیگر شامل تغییرات پیش از قاعدگی، سینه بند نامناسب، ضربه ملایم به قفسه سینه و حتی حمل کردن کیف دستیهای سنگین و فشار هر روزه بر روی یک شانه میشوند.
درد پستان ممکن است به خاطر فقر آهن نیز باشد که هورمونهای تیروئید را تنظیم میکند. در مطالعهای که در سال ۲۰۰۴، انجام شد مشخص شد که با اضافه کردن ۶ میلی گرم مکمل ید، درد پستان کاهش مییابد، زیرا عملکرد تیروئید را بهبود میبخشد. درد فقط یک پستان ممکن است نشانه سرطان سینه باشد. استرایکر در این مورد میگوید: «اکثر مردم بر این باورند که سرطان پستان درد ندارد، ولی این باور صحیح نیست؛ سرطان میتواند درد داشته باشد. البته هزار و یک چیز غیر سرطانی دیگر هم هست که ممکن است منجر به درد در پستانها شود و همه آنها تقریباً عادی و بی خطر هستند.»
۸. تو رفتگی نوک سینه
تو رفتگی نوک سینه امری کاملاً عادی و طبیعی است، اگر همیشه به همین شکل بوده باشد. استرایکر میگوید: «مشکل زمانی بزرگ میشود که نوک سینه همیشه بیرون بوده و یک روز بیدار شوید و متوجه شوید که نوک سینه تان تو رفته است. در این صورت باید فوراً به پزشکتان مراجعه کنید.»
۹. ترشح پستان
ترشح پستان غیرطبیعی نیست – ممکن است در اثر تحریک جنسی رخ دهد –، ولی ممکن است که نشانه وجود مشکل در پستان باشد. استرایکر میگوید: «بیشتر خانمها فوراً به فکر سرطان سینه میافتند و در بعضی موارد شک آنها درست است، ولی ترشح پستان میتواند دلایل متعددی داشته باشد.» به خصوص وقتی ترشح از هر دو پستان باشد، احتمالاً مشکل هورمونی است. مشکل متعارف بیشتر خانمها سطوح بالای پرولاکتین است که به خاطر داروهایی که مصرف میکنند (مانند قرص ضدبارداری یا بعضی از داروهای ضد افسردگی) پیش میآید یا به علت داشتن تیروئید کم کار، اتساع مجاری شیر در پستان، یا در بدترین حالت تومور مخاطی، چنین حالتی رخ میدهد.
تومور خوشخیمی که پاپیلوما نام دارد گاهی اوقات ممکن است منجر به ترشح خونی از نوک پستان شود. گاهی نیز ترشح ممکن است به معنای بارداری باشد به این معنا که پستانها در حال شروع فرآیند تولید شیر هستند. حتی ترشح شیر میتواند تا بیش از دو سال و پس از توقف شیردهی، ادامه داشته باشد.
ممان در این مورد اظهار میدارد: «اغلب اوقات ترشح از نوک پستان طبیعی است، ولی هنوز هم باید آن را نشانهای بر انجام تست دانست. به خصوص وقتی این ترشح خونی است، یا فقط از یک پستان ترشح میشود یا زمانی که با تغییراتی در پوست همراه میشود و به وجود توده پستانی مشکوک هستید.»
۱۰. تغییرات در رنگ
با آنکه سرطان پستان پیشرفته میتواند به تغییر در رنگ پوست و تو رفتگی در آن منجر شود، تغییر رنگ معمولاً نشانه بارداری است و نوک سینه و هالهها ممکن است بزرگ شوند و تیرهتر گردند. با بالا رفتن سن نیز ممکن است نوک سینه هایتان تیرهتر شوند و این کاملاً طبیعی است، حتی اگر آن را دوست نداشته باشد.