«برنامه محیط زیستی سازمان ملل» (یونپ) روز گذشته (سهشنبه) با انتشار این یافتهها هشدار داد که باید با مقررات و نظارت بینالمللی جلوی کفروبی شن و ماسه دریاها در ابعاد کنونی گرفته شود چرا که این روند نه تنها رو به کاهش نیست بلکه ابعادی غولآسا و هشداردهنده پیدا کرده است.
به گزارش بیبیسی، «پاسکال پدوتسی»، مدیر «گرید-ژنو» در کنفرانس خبری روز سهشنبه گفت: از ۵۰ میلیارد تن شن و ماسه که بشر هر سال برداشت میکند چیزی بین چهار تا هشت میلیارد تن از اقیانوسها و دریاها بیرون کشیده میشود یعنی به طور متوسط سالی شش میلیارد تن که معادل بار بیش از یک میلیون کامیون در روز است.
پایگاه دادههای منابع طبیعی جهانی سازمان ملل «گرید» نام دارد و واحد ارزیابی و هشدار اولیه آن گرید-ژنو نامیده میشود.
مدیر گرید-ژنو همچنین گفت: برداشت رسوبات دریایی به سرعت به میزان رسوبی نزدیک میشود که هر سال از رودخانههای دنیا وارد دریاها و اقیانوسها میشود، یعنی بین ۱۰ تا ۱۶ میلیارد تن و با اینکه هنوز به نقطه سرریز نرسیدهایم اما عوارض آن در برخی مناطق به خصوص در آبهایی که بیشتر کفروبی میشود به تدریج ظاهر میشوند.
برداشت رسوبات کف دریا با شناورهای بزرگی انجام میشود که به ماشینآلات کفروبی مجهز شدهاند که در عمل مثل یک جاروبرقی عظیم، هرچه در کف دریا است را بیرون میکشند.
این شن و ماسه تقریبا در هر ساختوسازی در دنیا نقش دارند از جاده و سد و ساختمان گرفته تا بتون و شیشه.
به گفته پدوتسی، شناورهای بزرگ در اصل با بیرون کشیدن ماسه و ویران کردن ریزارگانیسمهایی که غذای ماهیها هستند، کف دریاها را سترون میکنند. اگر به محیط زیست دریایی فرصت بازیابی داده نشود، این روند را نمیتوان ادامه داد. بعضی وقتها رسوبات تا حد رسیدن به بستر سنگی کف دریا برداشت میشوند که یعنی حیات آبزیان دیگر نمیتواند در آنجاها ادامه پیدا کند.
بنابر اعلام یونپ، کفروبی بیشتر از هرجا در دریای شمال (اروپا)، جنوبشرقی آسیا و ساحل شرقی آمریکا انجام میشود و به گفته «آرنو فندر فلپن» پژوهشگر گرید-ژنو، کشورهای چین، هلند، آمریکا و بلژیک بزرگترین ناوگانهای کفروب دنیا را دارند.
گل آلود شدن آب، آلودگی صوتی، آلودگی آب در اثر آزاد شدن سمومی که محصول فعالیت بشر هستند و در این رسوبات دفن شدهاند و نابودی یک زیستبوم غنی و به هم پیوسته از دیگر عوارض ویرانگر کفروبی دریاها هستند.
برنامه محیط زیستی سازمان ملل (یونپ) دیروز همچنین خبر داد که اولین پایگاه گردآوری داده موسوم به «دیدبان ماسه دریایی» را راه اندازی کرده است که استخراج رسوبات از کف اقیانوس و دریاهای دنیا شامل بیرون کشیدن شن و ماسه، رس، سنگ و قلوه سنگ را از بستر آبهای جهان زیر نظر خواهد داشت.
این مرکز با استفاده از سامانه شناسایی خودکار، تردد کشتیها را به خصوص در دریاهایی که بیرون کشیدن شن و ماسه در ابعاد بزرگ انجام میشود زیر نظر میگیرد. با این حال این روند هنوز کامل نشده و فقط حدود نیمی از کشتیهای دنیا در رصد این مرکز هستند.